تداوم بازدید مجازی از موزه‌ها در شرایط قرمز کرونایی

سیداحمد محیط‌طباطبایی- رئیس کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم)

 از ابتدای شیوع کرونا در ایران که از اسفندماه سال1398 آغاز شد، کمیته ملی موزه‌های ایران (ایکوم) با تطبیق شرایط کلی کشور با آنچه موردوثوق مراجع علمی بین‌المللی بود، همکاری لازم را در زمینه باز بودن و فعالیت موزه‌ها به عمل آورد. پروتکل‌هایی برای راه‌اندازی و فعالیت مجدد موزه‌ها در دوران شیوع کرونا با کمک بخش حفاظت ایکوم جهانی و همکاری مراجع مسئول در وزارت میراث فرهنگی ازجمله پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری تدوین شد تا شیوه بازدید از موزه‌ها و سایت موزه‌های کشور مشخص شود. ایکوم ایران وابسته به کمیته بین‌المللی موزه‌های جهان نیز به تمامی موزه‌ها اعلام کرد که آماده آموزش پروتکل‌های تدوین شده برای مقابله با کرونا در دوران شیوع کووید-19 است. پروتکل‌های بهداشتی تدوین شده برای بازدید از موزه‌ها در دوران پاندمی کرونا البته در تطبیق شرایط مختلف شیوع کرونا ازجمله زرد و آبی و یا قرمز و نارنجی شدن شهرها تهیه شده بود و اعلام می‌کرد که موزه‌ها در شرایط قرمز و نارنجی به‌طور کامل تعطیل می‌شوند. اما نکته آن است که موزه‌ها باید فعالیت خود را به‌عنوان یک نهاد حفاظتی از آثار به‌صورت شیفتی و با حضور حداقلی کارکنان نیز ادامه دهند. بدین‌ترتیب می‌توانند بازدیدهای مجازی خود را راه‌اندازی و تداوم بخشند که از نوروز سال98 تا نوروز سال99 بازدیدهای مجازی از موزه‌ها ادامه داشت. البته که دولت باید زیرساخت‌های لازم برای فعالیت مجازی موزه‌ها را فراهم کند که این اقدام تاکنون صورت نگرفته است. در همین ارتباط ایکوم ایران در بودجه سال‌جاری پیشنهاد ایجاد صندوق کمک به موزه‌های خصوصی را که توسط مردم راه‌اندازی شده‌اند ارائه کرد که این پیشنهاد نیز به نتیجه نرسیده است. درحالی‌که شایسته آن بود در شرایط تداوم بحران کنونی کرونا به فکر موزه‌های بخش‌خصوصی بود. ایکوم ایران حتی از وزارت میراث‌فرهنگی نیز گلایه دارد که چرا موزه‌ها در تقسیمات مرتبط با مشاغل که، در ردیف رده3 قرار دارد را به ردیفی بالاتر که مختص مشاغل گردشگری است انتقال داد و باعث شد در هفته دوم تعطیلات عید که تهران نارنجی اعلام شد موزه‌ها تعطیل نشوند، درحالی‌که بخش‌هایی از موزه‌ها باید به شکل حداقلی فعال باشند. اکنون نیز ستاد ملی مقابله با کرونا تصمیم به تعطیلی کامل موزه‌ها گرفته است. بنابراین امسال نیز موزه‌های کشور باید به آموزش پروتکل‌ها پرداخته و سعی کنند با برپایی بازدیدهای مجازی فعالیت خود را ادامه دهند. براین اساس کمیته ملی موزه‌های ایران که پیش‌تر با همکاری موزه پست ایران و وزارت ارتباطات بازدیدهای مجازی را برقرار کرد این نوید را به موزه‌های کشور می‌دهد که موزه پست و وزارت ارتباطات اعلام کرده‌اند آماده همکاری با تمامی موزه‌های کشور برای پخش زنده بازدیدهای مجازی موزه‌ای هستند و بدین‌ترتیب فعالیت مجازی موزه‌ها حتی در شرایط قرمز نیز ادامه خواهد یافت.