گزارش
قره‌باغ در مسیرآتش‌بس
2هفته پس از آغاز درگیری‌ها بر سر منطقه قره‌باغ، وزیران خارجه آذربایجان و ارمنستان با میانجیگری روسیه، در مسکو بر سر میز مذاکره نشستند
پس از 2هفته جنگ تمام‌عیار میان آذربایجان و ارمنستان، حالا در سایه میانجیگری روس‌ها مقدمات آتش‌بس و بازگشت آرامش به منطقه قره‌باغ مهیا شده است. از سوی دیگر و همزمان با دعوت ولادیمیر پوتین از رهبران 2کشور برای ازسرگیری گفت‌وگوها، دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه نیز با انتشار بیانیه‌ای از احتمال توقف فوری حملات نظامی میان آذربایجان و ارمنستان خبر داده است. به این ترتیب می‌توان گفت فصل دیگری از تنش و درگیری میان بازیگران منطقه قفقاز به پایان رسیده؛ منطقه‌ای که بدون شک طی سال‌های آینده سهم بیشتری از اخبار و تحولات نظامی-امنیتی آسیا خواهد داشت.
نقطه آغاز مذاکرات آتش‌بس، نشست سه‌جانبه وزیران خارجه آذربایجان، ارمنستان و روسیه بود؛ نشستی که روز گذشته با دعوت مستقیم پوتین و استقبال دبیرکل سازمان ملل در مسکو برگزار شد. رئیس‌جمهور روسیه ساعاتی پیش از برگزاری این نشست در مکالمات تلفنی جداگانه با الهام علی‌اف و نیکول پاشینیان، بر ضرورت آتش‌بس فوری برای رسیدگی به وضعیت انسانی ساکنین منطقه، مبادله اسرا و همچنین انتقال اجساد نیروهای جان‌باخته در درگیری‌ها تأکید کرد. به‌گزارش خبرگزاری فرانسه، امانوئل مکرون نیز تماس‌های تلفنی مشابهی را با رئیس‌جمهور آذربایجان و نخست‌وزیر ارمنستان تا ساعات پایانی روز جمعه برقرار کرده؛ تماس‌هایی که به‌نظر می‌رسد در بازگشت 2کشور به میز مذاکره و توقف درگیری‌های میدانی نقش اساسی داشته است.
اگرچه ترکیه نیز به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی این بحران از طرح روسیه و فرانسه برای میانجیگری بین 2کشور و آتش‌بس استقبال کرده اما در مواضع این کشور همچنان نشانه‌هایی مبنی بر حمایت قاطع از موضع آذربایجان دیده می‌شود؛ امری که در ادامه می‌تواند به مانعی بر سر راه مذاکرات باکو و ایروان تبدیل شود. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است: آنکارا از هر تلاشی به‌منظور حل مسالمت‌آمیز بحران آذربایجان و ارمنستان استقبال می‌کند؛ بحرانی که در پی نظامی‌گری و اشغال ظالمانه بخش‌هایی از خاک آذربایجان شکل گرفته است.
به نوشته رونامه العربی الجدید، تحولات اخیر در منطقه قره‌باغ، نشانه‌ای مبنی بر انتقال کانون تنش از خلیج‌فارس به مدیترانه و حوزه قفقاز است؛ فصلی جدید که می‌توان «گاز» و «امنیت انرژی» را کلیدواژ‌های اساسی آن به‌شمار آورد. در گزارش این روزنامه آمده: افزایش قدرت نظامی، اقتصادی و نفوذ منطقه‌ای ترکیه در کنار کاهش نقش‌آفرینی آمریکا منجر به برهم خوردن توازن پیشین و ایجاد درگیری‌های بیشتر میان بازیگران مختلف نظیر روسیه، فرانسه و ترکیه شده است. این روزنامه همچنین با اشاره به موضع ایران در این پرونده می‌نویسد: تهران با رویکردی محتاطانه سعی در حفظ توازن و جلوگیری از وقوع تنش در این منطقه دارد؛ چراکه بر هم خوردن معادله قدرت در قره‌باغ، با توجه به منافع اقتصادی ایران در این منطقه و همچنین وجود میلیون‌ها شهروند آذری می‌تواند به بحرانی بزرگ‌تر از جنگ داخلی سوریه برای ایران تبدیل شود.
شبکه الجزیره نیز با اشاره به غیبت چشمگیر آمریکا در این پرونده در گزارش خود می‌نویسد: می‌توان پیش‌بینی کرد با موفقیت طرح فرانسه و روسیه برای آتش‌بس و در مرحله دوم، برگزاری مذاکرات ژنو میان آذربایجان و ارمنستان، پرونده قره‌باغ نیز همچون بسیاری دیگر از پرونده‌های منطقه‌ای تا موعد انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا به حالت تعلیق درآید؛ چراکه درصورت پیروزی جو بایدن و تغییر مواضع کاخ سفید نسبت به روسیه، احتمالا شیوه تعامل این کشور در قبال آذربایجان و مخصوصا نقش نظامی ترکیه در قفقاز و مدیترانه نیز متفاوت خواهد بود.
اگرچه هیچ آمار دقیقی از میزان تلفات نظامی و غیرنظامی جنگ قره‌باغ تاکنون منتشر نشده، اما منابع غیررسمی از کشته‌شدن بیش از 400سرباز در 2جبهه خبر می‌دهند. سقوط یک فروند سوخو25 ارمنستان و انهدام بیش از 10هلی‌کوپتر ارتش آذربایجان نیز ازجمله خسارات مهم نظامی در این جنگ بوده است.
