کمبود سویا در سوپرمارکتها
بعد از مشکلاتی که از آغاز امسال در دسترسی به سویای دامی برای تولیدکنندگان گوشت و مرغ کشور ایجاد شد، حالا سویای خوراکی یا همان پروتئین سویا هم در سوپرمارکتها نایاب شده و مغازه دارها میگویند حتی یک بسته هم برای فروش ندارند.
به گزارش همشهری، این دومین بار طی 2ماه گذشته است که سویا در بازار کمیاب میشود و این بار سوپرمارکتداران از نایاب شدن آن میگویند. مراجعه خبرنگار همشهری به چندین سوپرمارکت در غرب تهران و تماس با چند سوپرمارکت در نقاط مختلف تهران در روزهای گذشته نشان داد که این پروتئین گیاهی به شدت کمیاب شده است. مغازهدارها میگویند: قبلا فروشندههای برندهای مختلف سویا برای فروش آن به سوپرمارکتها اصرار میکردند، ولی حالا هیچ محصولی از هیچ برندی برای سفارش مجدد موجود نیست و معلوم نیست چه زمانی دوباره بستههای پروتئین سویا به مغازهها بازگردد. جست و جو در سایتهای آنلاین فروش مواد غذایی نشان داد که این محصول برای سفارش آنلاین هم موجود نیست و این نشان میدهد که کمبود در زمینه این محصول بسیار جدی است.
مصرف سویای خوراکی که بهدلیل خواصش بهعنوان گوشت گیاهی شناخته میشود در سالهای اخیر رشد خوبی داشته و بسیاری از مردم این دانه خوراکی باارزش را بهعنوان جانشین گوشت چرخکرده
و چرخکرده مخلوط با آن در بعضی از غذاها مثل ماکارونی، کتلت، شامی و دیگر غذاها استفاده میکنند. برندهای بسیاری هم در زمینه تولید این کالا سرمایهگذاری کردند و رقابت آنها با یکدیگر باعث شد کیفیت این محصول طی چند سال گذشته رشد خوبی داشته باشد. در سالهای اخیر شرکت بهپاک با تولید سویاهای سبحان، توتک و 55، تقریبا بازار این محصول را در دست داشته است. مکسوی نیز که از معروفترین برندهای تولیدکننده سویای خوراکی در ایران است محصولات متنوعی از قبیل سویای خورشتی طعمدار با طعمهای دودی، زعفرانی، جوجه، کباب و ساده تولید میکند و از لحاظ تنوع محصول از دیگر رقبا جلوتر است، اما دهها برند دیگر نیز جای خود را در قفسههای سوپرمارکتها پیدا کردهاند. شرکتهای شهدین، آوین، مهنام، شاهسوند، گلاز، آروین، همگل، محسن، مهبد، دلنام، چینود، 359، ترخینه، پاتیرا، زرین دانه، پیلاس و البته برند معروف بهسوی دیگر تولیدکنندههای سویای خوراکی در ایران هستند. آنچه بهعنوان سویای خوراکی برای استفاده در غذا در سوپرمارکتها عرضه میشود همان دانه روغنی یا لوبیای سویاست که به آجیل سویا هم معروف است.
دانه روغنی سویا در کارخانهها روغنگیری میشود و باقیمانده آن بهصورت بستهبندی در مغازهها فروخته میشود. گذشته از خواص زیادی که برای پروتئین گیاهی سویا برشمرده میشود، در سالهای اخیر گران شدن گوشت قرمز و کاهش قدرت خرید مردم نیز مزید بر علت شده که سویا جایگاه مهمی در سبد خرید دستکم اقشار ضعیفتر جامعه پیدا کند. گرچه از ابتدای امسال قیمت این محصول در بازار هم بیش از 2برابر شده و یک بسته 250گرمی از 2هزار و 400تومان به بیش از 6هزار تومان رسیده (هر یک کیلوگرم 25هزار تومان) اما با این حال در مقایسه با تمامی اقلام پروتئین حیوانی حتی تخم مرغ، ارزان محسوب میشود و حالا این گوشت ارزان هم از سفرهها فاصله گرفته است.
کمبود و گرانی سویا به کمبود بسیار جدی سویای دامی از ابتدای امسال نسبت داده میشود؛ کمبودی که با ایجاد بازار سیاه نهادههای دامی قیمت تولید شیر، گوشت، مرغ و تخم مرغ را با افزایش شدیدی مواجه کرد و بهرغم وعدههای مسئولان برای حل این مشکل، همچنان ادامه دارد. گفته میشود آجیل سویا هم در بازار کم یا بسیار گران است. بهنظر میرسد با تداوم مشکل نهادههای دامی، هرچه سویا در کشور هست به مصرف خوراک دام میرسد. (برای گردآوری اطلاعات این مطلب از دفاتر سوپرمارکتها و قیمت سفارشات قبلی استفاده شده است)