قانونش قرآن بود
اسپانیا
ال پاییس: آیتاللهخمینی شخصیتی همیشه پیروز بود. آیتاللهخمینی درگذشت اما راه آن خداشناس قم ادامه خواهد داشت. راز پیروزی آیتاللهخمینی در شخصیت و خمیره او بود. اندوه و هیجان غیرارادی ملتی وفادار در آخرین دیدار با مردی که توانست غرور آنها را احیا کند مراسم خاکسپاری را ساعتها به تأخیر انداخت.
فرانسه
خبرگزاری فرانسه: موجی از مردم برای مشاهده آخرین بار شخصی که طی یک دهه حساس رهبر سیاسی و مذهبی ایران بود به مصلای پایتخت آمدند. این درحالی بود که هزاران نفر در مقابل پیکر امام شب گذشته به شب زندهداری پرداختند.
انگلستان
تایمز: آیتاللهخمینی به زبان مردم عادی سخن میگفت و به طرفداران فقیر و محروم خود اعتماد به نفس میبخشید. این احساس آنها را قادر ساخت تا هر کسی را که سر راهشان بایستد با مشت از بین ببرند. وی به مردم نشان داد که حتی میتوان در برابر قدرتهایی مثل آمریکا ایستاد و نهراسید. وداع مردم ایران با آیتاللهخمینی، شایسته رهبری بود که بر حمایت تودههای مردم متکی بود. از نظر مردم ایران ممکن است جسم او آنها را تنها گذاشته باشد اما روح و دستورات او جاودانه خواهد ماند و تشییع او فرصتی بود که مردم ایران حمایت خود را از آیتالله به نمایش بگذارند.
ایندیپندنت: کمتر دیده شده است که تغییر مسیر تاریخ بهعهده یک مرد آن هم دست تنها گذاشته شود و این همان کاری بود که آیتاللهخمینی از عهده آن برآمد. او یک نظریهپرداز برجسته سیاسی بود که موفق شد اندیشه خود در مورد یک حکومت اسلامی را که بهنظر میرسید باید در عرض دو،سه قرن تحقق یابد بهدست خویش و در مدتی کوتاه به ثمر برساند. [امام] خمینی ممکن است تنها پیامبری در سرزمین خود بوده باشد، و ایدههای وی هرگز به ایسمی جهانی تبدیل نشود ولی کوشید کشوری را از غرب جدا کند و به زندگی ساده و شیعهگرایی ایرانی بازگرداند.
آبزرور: رمز توفیق آیتاللهخمینی خلوص عقیده و تقابل عقیدتی با آسودگیهای غرب بود و این رمز توفیق وی احساس افتخار پیروان اوست.
فایننشالتایمز: همه کسانی که انتظار داشتند با درگذشت آیتاللهخمینی سیاستهای ایران ناگهان تغییر کند باید با دیدن صحنههای پرهیجان و خروشان از جمعیت تشییعکننده پیکر آیتاللهخمینی همه امیدهای خود را بر باد رفته دیده باشند. کسانی که پیشبینی کرده بودند در غیبت رهبری آیتاللهخمینی بر سر جانشینی رهبری در ایران هرج و مرج و تشنج بروز خواهد کرد باید با دیدن انتخاب سریع آیتالله خامنهای که از سوی بسیاری از شخصیتهای ایران تأیید شده دچار اختلال ذهن شده باشند.
مجله اکونومیست: عظمت مراسم سوگواری تودههای ایرانی در غم فقدان رهبرشان نشان داد که جمهوری اسلامی رژیمی پایدار است.
بی بیسی: آیتاللهخمینی، جهان اسلام را بیش از هر رویداد دیگری در قرن حاضر یا حتی در قرون دیگر تکان داد. هرگز هیچ انقلابی تحت نام اسلام روی نداده بود و در واقع انقلاب اسلامی واژهای تازه است که با آیتاللهخمینی، مفهوم پیدا کرد. او بهعنوان یکی از قدرتمندترین رهبران انقلابی قرن اخیر در خاورمیانه محسوب میشود که موفق شد برای مردم عادی ایران شخصیت و غرور آنان را بازگرداند و توانست کشور ایران را که پرچمدار نفوذ غرب در خاورمیانه و آسیای شرقی بود به نخستین جمهوری انقلابی اسلامی مدرن عالم مبدل سازد.
