نسیم موافق در وین

 اسماعیل سلطنت‌پور- خبرنگار

یک هفته بعد از انتشار گزارش مثبت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره توافق با ایران، شورای حکام آژانس تشکیل جلسه داد و در این جلسه که متاثر از شیوع کرونا برگزار شد، مدیرکل آژانس یک‌بار دیگر از توافق با ایران اظهار خشنودی کرد. این اتفاق در وین در آستانه تلاش‌های آمریکا برای استفاده از مکانیسم ماشه، می‌تواند یک امتیاز دیگر برای ایران باشد؛ امتیازی که می‌تواند حجت را برای طرفین برجام در روز موعود تمام کند که ایران همکاری‌های خود را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در چارچوب برجام ادامه می‌دهد. این شاید تدبیری بود که در روزهای گذشته برای خنثی کردن آخرین حرکات دولت ترامپ در بازگرداندن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران به‌کار گرفته شد. چنانچه علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی روز گذشته با اشاره به سفر مدیرکل آژانس انرژی اتمی به تهران گفت: شرایط غامض و مبهمی بود. الحمدلله به لطف خدا و تدبیر بزرگان نظام و درحالی‌که دشمنان روی چالش پیش‌آمده خیلی سرمایه‌گذاری کرده بودند، کارها در مسیر صحیح قرار گرفت. ما می‌خواهیم در مسئله‌ای که حقمان است، اراده خودمان را به جبارترین نظام جهان تحمیل کنیم و در مقابل او تمکین نکنیم. باید برای نسل‌های آینده مشخص شود نسل ما چه حماسه‌ای را به‌وجود آوردند.
رافائل گروسی در سخنرانی خود در آغاز جلسه شورای حکام درباره فعالیت در زمینه برنامه هسته‌ای ایران، گفت: گزارش من در زمینه راستی‌آزمایی و بازرسی در ایران تحت قطعنامه۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، فعالیت‌های ما در چند‌ماه اخیر در زمینه راستی‌آزمایی و بازرسی اجرای تعهدات هسته‌ای ایران طبق برجام (توافق هسته‌ای) را شامل می‌شود. وی ادامه داد: آژانس به‌راستی‌آزمایی شکافت‌ناپذیری مواد هسته‌ای اعلام شده توسط ایران طبق معاهده پادمانی ادامه می‌دهد. ارزیابی‌ها درباره عدم‌وجود مواد هسته‌ای و فعالیت‌های اعلام نشده برای ایران ادامه دارند. گروسی با اشاره به سفر خود به تهران ادامه داد: من ‌ماه گذشته با حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران و دیگر مقامات ارشد مذاکراتی در راستای ایجاد پیشرفتی واقعی در رسیدگی به سؤال‌های باقیمانده آژانس و به‌ویژه در حل کردن مسئله دسترسی به 2محل در ایران داشتم.
گروسی با بیان اینکه ما به توافقی بر سر حل کردن مسائل اجرایی پادمانی که از سوی آژانس مطرح شده بود، رسیدیم، خاطرنشان کرد: آژانس سپس در یکی از 2محل مشخص شده از سوی ما تحت پروتکل الحاقی به دسترسی تکمیلی دست یافت. بازرسان ما از محیط نمونه‌برداری کرده‌اند که مورد بررسی قرار خواهد گرفت. دسترسی تکمیلی به محل دوم بعدا طی ‌ماه جاری انجام خواهد شد. وی همچنین با اشاره به بیانیه مشترک ایران و آژانس گفت: من از توافق میان آژانس و ایران که امیدوارم موجب تحکیم همکاری و افزایش اعتماد دوطرفه شود، استقبال می‌کنم.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین دیروز در پیامی توییتری با انتشار عکسی از نشست‌ ماه سپتامبر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نوشت: این بار به‌خاطر بیماری همه‌گیر(کرونا) بزرگ‌ترین اتاق کنفرانس مرکز بین‌المللی وین با فاصله‌گذاری اجتماعی اجباری و با استفاده از ماسک برگزار می‌شود. اولیانوف هفته قبل زمانی که گزارش مثبت گروسی درباره همکاری ایران و آژانس منتشر شده بود، نوشت: با این گزارش کسانی که می‌خواستند علیه ایران بحران ایجاد کنند، ناامید شدند.
براساس گزارش آخر گروسی، تا ۲۲ آگوست یعنی یک‌ماه قبل، میزان آب سنگین ایران به ۱۲۸.۵ متریک تن رسیده است (علت کاهش نسبت به گزارش قبلی، صادرات بخشی از این آب سنگین و همچنین استفاده مقادیری در فعالیت‌های تحقیق و توسعه است).
کاظم غریب‌آبادی، سفیر ایران در آژانس علت کاهش آب سنگین ایران را صادرات و مصرف آن برای برنامه‌های پژوهشی و صنعتی عنوان کرده بود. همچنین در گزارش گروسی به تداوم استفاده از ماشین‌های جدید و غنی‌سازی با ماشین‌های IR4، IR5، IR6، I Rs و IR6s در خطوط تحقیق و توسعه و همچنین تداوم غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۴.۵درصد و فراتر از حد تعیین شده در برجام اشاره شده بود، اما مهم‌ترین بخش آن گزارش این بود که آژانس اعلام کرده است تولید اورانیوم غنی شده ایران به ۲۱۰۵.۴ کیلوگرم رسیده که ۵۳۳.۸ کیلوگرم بیشتر از گزارش قبلی بوده که از این میزان ۱۸۹۰.۳ کیلوگرم آن اورانیوم با غنای ۴.۵درصد است. آمار اعلام شده از طرف آژانس درباره میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران 10برابر آن چیزی است که در برجام مورد توافق قرار گرفته و ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام از اردیبهشت سال قبل فرایند کاهش تعهدات خود را آغاز کرد که یکی از این اقدامات افزایش ذخایر و درصد غنی‌سازی‌ بود.