برنامه‌های هفته کتابخوانی در فرهنگسرای خانواده
همنشینی با یار مهربان در قرنطینه
معصومه حق‌جو
شیوع کرونا و خانه‌نشینی اجباری، صرف‌نظر از محدودیت‌هایی که ایجاد کرده، برای دوستداران کتاب فرصتی فراهم ساخته تا بتوانند زمان بیشتری را به مطالعه اختصاص دهند. با توجه به نقش پررنگ کتاب در همه ابعاد زندگی و لزوم ترویج کتابخوانی، فرهنگسرای خانواده، همانند سال‌های گذشته، به مناسبت ۲۴ آبان که در تقویم به‌عنوان روز کتاب و کتابخوانی نامگذاری شده، سعی می‌کند با تدارک برنامه‌هایی از طریق فضای مجازی در این زمینه اثرگذار باشد.
فاطمه تیموری/ رئیس کتابخانه فرهنگسرای خانواده
رئیس کتابخانه فرهنگسرای خانواده در این‌باره توضیح داد: یکی از این برنامه‌ها «قصه‌خوانی برای کودکان» در صفحه اینستاگرام این مرکز است. در این برنامه هر بار قصه‌ای با زبان کودکانه همراه با تصویرسازی‌های مناسب توسط قصه‌گو روایت می‌شود. «قصه‌ها کرونا نمی‌گیرند» برنامه دیگری است که در قالب شخصیت‌های قصه، راهکارهای جالبی برای مراقبت کودک از خود در دوران کرونا ارائه می‌دهد. مسابقات کتابخوانی، معرفی و خوانش کتاب‌های دینی برای الگوپذیری و تقویت سبک زندگی ایرانی-اسلامی، شعرخوانی برای نوجوانان و تشویق به نویسندگی هم از دیگر برنامه‌ها در این حوزه است.
دکتر «فاطمه تیموری» ادامه داد: برنامه «من و کتاب» با هدف گسترش فرهنگ کتابخوانی در خانواده و جامعه به انتشار سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره کتاب و کتابخوانی اختصاص دارد. «نمایشگاه کتاب مجازی ویهان» هم کتاب‌های مفید و مؤثر از انتشارات ویهان در حوزه خانواده را معرفی می‌کند.
او به برنامه «پدر من، مادر من» هم اشاره کرد که در این برنامه خانواده‌ها می‌توانند از شغل یکی از اعضای خانواده تصویر، نوشته، نقاشی یا شعر ارائه دهند. بعد از ارسال فایل‌ها، کتاب مجازی مشاغل تهیه و در فضای مجازی با حفظ نام خالق اثر منتشر می‌شود. برنامه‌های فرهنگسرای خانواده در حوزه کتابخوانی در نشانی Farhangsara_khanevade@ و Ketabkhanekhanevade@ قابل مشاهده هستند.
رئیس کتابخانه فرهنگسرای خانواده به پویش کتابخوانی «هر خانه؛ یک کتابخانه» هم اشاره کرد که از ولادت پیامبر(ص) تا هفته کتاب با مشارکت کانون کتاب آستان قدس خراسان جنوبی در حال برگزاری است و تا ۳۰ آبان ادامه دارد.
رئیس کتابخانه فرهنگسرای خانواده درباره برنامه‌های مشارکتی برای گسترش کتابخوانی بیان کرد: در حال حاضر از شهروندان می‌خواهیم در برنامه‌های مجازی با ما همکاری کنند و با معرفی کتابی که دوست داشته‌اند، ارسال ویدئو، نقاشی و فیلم در پویش اهدای کتاب شرکت کنند. وقتی شهروندان سهمی از کتاب خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند در واقع مثل این است که کتاب اهدا کرده‌اند. در فضای مجازی مرزی بین مخاطبان کتاب وجود ندارد و آنها به‌راحتی می‌توانند منابع و کتاب‌های خود را با هر شهری به اشتراک بگذارند.
تیموری درباره وقف کتاب توضیح داد: کتاب‌هایی را که چندین نسخه از آن در کتابخانه موجود است، به برخی مناطق محروم می‌فرستیم. همچنین از دیگر کتابخانه‌ها و مؤسسات و مراکز مختلف هم، به فراخور درخواست و نیاز، کتاب می‌گیریم و از طریق امور کتابخانه‌های سازمان فرهنگی و هنری به مناطق محروم ارسال می‌کنیم.
این روزها طرح پاییزه کتاب از ۲۴ تا ۳۰ آبان در حال برگزاری است و می‌تواند به رونق کتابخوانی کمک کند. رئیس کتابخانه فرهنگسرای خانواده در این‌باره توضیح داد: طرح پاییزه کتاب برای رونق بخشیدن به این بازار و ترویج کتابخوانی ایده جالبی است. در واقع هم از ناشران حمایت می‌شود و هم شهروندان علاقه‌مند به کتاب و مطالعه می‌توانند از این طرح با تخفیفی که لحاظ می‌شود استفاده کنند.