رویترز: بعید بهنظر میرسد پس از درگذشت آیتاللهخمینی نیز روابط ایران و آمریکا بهبود یابد. درگذشت آیتاللهخمینی حتی میتواند حملات علیه منافع غرب را از سوی ایران تشدید کند.
آلمان غربی
اشپیگل: آیتاللهخمینی برای مردم نمونه بارز انقلاب اسلامی بود و شاه را که مورد تنفر مردم بود فراری داد و پوزه آمریکا را چندین بار به خاک مالید. شخصی بود که به یکصد میلیون شیعه جهان اعتماد به نفس و غرور داد. فقط آیتاللهخمینی بود که به اعتراف حتی دشمنانش کوچکترین لکه سیاهی در بیوگرافیاش دیده نمیشود.
رادیو کلن: بدون تردید نام آیتاللهخمینی در تاریخ جهان در ردیف نام مردانی ثبت خواهد شد که واقعیت سیاسی قرن بیستم را تغییر دادند. اگر کسی [امام] خمینی را یک فرد متعصب بداند که توانسته بود تودههای عوام و بیاطلاع را در یک کشور شرقی به فریب دنبال خود بکشاند درباره او قضاوتی سطحی کرده است.
خبرگزاری آلمان: امروز اکثر شیعیان جهان برای درگذشت مردی که او را مسیح قرن بیستم میدانند عزاداری میکنند.
آلمان شرقی
آلمان نوین: آیتاللهخمینی شخصیتی است که پیوسته با آغاز مرحله نوین در تاریخ ایران باقی خواهد بود.
ایتالیا
استامپا: آیتاللهخمینی بیانگر نیاز ملتی بود که دچار یک هویت بیگانه شده بود و او آنان را به خویشتن خویش بازگرداند. حقیقت تفکر آیتاللهخمینی بسیار عمیق است و جهان غرب تاکنون از درک آن عاجز مانده است چرا که غرب از ابتدا انقلاب اسلامی و اندیشه رهبری، آن را با سایر انقلابهای جهان سومی و مارکسیستی اشتباه گرفت.
شوروی
رادیو مسکو: انسانی چشم از جهان فرو بست که مردم ایران را برای پیکار علیه حکومت سلطنتی برانگیخت و به سلطنت 2500ساله ایران خاتمه داد. فعالیتهای او موجب تحولات و دگرگونیهای بینظیری در حیات اقتصادی، سیاسی و معنوی جامعه ایران شده است. ایشان اندیشههای اصلی خویش را بار دیگر در وصیتنامه خود مطرح ساخت. سه نکته پایه و اساس تعالیم امامخمینی در طول مبارزات بود؛ یعنی اسلام، استقلال و مقاومت در برابر سیطره و قیادت خارجیان.
بلژیک
استاندارد: ما عادت داریم در ایران جمعیتهای انبوه و میلیونی را مشاهده کنیم، ولی این بار با تمام دفعات قبل فرق دارد و این تعداد جمعیت تا به حال در ایران سابقه نداشته است.
لوسوار: انبوهی از مردم با حضور خود تأثرشان را در سوگ آیتاللهخمینی نشان دادند. میلیونها ایرانی به طرف تهران که از ساعت 6صبح جنازه آیتالله برای وداع مردم در آنجا به نمایش گذاشته بود سرازیر شدند. هیجان و فشار جمعیت باعث کشته شدن 8نفر و زخمی شدن 500نفر شد.
پرچم سرخ: با ورود هلیکوپتر حامل پیکر آیتاللهخمینی حزن و اندوه مردم به اوج خود رسید و در این مراسم تعداد بیشماری مجروح شدند.
چکسلواکی
رودپراو: مرگ [امام] خمینی فاجعهای عظیم و ضایعهای جبرانناپذیر برای ایران است.
