شکنجه در کویت
شانس قهرمانی ایران برای چهارمین بار متوالی در جام ملتها بهخاطر حمله عراق به کشورمان از بین رفت
جواد نصرتی
کسب چهارمین قهرمانی متوالی در جام ملتها، با تیم آماده و پراستعدادی که ایران به جام ملتهای کویت فرستاده بود دور از دسترس نبود، اما سرنوشت تیم ملی، فراتر از ورزشگاهها، در کاخ ریاستجمهوری عراق رقم خورد.
ایران که در 3دوره متوالی قهرمان شده بود، آمادهسازی اندکی برای این بازیها داشت، اما همچنان یکی از مدعیان بود. تمام امیدها اما در پی حمله نظامی عراق به کشورمان در میانه رقابتها نقش برآب شد. ایران که اردوی درستی پیش از بازیها نداشت، در 2بازی اول با سوریه بدون گل و با چین 2-2 مساوی کرد. فردای بازی با چین، از ایران خبر رسید که عراق به کشورمان حمله نظامی کرده است. قطع شدن ارتباط بازیکنان با خانوادههایشان آنها را چنان نگران کرده بود که از حسن حبیبی سرمربی تیم ملی خواستند بازیها را نیمهکاره رها کنند و به ایران برگردند. با این حال از تهران دستور رسید که تیم ملی باید در کویت بماند. در نخستین بازی بعد از حمله عراق، ایران بنگلادش را 7 بر صفر شکست داد و در آخرین بازی گروهی هم کرهشمالی را 3 بر 2 مغلوب کرد تا بهعنوان صدرنشین به مرحله بعد صعود کند.
روحیه بازیکنان بسیار پایین بود و کویت با برنامههای تبلیغی که در حمایت از عراق پخش میکرد بازیکنان را عصبیتر میکرد. مرحوم ناصر حجازی، دروازهبان تیم ملی در این رقابتها بعدها گفت که حضور بازیکنان در جام ملتها، برایشان از شکنجه هم بدتر بوده است. آنها بهخصوص بهخاطر بزرگنماییهای دروغین رسانههای کویتی بسیار نگران شرایط در ایران بودند. در آستانه بازی نیمهنهایی با کویت، خبر ویرانکننده دیگری به اردوی تیم ملی رسید؛ برادر حسن روشن مهاجم تیم ملی کشورمان، به شهادت رسیده بود. روحیه بازیکنان با دیدن اشکهای روشن، بدتر از قبل شد.
روشن، به درخواست کادر فنی در بازی با کویت به میدان رفت، اما تنها توانست یک نیمه بازی کند. داوری یکطرفه به نفع کویت، کار تیم ملی را یکسره کرد و کویت با 2گل از ایران پیش افتاد تا گل دقیقه90 حسین فرکی بیثمر باشد. ایران، برای نخستینبار بعد از 3دوره جام ملتهای آسیا طعم شکست را چشید و طلسم دوری از جام از همانجا شروع شد. روشن، بعد از این بازی راهی ایران شد و ایران در ردهبندی، کرهشمالی را 3 بر صفر شکست داد و سوم شد.
بازیکنان بعد از این بازیها، سفری طولانی برای بازگشت به ایران داشتند و ابتدا به سوریه رفتند و بعد از آن از طریق مرز بازرگان از ترکیه به ایران آمدند.
جام ملتهای1980، فرصتی طلایی برای کسب چهارمین عنوان قهرمانی متوالی ایران در جام ملتها بود، اما سایه شوم جنگ ثابت کرد در زندگی چیزهایی باارزشتر از قهرمانی در فوتبال هم وجود دارد.