گفت‌وگو با شاهین ایزدیار، شناگر تیم ملی معلولان که یکی از رکورددارهای ورزش ایران است
این 6 مدال طلا را تکرار می‌کنم
مهرداد رسولی
صید 6مدال طلا در یک دوره مسابقات پارا آسیایی، افتخاری نیست که به‌‌راحتی در ورزش ایران تکرار شود و شاهین ایزدیار، شناگر تیم ملی معلولان را باید به‌واسطه خلق چنین رکورد قابل اعتنایی تحسین کرد. او تجربه حضور در ۲دوره بازی‌های پاراالمپیک را دارد اما بعد از نمایش درخشان در بازی‌های پارا آسیایی جاکارتا به‌اوج شهرت رسید و نامش در تالار افتخارات ورزش ایران ثبت شد. شاهین ایزدیار یکی از امیدهای ورزش ایران برای کسب مدال در پاراالمپیک توکیو است و حالا باید دید عوارض ناشی از شیوع کرونا مجال درخشش در میدانی بزرگ‌تر را به او خواهد داد یا برای تماشای تازه‌ترین شاهکارش باید تا مسابقات پارا‌آسیایی2022 منتظر بمانیم. شناگر تیم ملی معلولان در این گفت‌وگو از کسادی بازار ورزش در دوره کرونا و عواقب تعویق پاراالمپیک و عزمش برای تکرار رکورد کسب ۶مدال طلا در بازی‌های پارا‌آسیایی پیش‌رو می‌گوید.
شیوع کرونا، ورزش دنیا را دچار رکود بی‌سابقه‌ای کرد و بسیاری از رشته‌های ورزشی به حالت نیمه‌تعطیل درآمد. در این چند‌ماه دلتان برای شنا تنگ نشده؟
من از ۹سالگی شنا می‌کنم و بیش از هر چیز دیگری در زندگی با ورزش و به‌خصوص شنا انس و الفت پیدا کرده‌ام. طبیعی است که آدمی با این مختصات نمی‌تواند از ورزش دور باشد و این روزها برایم به‌سختی می‌گذرد. بدون اغراق می‌گویم که به ورزش وابستگی عجیبی پیدا کرده‌ام و اگر یک روز به استخر نروم انگار یک چیزی گم کرده‌ام. البته در نخستین روزهایی که با توصیه خانواده‌ام شنا را شروع کردم اصلا به این ورزش علاقه نداشتم و یک‌جورهایی از آب بیزار بودم. به همین دلیل حدود یک‌سال طول کشید تا دوره مقدماتی آموزش شنا را پشت‌سر بگذارم. این علاقه به مرور شکل گرفت.
با افراد عادی تمرین می‌کردید یا عضو تیم معلولان بودید؟
از 10سالگی وارد تیم شدم و تا 14سالگی با افراد عادی تمرین می‌کردم. آن موقع اصلا خبر نداشتم که به‌عنوان فرد معلول می‌توانم در مسابقات پارا‌آسیایی و پاراالمپیک شرکت کنم و مسابقه بدهم. همان موقع‌ها توسط پدر یکی از دوستانم با فدراسیون جانبازان و معلولان آشنا شدم و یکی دو‌ماه بعد به مسابقات کشوری شنا که در مشهد برگزار می‌شد رفتم. از آنجا که ۴ سال با افراد عادی تمرین می‌کردم رکوردهایم خوب بود و در همان مسابقات کشوری۳ مدال طلا گرفتم و ستاره مسابقات شدم. یک سال بعد هم به تیم ملی دعوت شدم و در نخستین اعزام به مسابقات جوانان آسیا ۲مدال طلا و یک نقره گرفتم و تا امروز در همه مسابقات رسمی حضور داشته‌ام.
