در برابر دراکولا

فهیمه پناه‌آذر- روزنامه‌نگار

با شیوع کرونا در یک سال و چند‌ماه اخیر فعالیت‌های هنری با رکود عجیبی روبه‌رو شده‌اند. بسیاری از رویدادها به پلتفرم‌ها منتقل و بسیاری از جشنواره‌ها و فعالیت‌ها تعطیل شده‌اند. نمی‌توان گفت که کارگروه مد و لباس معاونت هنری ارشاد نیز از این موضوع مستثنی است؛ کارگروهی که در این سال‌ها بیشتر با طراحان لباس و مزون‌ها در ارتباط بوده و وظیفه‌اش ساماندهی به وضعیت مد و طراحی لباس است. وظیفه‌ای که نمود بارزی حداقل در 2 سال اخیر نداشته است. اما به یکباره این کارگروه بیانیه‌ای را درباره وضعیت پوشش در سریال «دراکولا» صادر می‌کند؛ جدیدترین ساخته مهران مدیری که به نوعی ادامه و فصل دوم سریال «هیولا»ست و از مدتی پیش در پلتفرم‌های عرضه فیلم و سریال در دسترس مخاطبان است.

بیانیه یا نامه
 نامه‌ای که شاید می‌توانست به شکل درون‌سازمانی به مدیران ازجمله ساترا نوشته شود تا اگر پوشش و اصولی براساس قانون رعایت نشده به سازندگان گفته و یا تذکری داده شود تا اینکه شکل بیانیه به ‌خود بگیرد.
به‌نظر، دبیر کارگروه تشخیص داده نامه از روابط‌عمومی‌اش به شکل گسترده منتشر شود. مرضیه شفاپور در بخشی از این نامه به مدیریت ساترا (سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر) عنوان کرده که با استناد به ماده یک قانون ساماندهی مد و لباس مصوب مجلس محترم شورای اسلامی و همچنین طبق مصوبه کارگروه ساماندهی مد و لباس، هرگونه نمایش زنده لباس یا هرگونه استفاده از مدل زنده ممنوع است. شفاپور در بخش دیگر نامه بیان کرده:«نمایش زنده لباس مصداق صریح استفاده از جذابیت‌های جنسی زن و در نتیجه مغایر با شئون اسلامی و کرامت زن (موضوع بند ۶ ماده ۳ آیین‌نامه نظارت بر نمایش فیلم و اسلاید و ویدئو) است. از طرف دیگر، براساس آیین‌نامه تعیین مصادیق و آرایش‌های غیرمجاز مصوب وزارت کشور، سبک پوشش توربان که نوعی کلاه محسوب می‌شود جزو مصادیق لباس غیرمجاز است.» همچنین در این نامه از مدیر ساترا خواسته شده تا دستور حذف سکانس‌های مربوط به نمایش زنده و استفاده از مدل زنده از قسمت‌های منتشرشده و نیز قسمت‌های آتی داده شود و همچنین از پوشش توربان استفاده نشود.

آغاز پر رویداد و تغییر دبیر
حمید قبادی از سال 90دبیری کارگروه ساماندهی مد و لباس را عهده‌دار بود؛ مدیری که با توجه به تجربه مدیریتی فراوانی که داشت توانست این کارگروه را به سرانجام برساند و در این سال‌ها اتفاقات خوبی در این حوزه رخ داد. به زعم خیلی از کارشناسان، قبادی در این سال‌ها تلاش کرد که براساس مانیفست و استراتژی ای که در اختیار داشت حوزه مد و لباس را ساماندهی‌کند. قبادی تقریبا بعد از گذشت 8 سال به‌خاطر دو شغله بودن از سمت خود کناره‌گیری کرد و معاون هنری؛ مهدی سیف جمالی‌ را سرپرست کارگروه کرد. سرپرستی‌ای که خیلی طولانی نبود و در یک سکوت خبری مرضیه شفاپور مدیریت کارگروه را عهده‌دار شد.

شفاپور: دراکولا را ندیدیم به ما اطلاع دادند
 مرضیه شفاپور، دبیر کارگروه مد و لباس در پاسخ به این سؤال که آیا این کارگروه تمامی سریال‌های تولید شده در نمایش خانگی و دیگر فیلم‌های سینمایی را رصد کرده و اگر مواردی بوده تذکر می‌دهد؟ به همشهری می‌گوید:«معمولا ما سریال‌ها را رصد نمی‌کنیم و نامه‌ها و اخطارهایمان براساس اعلام دستگاه‌های نظارتی است و کارشناسان خودمان هم اگر به شکل تصادفی موردی را ببینند عنوان می‌کنند. سریال «دراکولا» را ما رصد نکردیم بلکه این موارد از سوی دستگاه نظارتی اعلام شده و براساس وظیفه از سوی کارگروه به ساترا نامه زده شد.»
شفاپور می‌گوید خودش علاقه‌ای به تماشای فیلم و سریال ندارد و حتی یک قسمت از سریال را ندیده است. وی همچنین عنوان می‌کند که بیشتر ارتباط کارگروه مد و لباس روی فعالیت طراحان لباس و مزون‌ها بود و گاهی مواردی پیش می‌آید که مغایر با قوانین مصوب در حوزه مد و لباس است و وظیفه کارگروه این است که عنوان کند.

کارگروه مد و لباس؛ می‌تواند یک اهرم اجرایی باشد
وی در پاسخ به این سؤال که نامه یاد شده چقدر تأثیر داشته؟ توضیح می‌دهد:«وقتی دستگاه نظارتی عنوان کرد در سریال بحث مدلینگ مطرح است و بازیگران از توربان استفاده کردند ما با مسئول نظارت بر فیلم‌های نمایش خانگی تماس گرفتیم. دوستان فرمودند بخش نظارت جداست! به دوستان هم به شکل کتبی نامه زده شد. آنها گفتند که شورای سیاستگذاری در این زمینه نظر می‌دهد و اگر مواردی بود برطرف می‌شود.» وی همچنین در واکنش به این سؤال که به‌نظر شما گوشزد موردی چقدر مؤثر است و اینکه کارگروه توانسته یک بازوی اجرایی در این زمینه باشد؟ می‌گوید:«دوستان تخلفاتی داشتند و وظیفه ما اعلام آن بود و در این زمینه اطلاع‌رسانی کردیم.»
به‌نظر می‌رسد اگر قرار بر این باشد که کارگروه مد و لباس بتواند نقش مؤثرتری داشته باشد باید رصد کردن سریال‌ها در بخش نمایش خانگی و یا فیلم‌های سینمایی را جزو وظایف خود قرار داد و اگر این کارگروه توانایی تأثیرگذاری داشته باشد یا وظیفه‌اش رصد کردن باشد ‌ نباید به سریال و گزارش رسیده بسنده کند. هر چند هر کدام از بخش‌های تولید فیلم‌های سینمایی و یا سریال‌های نمایش خانگی خودشان شورای نظارت دارند و باید نقش کارگروه مد و لباس در این جریان شفاف‌تر شود.