ترکیه
ملیت: آیتاللهخمینی به جهانیان درسهای زیادی آموخت. او برای ملتهای جهان قیام را آموخت، درس عزت و شرف و ایستادگی در برابر کفار را آموخت. برای مومنان مقاومت در مقابل ظلم و دشمنان تا به دندان مسلح اسلام را آموخت و بالاخره [امام] خمینی آموزگار بزرگ شهادت بود و برای مسلمانان درس شهادت را نیک آموخت.
سوئد
داگنسنایتر: بیش از 10میلیون نفر ایرانی در تهران جمع شدند تا پیکر رهبر خود را تشییع کنند. تهران پوشیده از مردم عزادار و غرق در سوگواری است که برای آخرین وداع با آیتاللهخمینی گرد آمده بودند.
نروژ
داگیلادت: آیتاللهخمینی شخصی بود استوار و در سختیها به آرامی تصمیم میگرفت. سخن وی قانون بود و قانون وی قرآن؛ همان قرآنی که هر روز در وقت معین آن را تلاوت میکرد.
هلند
تروو: پیکر رهبر مذهبی ایران آیتاللهخمینی پس از اینکه کنترل مردم از دست مقامات خارج شد با تأخیر به خاک سپرده شد. تعداد مردم تهران برای شرکت در مراسم 10 میلیون تن بود.
آمریکا
نیویورکتایمز: آیتاللهخمینی، رهبر اسلامی ایران نیرویی عمده در صحنه سیاسی جهان بود.
آسوشیتدپرس: آیتاللهخمینی یک پادشاه را سرنگون کرد، یک ابرقدرت را متحیر ساخت و با پیام تقوا و قدرت خود برای مسلمانان، دنیا را تکان داد. او هیچوقت سازش نکرد و در چهره مصمم و پولادیناش هیچ نشانی از تردید و آشفتگی درونی که معمولا بسیاری از افراد بر سر قدرت دچار آن میشوند دیده نمیشد. در تمامی دوران انقلابش، پیام او ساده باقی ماند: «شاه باید برود» و هیچ کدام از پیشنهادهای متعدد سازش در این زمینه به جایی نرسید. چهره امامخمینی هرگز نشانهای از تردید به همراه نداشت.
واشنگتنپست: او یکی از رهبران ریاضتکش (متقی) و انعطافناپذیر اسلام شیعه بود که شاه ایران را برانداخت و آمریکا را تحقیر کرد.
هرالد تریبیون: آیتاللهخمینی انقلابی خستگیناپذیری بود که تا آخرین لحظه حیات به آرزوی خود برای پیریزی یک جامعه اسلامی و حکومت اسلامی در ایران وفادار ماند. آیتاللهخمینی در آنچه برای سرزمین باستانیاش میخواست لحظهای درنگ نکرد.
وی خود را ماموری میدانست که میباید ایران را از آنچه فساد و انحطاط غربی میدیده پاک کند و خلوص اسلامی را به ملت بازگرداند.
آرژانتین
بوینوسآیرسهرالد: اسلام تولد مجدد خود را از آیتاللهخمینی دارد و او بود که با احیای ارزشهای فراموش شده میلیونها انسان، تعجب رهبران غرب و جهانیان را برانگیخت.
مکزیک
میلنیو: عشق دوستداران آیتاللهخمینی در وداع با رهبرشان، بزرگترین مراسم تشییع جنازه در عصر مدرن را رقم زد.
پاکستان
مسلم: امامخمینی با تاسیس یک نظام اسلامی در ایران نهتنها مردم این کشور را از نظام ستمشاهی نجات داد بلکه تمام مسلمانان و مستضعفین را بیداری و آگاهی بخشید و متحول کرد. او رهبر قاطعی بود که در طول حیات در مقابل دشمنان ایستاد و سر فرود نیاورد. برای امام خمینی هیچ مصلحتی جز اسلام اصیل مطرح نبود و همواره قاطعانه از اسلام و مسلمانان دفاع کرد.
پاکستان تایمز: رهبری قاطعانه امام، مسلمانان را هدایت کرد و لرزه بر تن دشمنان اسلام انداخت. او از هیچ قدرتی هراس نداشت و با وجود تهدیدات ابرقدرتها آمریکا را شیطان بزرگ و شوروی را متجاوز خواند.
