رابطه صداقت مسئولانه و شهرهای ارتباطی
غلامحسین محمدی- رئیس مرکز ارتباطات و امور بینالملل شهرداری تهران
شهر ارتباطی به زبان ساده یعنی شهری که ساکنانش بتوانند در کوتاهترین و سریعترین راه ممکن با مدیران شهری در تعامل بوده و صدای خود را به گوش آنها برسانند. یعنی شهری که مردمانش از نظارهگر صرف به افرادی کنشگر تبدیل شوند و مطالبهگر باشند. از همین رو با توجه به برنامه سوم توسعه شهر تهران و شاخصهای شهر ارتباطی، ایجاد ارتباط دوسویه با شهروندان، نخبگان و معتمدان محلی در این دوره سرلوحه اصلی کار ما بوده است. ارتقای مشارکت مردمی و تعامل گستردهتر با شهروندان، ارج نهادن به عاملیت مردم و خروج آنها از موضع انفعالی در اداره امور شهر، گشودن درهای سیستم به روی شهروندان و استفاده از نظرات آنها، تعمیق تعامل مثبت و سازنده با مردم برای نیل به ایجاد شهری که متضمن رفع نیازهای همه ذینفعان؛ زنان، کودکان، سالمندان و توانیابان باشد جزو اصلیترین مولفههایی بوده که در سازمان شهرداری تهران پی گرفتهایم.
شهرداری تهران در این دوره با شعار «شهری برای همه» و استفاده از الگوی گفتوگو با مردم و دریافت نظرات و ایدههای آنها گامهایی بهسوی تعمیق مناسبات بین سیستم و شهروندان و نزدیکی بیشتر به علایق آنها برداشت. برگزاری همایشهایی برای انتخاب برترین مدیران شهر ارتباطی در سال گذشته که منتخبان مردم بودهاند در همین راستا صورت گرفته است.
کاربست ویژه مدیران شهری در این دوره ترسیم شهری در خدمت همه مردم شهر بوده است. همه مردم فارغ از تعلقات قومی و نژادی یا جنسیت و سن و سال.
تهران متعلق به همه کسانی است که در آن زندگی میکنند و آنها خود بهتر از هرکسی با مسائل و نیازهای شهر آشنا هستند. فقط کافی است مسئولان موانع ارتباط صحیح و سازنده را از این میان بردارند تا بتوانند به درکی ملموس و واقعی از نیازهای شهروندان برسند. در این دوره کوشیدیم از راههای مختلف و زوایای متعدد این نزدیکی را ایجاد کنیم.
از سوی دیگر از آنجا که براساس تئوریهای جدید، برای نیل به شهر ارتباطی و خلاق باید از همه توان در زمینههای بسط فضاهای عمومی به سود مردم، توسعه فرهنگ و امنیت و ارتباطات سود جست، اهم تلاش خود را معطوف هوشمندسازی شهر و استفاده از فناوریهای نوین کردیم.
با وجود اینکه از حدود یک سال و نیم پیش ویروس کرونا بر انواع تعاملات اجتماعی و بشری در همه جهان اثر گذاشت و طبعا ما نیز در ایران و شهرداری تهران از آن بینصیب نبودیم اما تلاش کردیم خللی در ارتباط ما با شهروندان و دریافت نیازها و ایدههای آنها در هنگامه این بحران بروز نکند و بهدنبال اتخاذ راهکارهایی برای استمرار ارتباط در دوران کرونا بودیم.
همکاران ما در معاونتها و سازمانهای مختلف و متنوع شهرداری تلاش کردند با برگزاری انواع وبینار و سمینارهای مجازی، جلسات آنلاین، لایوهای اینستاگرام و به تازگی حضور در شبکه اجتماعی کلابهاوس با مردم در ارتباط و تعامل باشند و صدای آنها و مطالباتشان را بشنوند.
شهردار تهران نیز طی دوران همهگیری کرونا، با حضور در جلسات و گفتوگوهای آنلاین با شهرداران سایر شهرهای جهان با به اشتراک گذاشتن تجربیات خود در زمینه مقابله با کرونا ازجمله ضدعفونی کردن شهر و وسایل نقلیه عمومی از راهکارهای آنها برای مهار این ویروس بهره جست. استفاده از ظرفیت شبکههای اجتماعی با حضور مداوم شهردار تهران، برخی از معاونان و بنده بهعنوان مدیر روابط عمومی شهرداری تهران و گفتوگوی مستقیم و بیواسطه با مردم در این دوره نضج یافت و به ثمر رسید.
به زعم نگارنده، برای تحقق شهر ارتباطی نخست باید اهتمام ویژهای به طراحی سازوکاری برای گفتوگوی بیواسطه و بیتعارف شهروندان با مدیران شهری داشت. از دل گفتوگوی بیواسطه است که مشکلات به خوبی عیان و راهحلها نیز هویدا میشوند. قدرت تعامل با مردم و درک مسائل و مقتضیات آنها نیز از همین زاویه بهدست میآید.
از سوی دیگر، وقتی صادقانه و بیواسطه با مردم سخن میگوییم آنها نیز به درک بهتری از عملکرد سیستم و مشکلات آن میرسند.
اگر بخواهیم طراحی شهرهای ارتباطی نهتنها روی کاغذ بلکه در عمل نیز به اهداف تعیین شده برسند در گرو درک نیازهای همه شهروندان از هر نژاد و قشر و سنی است. با به رسمیت شناختن این گزاره که شهر متعلق به همه است میتوان در وهله نخست نیازهای همه اقشار را مورد سنجه قرار داد و سپس با تعامل با مردم به بهترین پاسخها برای تامین خواستهها رسید. صداقت مسئولانه در حوزه افکار عمومی همیشه راهگشا و پیش برنده است.