داغ کودکان افغان

صلح افغانستان ماه‌هاست که در حد بیانیه و توافقنامه باقی مانده و این مردم هستند که همچنان دسته دسته قربانی جنگی می‌شوند که 2دهه است بی‌رحمانه ادامه دارد. بعدازظهر روز شنبه، تروریسم در افغانستان پرده خونین دیگری را گشود؛ پرده‌ای که 63دانش‌آموز دختر را به کام مرگ کشید. دانش‌آموزان دختر مدرسه سیدالشهدا در غرب کابل، حوالی ساعت 4،هنگام تعطیل شدن کلاس‌های‌شان هدف یک حمله تروریستی قرار گرفتند که دولت مسئولیت آن را به ‌عهده طالبان گذاشته است. طبق اعلام وزارت بهداشت افغانستان، به‌دلیل شدت جراحات وارده به دانش‌آموزان، تعداد قربانیان در حال افزایش است. بیش از 150دانش‌آموز دختر هم زخمی شده‌اند. 3انفجار پیاپی عامل این کشتار بوده است. طبق گزارش تلویزیون طلوع افغانستان، به نقل از شاهدان عینی، ابتدا یک خودروی پارک شده در مقابل در ورودی مدرسه منفجر شد و سپس با فاصله کم، 2 بمب کار گذاشته شده در نزدیکی محل انفجار اول، منفجر شدند. طبق اعلام مقامات دولت، همه قربانیان، دختران زیر 18سال هستند.
مدرسه سیدالشهدا بیش از 7هزار دانش‌آموز دارد که 2هزار نفر آنها دختر هستند و در شیفت بعدازظهر در کلاس‌ها شرکت می‌کنند. این مدرسه در منطقه دشت برچی کابل قرار گرفته که محل زندگی شیعیان است. پیش از این، طی سال گذشته 2 مرکز آموزشی موعود و کوثر دانش نیز در همین منطقه هدف حمله تروریستی قرار گرفتند. حمله تروریستی کابل در ادامه سلسله حملات تروریستی قرار می‌گیرد که طی ماه‌های اخیر در مناطق مختلف افغانستان روی داده است. همزمان، ترور روزنامه‌نگاران، فعالان مدنی و فعالان حقوق زنان در کابل ادامه دارد. در دیگر مناطق نیز درگیری میان نیروهای دولتی و نیروهای طالبان تشدید شده است. این ها در حالی است که نیروهای خارجی در چارچوب توافق آمریکا با طالبان در حال خروج از افغانستان هستند و تلاش‌ها برای کشاندن طالبان پای میز مذاکره با دولت بی‌نتیجه بوده است. اشرف غنی، رئیس‌جمهور افغانستان، انگشت اتهام به‌سوی طالبان گرفته، اما ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی این گروه، دست داشتن نیروهای طالبان در این حمله را رد کرده. طالبان، داعش را مسئول این حمله خوانده است. 2حمله دیگر به مراکز آموزشی شیعیان در دشب برچی نیز از سوی داعش ترتیب داده شده بود. مردم افغانستان، بیش از هر زمان دیگری از وضعیت امنیتی در این کشور خشمگین هستند.