نیشن: امام خمینی با وجود تهدیدات مختلف ابرقدرتها سیاست نه شرقی نه غربی را اعلام کرد و در مقابل دشمنان ایستاد.
جنگ: امام خمینی نشانه وحدت امت اسلام بود و با مجاهدت خویش غرور ابرقدرتها را شکست. او نهتنها برای شیعیان که برای همه مسلمانان رهبری قاطع و شکست ناپذیر بود.
حیدر: جهان اسلام با رحلت امام خمینی، از رهبری عظیم و کبیر محروم شد. گرچه مرگ حق است و امروز امام نیز به دیار باقی شتافت اما بیشک راه و نام امام خمینی برای همیشه بهعنوان اسوه ارزشهای متعالی در تاریخ باقی خواهد ماند.
مرکز: امروز جهان اسلام در سوگ مردی الهی و رهبری شایسته در عزا و ماتم فرو رفته است. امروز اشک از چشمان تمام مسلمانان و محرومان جهان جاری است.
ژاپن
ژاپنتایمز: آیتاللهخمینی یک ابرمرد بود که در سال1979قدرت را بهدست گرفت و دنیای اسلام را به لرزه درآورد. او توانست ایران را به یک جمهوری مذهبی مبدل سازد و هر دو ابرقدرت را به مبارزه طلبید.
ماینیچی ژاپن: آیتاللهخمینی نهتنها بنیانگذار و راهنمای مذهبی انقلاب اسلامی ایران بود، بلکه وی بهعنوان نیروی محرکه تجدید حیات اسلامگرایی در جهان به شمار میرفت.
سوریه
تشرین: جهان اسلام شخصیتی را از دست داد که تاریخ نظیر او را کمتر بهخود دیده است. رحلت ایشان نهتنها برای ایران بلکه برای جهان اسلام و امت عرب ضایعه بزرگی محسوب میشود. کسانی که تصور میکنند با رحلت امام خمینی انقلاب اسلامی از مسیر و راه اصلی خود منحرف میشود سخت در اشتباهاند.
الوطن: ایشان با درایت و تدبیر، کاروان انقلاب را از طوفانهای مخوف جهان به سوی نور هدایت کرد. منشور مبارزه او با ظلم و استبداد ابدی و جاودانه باقی خواهد ماند.
لبنان
السفیر: امامخمینی آخرین تاریخساز قرن معاصر بود که سلطه افسانهای غرب را لگدمال کرده و با ایجاد امتی انقلابی عصر تازهای را بهوجود آورد و با انتقال وی از دنیای فانی به جهان باقی عصر خمینی پایان نخواهد یافت. دهه کنونی را باید عصر خمینی نامید. او از شخصیتهای نادری است که در دل و جان میلیونها انسان در سرتاسر این جهان پهناور رسوخ کرده است.
الدیار: مردی که از عظیمترین رجال قرن حاضر محسوب میشد چشم از جهان فروبست؛ مردی که با سادهترین زندگی دنیا را به لرزه درآورد و انقلابی عظیم در ارکان جهان ایجاد کرد که صدای آن همچنان در اذهان تاریخ باقی خواهد ماند. او بود که آمریکا را شیطان بزرگ معرفی کرد و همه معادلات سلطهگری ریشهدار را تغییر داد.
قبرس
فیللفتروس: امواج جمعیت آرامگاه آیتاللهخمینی را بهعنوان زیارتگاه جدید اسلام مورد تقدیس قرار دادهاند.
مصر
الاهرام-حسنین هیکل: او مردی بزرگ بود که از جهان دیگری آمده بود.
الجزایر
الشعب: امت اسلامی گوهری گرانبها و کمیاب را که جهان اسلام تاکنون بهخود ندیده است، از دست داد. امامخمینی که در طول 87سال عمر خود لحظهای از گسترش تعالیم اسلام و آزادی دربند کشیدگان تاریخ باز نایستاد و قلب مهربان وی برای استقلال و آزادی جمهوری اسلامی میتپید، به سوی خدا شتافت و جهان اسلام در غم از دست دادنش به سوگ نشست.