او درباره طرح‌هایی برای افزایش کتابخوانی در محیط‌های شهری بیان کرد: تبلیغات محیطی در شهر می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. برگزاری نمایشگاه کتاب با حضور نویسنده‌ها که البته در شرایط حاضر باید در فضای مجازی برگزار شوند، مبادله کتاب در فضای مجازی، تولید کتاب‌های صوتی، مسابقات کتابخوانی، همسایه با کتاب (پیک کتاب و ارسال کتاب به خانواده‌ها)، قدردانی و تجلیل از عواملی که در عرصه تولید کتاب نقش داشته‌اند و کتابخوانی در ادارات و اماکن همگانی، همه و همه می‌تواند به افزایش سرانه مطالعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی کمک زیادی کند که امیدواریم مورد توجه همه مدیران در دستگاه‌های مختلف قرار بگیرد.
لذت اشتراک دانایی در مرکز تبادل کتاب
اغلب ما کتاب‌هایی داریم که بعد از یکبار خواندنشان دوست داریم آنها را به دیگران معرفی کنیم یا با دوستان و نزدیکانمان به اشتراک بگذاریم تا از محتوای آن استفاده کنند.
مرکز تبادل کتاب در خیابان برادران مظفر شمالی چنین امکانی را فراهم کرده است. در این مرکز تخفیف‌هایی برای علاقه‌مندان به کتاب وجود دارد. قیمت اولیه کتاب‌ها در مقایسه با بازار حداقل ۲۰ تا ۳۰درصد پایین‌تر است. برای اطلاع از چند و چون این اتفاق، سؤال‌هایمان را با مدیر داخلی این مرکز در میان گذاشتیم. او می‌گوید: «شهروندان کتاب‌هایی را که مطالعه کرده‌اند، اعم از کتاب‌های درسی و غیردرسی، به مرکز تبادل کتاب تحویل می‌دهند. این کتاب‌ها توسط صاحبانشان، قیمت‌گذاری و بعد از آن آماده فروش می‌شوند.»
حسین عسگری می‌افزاید: «کتاب‌ها پس از ثبت به نام کاربر تا ۳ هفته ابتدایی با همان قیمت اولیه و بعد از آن در هفته‌های متوالی با تخفیف‌های ۳۰ و ۵۰درصدی و در مناسبت‌های خاص تا ۷۰درصد، به فروش گذاشته می‌شوند.»
به گفته مدیر داخلی مرکز تبادل کتاب، یک اعتبار مجازی در سیستم تبادل کتاب برای شخص لحاظ می‌شود و با این اعتبار می‌توان بدون پرداخت پول، کتاب دیگری از این مرکز خریداری کرد.
فعالیت مرکز تبادل کتاب فقط به تهران محدود نشده است. عسگری می‌گوید: «اگر کتاب‌ها به فروش نرسند با اجازه صاحبان کتاب‌ها، آنها را به کتابخانه‌های دیگر نقاط کشور اهدا می‌کنیم.»
مرکز تبادل کتاب اخیراً تعدادی کتاب به شهرستان‌های سنقر، نهبندان، جیرفت و دلگان اهدا کرده است. مدیر داخلی مرکز تبادل کتاب در این‌باره توضیح می‌دهد: «هفته گذشته کتابخانه‌ای در شهرستان نهبندان با حدود ۴ هزار جلد کتاب تجهیز شد. ماه قبل هم به شهرستان سنقر ۲ هزار جلد و در شهریورماه به شهرستان دلگان واقع در سیستان‌وبلوچستان نزدیک به ۳ هزار جلد کتاب اهدا کردیم.»
کتابخانه‌ای در جیب!
کست باکس (castbox)
بهترین پخش‌کننده پادکست در اندروید با بیش از ۱۰ میلیون دانلود و ۱۸۰ هزار مرور و برنده مقام بهترین اپلیکیشن گوگل پلی، کست باکس است. این اپلیکیشن رابط، کاربری بسیار راحت و ساده‌ای دارد. با انواع پادکست‌ها می‌توانید به رایگان در هر مکان و زمانی پادکست‌های مورد علاقه‌تان را استریم یا دانلود کنید.
بشنو
نرم‌افزار موبایلی «بشنو» اپلیکیشن پخش کتاب‌های صوتی بر اساس تقاضای هر کاربر است. این اپلیکیشن از طریق اینترنت می‌تواند دسترسی شما را به دامنه گسترده‌ای از کتاب‌های صوتی میسر کند. کاربر امکان گوش کردن کتاب‌های مورد علاقه خود را به‌صورت استریم و حتی به‌صورت آفلاین دارد.
کتابراه
با اپلیکیشن «کتابراه» امکان مطالعه هزاران کتاب، رمان و مجله از طریق گوشی همراه، تبلت و رایانه فراهم است. با استفاده از اپلیکیشن کتابراه همیشه کتابخانه شما در دسترس است و می‌توانید به‌سادگی از هر فرصتی برای مطالعه استفاده کنید. در کتابراه برای همه سلیقه‌ها از داستان و رمان تا روان‌شناسی و علمی و... کتاب وجود دارد.