مردم قربانی دو سوی جنگ
آمار سازمان ملل نشان می‌دهد طی 20سال جنگ در افغانستان، حدود 48هزار نفر از مردم این کشور قربانی شده‌اند. 30درصد از قربانیان، کودک و نوجوانان زیر 18سال بوده‌اند؛ یعنی حدود 16هزار نفر. جنگ از نیروهای امنیتی افغانستان نیز بیش از 66هزار قربانی گرفته است.
در این سال‌ها، مردم فقط قربانی حملات گروه‌های تروریستی مستقر در افغانستان نبوده‌اند. گزارش سازمان مردم نهاد، اقدام علیه خشونت مسلحانه (AOAV) که به تازگی منتشر شده، حاکی از آن است که در 5سال گذشته 40درصد قربانیان غیرنظامی حمله‌های هوایی در افغانستان کودک و نوجوان بوده‌اند. زمینه فعالیت این سازمان که مقر آن در لندن است، اقدامات تحقیقاتی و حقوقی با هدف کاهش خشونت نظامی به‌ویژه استفاده از سلاح‌های کشتار جمعی در جهان است. بنابراین گزارش، از 3977غیرنظامی که بین سال‌های 2016تا 2020در اثر حمله‌های هوایی در افغانستان کشته یا زخمی شدند، حدود 1600نفر کودک بودند. از این 3977نفر، 2122نفر کشته و1855نفر زخمی شدند که به‌ترتیب 785نفر و813نفر آنها کودک بودند؛ به‌عبارت دیگر، 37درصد کشته‌ها و 44درصد زخمی‌ها افراد خردسال بوده‌اند. 62درصد مرگ ومیرها (1309نفر از 2122نفر) و 50درصد مصدومیت‌ها (2000از 3977نفر) به‌دنبال حمله‌های نیروهای نظامی خارجی روی داده است.
کریس نیامندی، رئیس سازمان بین‌المللی نجات کودکان در افغانستان می‌گوید: «این آمار غیرمنتظره نیست. افغانستان سال‌هاست که مرگبارترین کشور جهان برای کودکان بوده است». به‌گفته او، در طول 14سال گذشته به‌طور متوسط در هر روز 5کودک افغانستانی کشته یا زخمی شده‌اند. نیامندی می‌گوید: «قربانیان، کودکان عادی بودند؛ خانواده داشتند، به مدرسه می‌رفتند و فقط می‌خواستند در امنیت زندگی کنند. کودکان در افغانستان در ترس دائمی از مرگ خود یا دیدن مرگ عزیزان چه در اثر حمله‌های هوایی و چه در اثر بمب‌گذاری زمینی، زندگی می‌کنند. جنگی که سال‌ها طول کشیده این کشور را به یکی از بحرانی‌ترین کشورهای جهان تبدیل کرده است؛ جایی که میلیون‌ها کودک در آستانه گرسنگی هستند و نیاز فوری به امدادرسانی دارند.»  

نگرانی از آینده
با وجود خروج نیروهای نظامی آمریکا از منطقه به‌دلیل اینکه نیروی هوایی افغانستان کنترل عملیات‌های نظامی را به‌عهده می‌گیرد، همچنان نگرانی از به خطر افتادن جان غیرنظامیان وجود دارد. ایان اورتون، مدیر اجرایی سازمان اقدام علیه خشونت مسلحانه می‌گوید: « در این شرایط حتی ممکن است آمار قربانیان بیشتر هم بشود». براساس آمار دفتر مأموریت سازمان ملل متحد در افغانستان، تعداد قربانیان غیرنظامی درنتیجه حمله‌های هوایی ارتش افغانستان در طول 6‌ماه نخست 2020در مقایسه با زمان مشابه سال قبل از آن 3برابر شده بود.
بسیاری‌ از تحلیلگران معتقدند که خروج نیروهای نظامی غربی از افغانستان در حقیقت خالی کردن میدان برای طالبان است و به ناآرامی‌ها در این کشور دامن می‌زند. گزارش سالانه «ارزیابی تهدیدهای جهانی» که حدود یک‌ماه پیش از سوی نهادهای اطلاعاتی آمریکا منتشر شد نیز نسبت به این موضوع هشدار داده بود. اما دولت جو بایدن بی‌اعتنا به همه هشدارها اعلام کرده که تا 11سپتامبر امسال (20شهریور) همه سربازان این کشور، خاک افغانستان را ترک می‌کنند.

قربانیان ترور

بیشتر دانش‌آموزان جان باخته مکتب سیدالشهدا در غرب کابل از خانواده‌های بی‌بضاعت بودند و در یکی از محروم‌ترین بخش‌های کابل زند‌گی می‌کردند. از این میان کامله، دانش‌آموز صنف هفتم، کلثوم، دانش‌آموز صنف دوازدهم و ریحانه، دانش‌آموز صنف دهم مکتب برای این‌که هزینه درس و تحصیل شان را فراهم کنند قالی می‌بافتند. کامله 13 ساله تنها دختر باسواد خانواده‌اش بود که می‌خواست با درس خواندن زند‌گی پدرش را سروسامان دهد و کلثوم 17ساله هم با آرزوی ناتمامش در دل خاک خوابید و ریحانه نیز قامت پدرش را خم کرد. مادر کامله می‌گوید: «دخترم شب قالی می بافت و روز درس می‌خواند تا هزینه مکتب را بدهد؛ اما آخر به کجا رسید.»
روایت خبرنگار طلوع نیوز از قربانیان حمله کابل