پیام ایران به عراق: بدهی‌تان را بپردازید

ایران طلب‌اش را می‌خواهد و عراق مسدود بودن مسیر انتقال پول را بهانه‌ای برای پرداخت نکردن بدهی‌های خود قرار داده است. ایران هم در مقابل میزان صادرات گاز به عراق را به‌طور قابل ملاحظه‌ای کم کرده تا بتواند بخشی از 5میلیارد دلار طلب‌اش بابت فروش گاز به کشور همسایه را بگیرد. از سوی دیگر با بالا رفتن مصرف داخلی برق و گاز در کشور، احتمال اختلال در روند صادرات برق و گاز به کشور عراق جدی‌تر شده و در این اختلاف‌نظر بین 2 کشور همسایه، همسایه‌های دیگر ازجمله ترکیه در تلاش برای پر کردن جای خالی ایران هستند. دیروز رضا اردکانیان، وزیر نیرو راهی بغداد شد تا مقامات عراقی را راضی کند تا پول ایران را بدهند. آیا مقاومت عراقی‌ها باعث خواهد شد تا در روزهای آینده دوباره عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی چمدان‌هایش را ببندند و برای مذاکرات جدی با مقامات بانکی عراق به بغداد برود؟ 

طلب 6میلیارد دلاری گازی ایران
شرکت ملی گاز ایران اعلام کرد، وزارت برق عراق بابت واردات گاز 5میلیارد دلار به شرکت ملی گاز ایران بدهکار است که 3میلیارد دلار آن در بانک عراقیTBI  مسدود و غیرقابل استفاده مانده است. این شرکت با اشاره به اینکه کاهش صادرات گاز به عراق پس از اخطارهای چندباره قراردادی انجام شده، یادآور شد: ۲میلیارد دلار از بدهی سررسید شده وزارت نیرو را نیز هنوز وزارت برق عراق پرداخت نکرده و افزون بر این‌ها، طرف عراقی، طبق قرارداد فی مابین، بیش از یک میلیارد دلار نیز به شرکت ملی گاز ایران بابت جرائم قراردادی بدهکاری دارد.
شرکت ملی گاز ایران تأکید می‌کند: صادرات گاز به عراق، موضوعی اقتصادی و تجاری است، اما از طرفی ایران با بستانکاری ۶میلیارد دلاری از طرف عراقی، از هیچ منفعتی برخوردار نشده؛ درحالی‌که هدف ایران از صادرات، درآمد است و این پول برای خرید غذا و دارو مصرف می‌شود. از این‌رو این شرکت پس از اخطارهای مکرر که با بی‌توجهی طرف عراقی روبه‌رو شده، طبق مفاد قرارداد، به کاهش مقدار گاز صادراتی اقدام کرده است. اطلاعیه رسمی شرکت ملی گاز ایران در واکنش به اظهارنظر یک مقام عراقی صادر شده که گفته بود: صادرات گاز ایران به عراق به‌علت پرداخت نشدن بدهی قبلی به یک دهم کاهش یافته است. احمد موسی، سخنگوی وزارت برق عراق، بدهی پرداخت نشده کشورش به ایران را 2.7میلیارد دلار اعلام کرد و افزود: ما از وزارت اقتصاد عراق خواسته‌ایم تا موضوع بدهی پرداخت نشده به ایران را حل کنند تا از خاموشی در بغداد و دیگر شهرها جلوگیری شود.

سفر مبهم وزیر نیرو به بغداد
رضا اردکانیان، رئیس ایرانی کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و عراق دیروز در سفر به بغداد با وزیر برق، وزیر تجارت و البته رئیس‌کل بانک مرکزی عراق دیدار و مذاکره کرد، اما جزئیاتی از این سفر و توافق احتمالی برای وصول مطالبات ایران منتشر نشده است. گفته شده هدف از این سفر، بحث بر سر روابط دوجانبه و همکاری در زمینه‌های اقتصادی ، تجاری و تقویت و گسترش تعاملات بین 2کشور بوده، اما سؤال اصلی این است که پاسخ وزیر برق و رئیس‌کل بانک مرکزی عراق چه بوده است. ایرنا، خبرگزاری دولت، گزارش داده وزیر نیرو در دیدار با مصطفی مخیف، رئیس بانک مرکزی عراق، درباره روابط دوجانبه و همکاری در زمینه‌های مالی و پرداخت بدهی‌های عراق به ایران به‌خاطر فروش برق و گاز و مکانیسم پرداخت آن بحث و گفت‌وگو کرد.

همتی دوباره راهی عراق می‌شود؟
عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی که از ابتدای امسال تاکنون 2بار برای حل مناقشه بانکی بین 2 کشور ایران و عراق به بغداد سفر کرده، به‌احتمال زیاد مسافر بعدی برای پیگیری مطالبات ایران خواهد بود. او که 21مهرماه امسال به بغداد سفر کرده بود، پس از دیدار با همتای عراقی‌اش گفت: امیدوارم با اراده‌ای که نزد مقامات عراقی وجود دارد، مشکلات بانکی و مالی میان 2کشور حل شود.
براساس توافق مهرماه  در بین روسای کل بانک‌های مرکزی 2کشور قرار بود که با دستور نخست‌وزیر عراق، منابع ارزی ایران چندمیلیارد دلار آزاد و برای تأمین و واردات کالاهای اساسی و ضروری مورد استفاده قرار گیرد؛ دوطرف توافق کرده‌اند تا سطح همکاری‌ها با برداشته شدن موانع بانکی افزایش یابد. همان زمان همتی گفته بود: جلسه مشترک سه‌جانبه با روسای بانک مرکزی و بانک تجارت عراق به توافق بر سر آزاد کردن منابع مالی ایران با هدف خرید کالاهای اساسی برای کشور منجر شده است. ایران درنتیجه صادرات برق و گاز به عراق، منابع مالی چشمگیری در بانک‌های عراق دارد، اما مانع اساسی بین 2کشور به رفتار بانک تجارت عراق و معذوریت‌های بانک مرکزی عراق است که قرار شده این موانع برداشته شود.