کسی که 13سال با شنا زندگی کرده، حتما روزهای سختی را می‌گذراند؟
بله همینطور است. بعد از شیوع کرونا حدود 7ماه داخل آب نرفتم چون همه استخرها و مجموعه‌های ورزشی تعطیل بود. در این روزهای سخت با دویدن و تمرین در خشکی، آمادگی بدنی را حفظ کردم. الان حدود 2ماهی می‌شود که در استخر ورزشگاه آزادی تمرین می‌کنم و اوضاع کمی بهتر شده است.
در حالت عادی روزی چند کیلومتر شنا می‌کنید؟
در فصل آماده‌سازی که یک شناگر در اوج آمادگی قرار می‌گیرد بین 12 تا 15کیلومتر شنا می‌کنم و این مسافت به 2جلسه صبح و بعداز ظهر تقسیم می‌شود. فکر می‌کنم 12تا 15کیلومتر پیاده‌روی برای افراد عادی هم سخت باشد. علاوه بر این، تمرین در خشکی هم داریم که شامل بدن‌سازی و تمرینات پلیومتریک می‌شود و هفته‌ای 3 تا 4 جلسه است. به هر حال برای موفقیت در ورزش باید ریاضت کشید.
زندگی ورزشکاران حرفه‌ای بایدها و نبایدهای بسیاری دارد. این سبک زندگی برای ورزشکار معلول سخت نیست؟
قطعا شرایط ما در مقایسه با افراد عادی سخت‌تر است. مثلا ورزشکارانی که با عصا یا ویلچر رفت‌وآمد می‌کنند، مشکلات مضاعفی دارند و عبور و مرور آنها به محل تمرین یکی از سخت‌ترین کارهاست. عده‌ای هم مثل من که معلولیتم از ناحیه مچ دست است برای استفاده از وسایل بدن‌سازی مشکل دارند. به همین دلیل خیلی از حرکات بدن‌سازی را نمی‌توانم انجام بدهم و مدام باید دنبال حرکات جایگزین باشم تا همه عضلاتم را درگیر کند. با این حال تفاوت اندام به‌طور ناخودآگاه به‌وجود می‌آید و یکسری ایرادها در آناتومی بدن ایجاد می‌شود که باعث به‌هم‌ریختن برخی تکنیک‌های شنا می‌شود. در کنار همه این مشکلات، بایدها و نبایدهایی هم وجود دارد. من برای اینکه مربی‌ام در مشهد زندگی می‌کرد از خانواده‌ام در کرج جدا شدم و از 17سالگی در این شهر زندگی کردم. بنابراین می‌توانم بگویم در این چند سال از نعمت در کنار خانواده‌بودن محروم شدم. محرومیت، بخش جدا‌نشدنی زندگی ورزشکاران حرفه‌ای است. گاهی اوقات دوستان می‌گویند به سینما برویم اما خودم را از تماشای فیلم هم محروم کرده‌ام چون ممکن است ذهنم را درگیر کنم و تمرکزم را بر هم بزند. گاهی دوستان پیشنهاد طبیعت‌گردی می‌دهند اما از آنجا که فقط جمعه‌ها را به زمان استراحت اختصاص داده‌ام و احتمال مصدومیت در طبیعت هم وجود دارد، پیشنهادهایی از این دست را رد می‌کنم. من معتقدم این محرومیت‌ها مثل قطعات پازل کنار هم قرار می‌گیرند و زندگی یک ورزشکار عادی یا معلول را به‌سمت حرفه‌ای‌شدن سوق می‌دهد.
حمایت خانواده برای ورزشکاران معلول هم مزیت ویژه‌ای است. با وجود دوری از خانواده از چنین حمایت‌هایی برخوردار بوده‌اید؟
خیلی زیاد. من با تشویق‌های خانواده که آن موقع اجبار بود، شنا را شروع کردم. مادرم مدام برایم پیراهن آستین کوتاه می‌خرید تا نتوانم معلولیت را پنهان کنم. یادم هست برخلاف پدر و مادرهای دیگر مرا به کوچه می‌فرستاند تا هم‌بازی پیدا کنم. خانواده‌ام مرا پنهان نکردند تا خودم را پیدا کنم. آنها کاری کردند که در خانه احساس امنیت داشتم. فرد معلول اگر در خانه راحت نباشد، در جامعه هم احساس امنیت نخواهد کرد.
