اولین گزارش رسمی کیفیت اینترنت در ایران

عمادالدین قاسمی‌پناه- خبر‌نگار

 برای نخستین‌بار گزارشی از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با عنوان «ایران در مسیر هوشمندی؛ گزارش کیفیت اینترنت در ایران» منتشر شده که با استفاده از برخی آمارها و پارامترها تلاش کرده که به وضعیت کیفیت اینترنت در کشور بپردازد. ازجمله اهداف این گزارش مقایسه اپراتورها و ارائه‌دهندگان اینترنت در کشور به‌منظور انتخاب مناسب‌ترین اپراتور از سوی کاربران است. این گزارش اما مشخص نمی‌کند کیفیت اینترنت ایران براساس شاخص‌ها و پارامترهای فنی نسبت به کشورهای دیگر یا حتی مقطع مشابه در سال‌های گذشته ایران چه وضعیتی دارد.

رشد کمی کاربران
در فصل سوم این گزارش، به وضعیت آماری پهن‌باند کشور پرداخته شده است. در این بخش تعداد اشتراک‌های پهن‌باند بخش ثابت و سیار از سال 92 تا 99، ضریب نفوذ کلی پهن‌باند کشور در بخش ثابت و سیار از سال‌۹۲ تا ۹۹ و موارد دیگر ارائه شده است. براساس این گزارش، تعداد مشترکان پهن‌باند سیار اینترنت که در سال‌92 عدد صفر بود، امروز به ۷۶‌میلیون اشتراک رسیده است. علاوه بر این، تعداد مشترکان پهن‌باند ثابت کشور از 6میلیون و 583هزار و 610 اشتراک فعال در سال‌۹۲ به بیش از ۹ میلیون اشتراک در سال‌99 رسیده است.
در این بخش همچنین آمارهایی از تعداد مشترکان ارتباطات پهن‌باند ثابت کشور به تفکیک خانگی و تجاری، تعداد اشتراک‌های پهن‌باند ثابت و سیار بر حسب تفکیک تکنولوژی، سهم بازار اپراتورها، آمار پهن‌باند کشور به تفکیک استانی، مقایسه استانی ضریب نفود پهن‌باند براساس تکنولوژی و میزان پوشش اپراتورهای تلفن همراه در محورهای مواصلاتی ارائه شده است.

وضعیت کشور براساس شاخص‌‌های کیفی
در بخشی دیگر از این گزارش به وضعیت کلی کشور به ازای پارامترهای مهم گروه‌های اصلی QoS و QoP اشاره شده است.
در بخش QoS که به‌معنای کیفیت سرویس است، پارامترهای Jitter، PLR و RTT میانگین 6ماهه اول سال‌99 همه اپراتورها در کل کشور به ازای هر تکنولوژی ارائه شده است. نکته‌ای که در این بخش قابل توجه است، این است که گزارشی از این پارامترها در سال‌های گذشته ارائه نشده و به این ترتیب امکان مقایسه کیفی فراهم نیست.
با این حال، کاربران با بررسی این پارامترها که در واقع نشان‌دهنده کیفیت اینترنت ارائه‌شده از سوی آنهاست، می‌توانند دست به انتخاب بزنند. Jitter تفاوت زمانی است که بسته اطلاعاتی از لحظه ارسال در شبکه تا زمان رسیدن به مقصد سپری می‌کند. در واقع هرچه این مقدار کمتر باشد، اینترنت از کیفیت بهتری برخوردار است.
PLR نرخ اتلاف بسته‌ها را نشان می‌دهد و از یک فرمول به‌دست می‌آید. طبق مصوبه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی برای اندازه‌گیری نرخ اتلاف بسته باید هزار بسته به طول 64بایت ارسال و در بازه 5دقیقه‌ای اندازه‌گیری شود. مقادیر PLR به‌صورت درصد نمایش داده می‌شود.
RTT مدت زمانی است کـه طول می‌کشد تا یک درخواست از یک مبدأ به یک مقصد ارسال و از سوی دیگر، پاسخ آن نیز از مقصد به مبدأ ارسال شود. این بازه زمانی به میلی‌ثانیه اندازه‌گیری می‌شود و یکی از عوامل مهم در بررسی برقراری و صحت ارتباطات میان مبدأ و مقصد و از سوی دیگر، تعیین مدت زمان تأخیر و سرعت بارگذاری یک وب‌سایت است. هرچه این مدت زمان کمتر باشد، یک وب‌سایت با سرعت بیشتر و تأخیر کمتری بارگذاری می‌شود.