دوچرخه راهکاری سبز برای تهران خاکستری

زینب زینال‌زاده- خبر‌نگار

معضل آلودگی هوا همچنان باقی است و پایتخت از ابتدای سال تا‌کنون فقط 2روز پاک داشته است. بنا به‌گفته مسئولان کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران، بیش از 60درصد آلودگی هوا مربوط به منابع متحرک یعنی وسایل نقلیه موتوری است و از این‌رو برای مقابله با آلودگی هوا چاره‌ای جز این نیست که سراغ دوچرخه و وسایل حمل‌ونقل عمومی برویم. گزینه‌هایی که به‌عنوان راهکار سبز معرفی می‌شوند و اگر استفاده از آنها در میان مردم نهادینه شود، قطعا رنگ خاکستری تهران کم‌رنگ‌تر خواهد شد. در شرایط کرونایی و رعایت‌نشدن فاصله اجتماعی در وسایل حمل‌ونقل عمومی اعم از مترو و اتوبوس، مردم هم گویا تمایلی به سهیم شدن در کاهش آلودگی هوا ندارند.
 پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو که با هدف استفاده کمتر از خودروهای تک‌سرنشین راه‌اندازی شده، در شرایط بحران‌زده کرونایی بهترین گزینه است؛ چراکه از یک‌سو مردم با رعایت پروتکل‌های ستاد مقابله با کرونا در راستای حفظ سلامتی‌شان پا به رکاب می‌شوند و از سوی دیگر با این کار در کاهش آلودگی هوا گام برمی‌دارند. پیوستن پیروز حناچی، شهردار تهران به این پویش سبب شد تا در این دوره، مدیریت شهری نگاه ویژه‌ای به دوچرخه و دوچرخه‌سواری داشته باشد و از این‌رو شهرداری تهران تلاش کرده در 3سال اخیر با احداث و توسعه مسیرهای ویژه دوچرخه و افزایش ایستگاه‌های بیدود زمینه را بیش از پیش برای ترغیب شهروندان به استفاده از دوچرخه و پیوستن به پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو فراهم کند.
این روزها علاوه بر شهردار که سه‌شنبه‌ها با استفاده از دوچرخه یا وسایل حمل‌ونقل عمومی خود را به محل کار یا جلسات می‌رساند، تعدادی از هنرمندان و ورزشکاران و شهروندان هم تلاش می‌کنند به این قانون پویش احترام بگذارند و حداقل روزهای سه‌شنبه سراغ خودروهای شخصی خود نروند.
 این پویش در کاهش آلودگی هوا و سلامتی شهروندان آنچنان تأثیرگذار است که ستاد اجرایی پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو با هدف توسعه فرهنگ زندگی شهر دوستدار سلامت و محیط‌زیست، در دفتر محیط‌زیست و توسعه پایدار وزارت ورزش و جوانان تاسیس شده است. بنابراین تهران هم‌راستا با بسیاری از شهرهای پیشرفته جهان در مسیر توسعه دوچرخه‌سواری در شهر پیش می‌رود. به همین‌خاطر طبق برنامه تا پایان سال1401 مسیرهای دوچرخه پایتخت ایران تکمیل خواهد شد. این در حالی است که طی 3 سال اخیر، سهم دوچرخه از ترددهای درون شهری تهران از 0.4درصد به یک‌درصد رسیده است.
ویژگی پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو
شاید در ابتدای امر اینطور به‌نظر بیاید که پویش سه‌شنبه‌های بدون خودرو با هدف کاهش آلودگی هوا و حفظ سلامت شهروندان راه‌اندازی شده اما نگاه عمیق‌تر به تأثیرات آن نشان می‌دهد که اهداف و ویژگی‌های دیگری هم در این پویش نهفته است.
    ایجاد نشاط و سلامت جسمی و روحی شهروندان
  توسعه فرهنگ پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری به‌عنوان یک شیوه کارآمد جابه‌جایی در مسافت‌های کوتاه
   کمک به کاهش آلودگی هوا و صدا، ازدحام تردد و آسیب‌های ناشی از آنها شامل بیماری، حوادث، ناهنجاری‌های اجتماعی، مرگ‌ومیر و...
  کاهش خودروهای تک‌سرنشین و افزایش ظرفیت و خدمت‌رسانی خودروهای عمومی
  صرفه‌جویی اقتصادی خانواده و جامعه در مصرف سوخت
 اشتغال‌زایی از محل توسعه خدمات حمل‌ونقل عمومی، خدمات شهری مرتبط با دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی
 آشتی مردم با محیط‌زیست