شما در 8ماده شنای معلولان رکورددار هستید. این رکوردها چقدر با رکورد افراد عادی فاصله دارد؟
در صد متر قورباغه که ماده تخصصی من است، رکورد یک‌دقیقه و9 ثانیه و 63 صدم ثانیه را در پاراالمپیک 2016 ثبت کردم. اگر با شناگران عادی تیم ملی مسابقه بدهمه با این رکورد مقام سوم یا چهارم را کسب می‌کنم.
دوست دارید با افراد عادی تمرین کنید و مسابقه بدهید یا رقابت با شناگران معلول را ترجیح می‌دهید؟
بدم نمی‌آید که با افراد عادی مسابقه بدهم اما نمی‌خواهم اصل قضیه که همان معلولیت است را فراموش کنم. از طرفی فکر می‌کنم در رقابت با افراد سالم در حق من اجحاف می‌شود. معلولیت من از ناحیه مچ دست است و اگر با افراد عادی مسابقه بدهم، مثل این است که یک قایقران به جای پارو از چوب استفاده کند.
بعد از کسب سهمیه پاراالمپیک باید به حد نصاب ورود به این بازی‌ها برسید. رکوردگیری بین شناگران راه‌یافته به المپیک چه زمانی برگزار می‌شود؟
رکوردگیری قرار بود در اسفندماه سال گذشته بین3 نفری که سهمیه پاراالمپیک گرفتیم انجام شود اما به‌دلیل شیوع کرونا به تعویق افتاد و تاریخ دقیق رکوردگیری هنوز مشخص نیست.
رقبای خارجی چه وضعیتی دارند؟
شناگران عادی در لیگ جهانی شنا مسابقه می‌دهند و چند رکورد هم در این مسابقات جا به جا شده اما در بخش معلولان هنوز هیچ رقابتی برگزار نشده است. رقبای من شناگرانی از کشورهای ایتالیا، اوکراین، استرالیا و انگلیس هستند و ما آخرین بار در مسابقات جهانی 2019 با هم مسابقه دادیم که مقام ششم را کسب کردم.
فکر می‌کنید رکورد کسب 6 مدال طلا در بازی‌های پارا‌آسیایی تکرار‌شدنی است؟
در مورد این 6 مدال طلا باید بگویم که وقتی اتفاقی یک‌بار رخ می‌دهد امکان تکرار آن وجود دارد. اگر شرایط مثل بازی‌های پارا‌آسیایی جاکارتا باشد، قطعا رکوردم را تکرار می‌کنم تا نگویند شاهین ایزدیار به‌طور اتفاقی6 مدال طلا و یک نقره گرفت.
البته این را هم باید درنظر بگیرید که در بازی‌های پارا‌آسیایی 2022 سن‌تان 4سال بیشتر شده است.
شناگر برزیلی که در المپیک 2016رکورد‌شکنی کرد 34سالش بود. شناگرهایی از این دست‌کم نداشته‌ایم، مثل شناگر آمریکایی که در المپیک 2008 و در 39سالگی رکورد عجیبی را به ثبت رساند و کمک کرد تا مایکل فلپس، هشتمین مدال طلایش را در رقابت‌های تیمی بگیرد.
در مورد این 6 مدال طلا باید بگویم که وقتی اتفاقی یک‌بار رخ می‌دهد امکان تکرار آن وجود دارد. اگر شرایط مثل بازی‌های پارا‌آسیایی جاکارتا باشد، قطعا رکوردم را تکرار می‌کنم تا نگویند شاهین ایزدیار به‌طور اتفاقی6 مدال طلا و یک نقره گرفت
