مأموریت بازارسازها برای نجات بورس

با مصوبات شورای بورس در نشست فوق‌العاده‌ای که روز پنجشنبه تشکیل شد، احتمال صعود بازار سهام و پایان دوره نزول از هفته جاری تقویت شد، درعین‌حال مدیرعامل فرابورس با تأیید بازگشت رشد به بازار سهام از هفته جاری گفت: پیش‌بینی می‌کنیم از هفته آینده، بازار سهام روند متعادل و نقدشونده‌ای را در پیش بگیرد.
به گزارش همشهری، به‌دنبال تداوم روند نزولی بازار سهام از 20مرداد تا آخر هفته قبل، روز پنجشنبه و یک روز بعد از سخنان رئیس‌جمهوری که از سازمان بورس خواسته بود از دارایی مردم محافظت کند شورای بورس یک نشست فوق‌العاده برگزار کرد و یک آیین‌نامه جدید را با نام حفظ ثبات بازار سرمایه و صیانت از حقوق سهامداران به تصویب رساند.
مفاد این آیین‌نامه شامل چندین بخش است که مهم‌ترین بخش‌های آن شامل انجام بازارگردانی گسترده برای سهام شرکت‌ها، انتشار سهام خزانه و اوراق تبعی و صدور مجوز برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های تابعه بانک‌ها در بورس و تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی برای سرمایه‌گذاری در بورس است.
اگرچه درباره 2 بخش از مصوبات این شورا یعنی اختصاص یک درصد منابع صندوق توسعه ملی و سرمایه‌گذاری شرکت‌های تابعه بانک‌ها در بورس اختلاف‌نظرهای جدی وجود دارد اما سایر بخش‌های این آیین‌نامه و مصوبات شورای بورس، تقریباً مورد تأیید همه مقامات و کارشناسان اقتصادی است. به‌ویژه سرفصل توسعه عملیات بازارگردانی برای سهام شرکت‌ها که می‌تواند قفل بازار را در دوره‌های صعود و نزول باز کند موضوعی که قبلاً روزنامه همشهری بارها به آن اشاره کرده بود.
برآورد می‌شود تحت‌تأثیر مصوبات شورای بورس بازار سهام در هفته جاری شرایط متعادلی را سپری کند و حتی روند نزولی شاخص بورس به پایان برسد. این موضوع را مدیرعامل فرابورس ایران هم تأیید کرد چراکه مطابق این مصوبه از امروز بانک‌ها، صندوق‌ها و نهادهای مالی زیرمجموعه بانک‌ها می‌توانند به سرمایه‌گذاری در بازار سهام بپردازند و این موضوع می‌تواند به‌شدت بر جریان ورود پول به بورس و رشد شاخص‌ها کمک زیادی کند.

بازگشت پول‌های پارک‌شده به بورس
مدیرعامل فرابورس با اشاره به نشست فوق‌العاده شورای بورس و مصوبات این شورا گفت: پیش‌بینی می‌کنیم از این هفته با توجه به انتشار اخبار مصوبات شورای بورس و اجرایی شدن آن، بازار سهام روند متعادل و نقدشونده‌ای را در پیش بگیرد.
امیر هامونی تأکید کرد: با مصوبه شورای‌عالی بورس درخصوص ثبات‌بخشی به بازار سرمایه و صیانت از حقوق سهامداران، شاهد بازاری متعادل، نقدشونده و اطمینان‌بخش خواهیم بود. درعین‌حال بازار جهت خود را پیدا کرده و پول‌هایی که در کنار بازار پارک شده بود، دوباره به بورس برخواهد گشت. او افزود: یکی از مصوبات مهم جلسه روز پنجشنبه، مربوط به الزام سهامداران حقوقی‌ها به بازارگردانی در بورس و فرابورس است. همچنین در سال‌های گذشته براساس قانون رفع موانع تولید و مواد ۱۶ و ۱۷ ارتقای نظام بانکی موضوع ورود بانک‌ها به سرمایه‌گذاری در بورس و فرابورس ممنوع شده بود، اما براساس مصوبه روز پنجشنبه شورای‌عالی بورس، از امروز بانک‌ها، صندوق‌ها و نهادهای مالی زیرمجموعه بانک‌ها می‌توانند به سرمایه‌گذاری در بازار سهام بپردازند.
او همچنین با اشاره به مصوبه شورای بورس برای انتشار سهام خزانه و اوراق تبعی گفت: خرید سهام خزانه از طرف ناشران مختلف سیگنالی به بازار سهام است که به ارزشمندی سهام خود باور دارند؛ به‌عبارت‌دیگر، شرکت‌هایی که نسبت به این عمل اقدام می‌کنند، به سهامداران خود این اطمینان را می‌دهند که سهام شرکت ارزشمند بوده و در آینده شاهد اتفاقات مثبتی است.
هامونی گفت: همچنین سهامداران حقوقی که اقدام به بازارگردانی در بازار سهام می‌کنند، براساس یک سیاست تشویقی دارای معافیت کارمزدی خواهند بود و ضمانت اجرایی مصوبات شورای‌عالی بورس هم، در قالب دستورالعمل انضباطی اعمال خواهد شد.

اثر مصوبات شورای بورس
حسین سلاح ورزی درباره مصوبات شورای بورس در نشست فوق‌العاده آخر هفته قبل گفت: با تصویب آیین‌نامه صیانت از حقوق سهام‌داران و ثبات بازار انتظار می‌رود با نحوه درست و منطقی و علمی بازار گردانی، شاهد حرکت صحیح و منطقی بازار سرمایه باشیم.
نایب‌رئیس اتاق ایران تصریح کرد: در مصوبه جدید شورای‌عالی بورس، سازوکارهای ایجاد و اعمال بازارگردانی صحیح و مؤثر از سوی سهامداران حقوقی دیده شده است. بازارگردانی مؤثر، سبب می‌شود تا قیمت سهام از ارزش واقعی خود چندان فاصله نگیرد و با حرکتی منطقی، رشد و کاهش داشته باشند.
او با بیان اینکه در شرایط صعودی بازار، کمبود عرضه و در شرایط نزولی کمبود تقاضا خودنمایی می‌کند، تأکید کرد: شورای‌عالی بورس با تصویب آیین‌نامه اخیر خود قصد دارد شرایطی فراهم کند تا در زمان صعود و نزول بازار، اعتدال و تعادل میان عرضه و تقاضا برقرار شود.
همچنین مهدی سدیدی، عضو هیأت‌مدیره بورس تهران نیز با بیان اینکه طبق مصوبه اخیر شورای‌عالی بورس از این به بعد خود شرکت هم می‌تواند سهام خود را خریداری کرده و تبدیل به یک بازارگردان شود، گفت: قبل از این، چنین اقدامی فقط از سوی دیگر نهادهای حقوقی و نظارتی امکان‌پذیر بود. به گفته او مصوبه مربوط به عرضه سهام خزانه به‌عنوان پارامتری کمک‌رسان به بازار مطرح شد البته سهام خزانه شامل سود و حق رأی نخواهد بود. محسن علیزاده، نماینده ناظر مجلس در شورای‌عالی بورس نیز درباره اثرات مصوبات شورای بورس گفت: توسعه بازار بدون بازارگردانی در همه نمادهای بورس امکان پذیرنیست، اگر به‌دنبال تقویت بازار سرمایه هستیم باید همه نمادها را به‌درستی بازارگردانی کنیم. او افزود: مصوبه جدید شورای‌عالی بورس هم با نگاهی مثبت و مؤثر به این موضوع، بازارگردانی را عاملی مؤثر در توسعه بازار سرمایه دانسته و برای همه نمادهای بورس تکلیف کرده است. علیزاده افزود: سهامداران حقوقی که سودهای خوبی در بازار به‌دست آورده‌اند امروز باید بازار را کنترل کنند. اگر سهامداران خرد، سرمایه خود را از بازار خارج کرده و به سمت بازارهای موازی بروند دیگر بورس باقی نخواهند ماند.

جزئیات مصوبه شورای بورس
 رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره جزئیات مصوبات شورای بورس در نشست فوق‌العاده روز پنجشنبه گفت: در جلسه شورای‌عالی بورس، آیین‌نامه پیشنهادی حفظ ثبات بازار سرمایه و صیانت از حقوق سهامداران و سرمایه‌گذاران مورد بحث و بررسی قرار گرفت. حسن قالیباف اصل ادامه داد: به‌موجب مفاد این آیین‌نامه، ضمانت اجرایی و اختیارات لازم به سازمان بورس و اوراق بهادار در جهت الزام سهامداران عمده به انجام عملیات بازار‌سازی‌ و بازارگردانی تفویض شد. همچنین منع مشارکت بانک‌ها در رابطه با مفاد ماده ۱۶ و ۱۷ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور، استثنا شد و بانک‌ها مجاز به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه خواهند بود. درعین‌حال، نقش بانک‌ها در تأسیس نهادهای مالی در بورس تقویت می‌شود. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار تأکید کرد: با تصویب و ابلاغ این آیین‌نامه موضوع صیانت از بازار سرمایه، طراحی و اجرایی شدن ابزارهایی مانند سهام خزانه و اوراق تبعی یعنی بیمه سهام با سهولت بیشتری صورت می‌گیرد. قالیباف، درباره سپرده‌گذاری یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه گفت: صندوق توسعه ملی مکلف است یک درصد از منابع سالانه خود را (از سال ۱۳۹۴ به بعد) به ازای هر سال، نزد بانک عامل در صندوق تثبیت بازار سرمایه به‌صورت بلندمدت سپرده‌گذاری کند. سخنگوی سازمان بورس تأکید کرد: مصوبات شورای‌عالی بورس، یک گام بزرگ برای تقویت، توسعه و تعمیق بازار سرمایه، کاهش ریسک، افزایش نقد شوندگی، اطمینان‌بخشی و تکمیل ابزارهای بازار سرمایه به شمار می‌رود.