سوگواری زیرآسمانشهر
همشهری از تأثیر کووید-19 بر مهمترین آیین مذهبی جمعی ایرانیان گزارش میدهد
مهدیه تقویراد ـ خبرنگار
کرونا متفاوتترین عزاداری ماه محرم و صفر را پیش روی ایرانیان قرار داد. خیابانهایی که همواره همزمان با تاسوعا و عاشورا لحظهای خالی از جمعیت عزاداران نبود امسال با وجود اپیدمی ویروس کرونا شرایطی بیشباهت به همه سالیان گذشته را تجربه کردند. اگرچه از صدای سنج و طبل و گذر دائمی دستههای سیاهپوش خبری نبود اما بسیاری از مساجد و هیئتها با توجه به ممنوعیت عزاداری در فضاهای سرپوشیده، برنامههایشان را در فضاهای عمومی شهر برگزار کردند؛ با حضور جمعی از سوگواران حسینی زیر آسمان شهر.
بهگزارش همشهری، کرونا آداب و آیینها و همه مناسک امسال را با سالهای قبل متفاوت کرده و حفظ سلامت عزاداران مهمترین اولویت در این ایام است. نتیجه توصیههای ستاد ملی کرونا به عزاداران حسینی، علاوه بر برگزاری و احیای دوباره روضههای خانگی با حضور تعداد کمی از افراد، عزاداری در فضای باز با رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و تقویت کمکهای مؤمنانه و ارائه بستههای معیشتی به خانوادههای نیازمند به جای نذریهای همه ساله بود.
5ماه قبل بود که مقام معظم رهبری در سخنرانی که به مناسبت نیمه شعبان داشتند، به مشکلات و سخت شدن شرایط زندگی برای افراد بهدلیل تبعات ناشی از گسترش ویروس کرونا اشاره کرده و فرمودند: خوب است که درماه مبارک رمضان یک رزمایش گسترده برای مواسات، همدلی و کمک مؤمنانه به نیازمندان و فقرا در جامعه شکل بگیرد. همان زمان کمکهای زیادی با مشارکت خیران در قالب سبدهای کمک معیشتی ازجمله موادغذایی خشک به خانوادهها اهدا شد. اما اهدای این کمکها بهماه رمضان ختم نشد و این روزها همچنان ادامه دارد.
پایان اما و اگرها پیش از شروع ماه محرم اما و اگرهایی درخصوص برگزاری مراسم سوگواری محرم وجود داشت؛ اینکه چطور میتوان جماعتی را دورهم جمع کرد و مراسم محرم را چونان سالهای گذشته برگزار کرد بیآنکه خطری سلامت عزاداران حسینی را تهدید کند. در نهایت ستادملی مقابله با کرونا اعلام کرد که مراسم عزاداری محرم در همه شهرها برگزار میشود اما با محدودیتهایی. این محدودیتها در واقع مشابه پروتکلهایی بود که پیشتر در زمان برگزاری مراسم شبهای قدر با موفقیت اجرا شده بود. بررسیهای میدانی خبرنگار همشهری نشان میدهد، بیشتر هیئتها امسال پروتکلها را رعایت کردهاند و در عین حال کرونا بخشی از مهمترین سنت قدیمی تاسوعا و عاشورا یعنی پخت غذای نذری و توزیع آن بین نیازمندان را تغییر داده است.
علی سرگلزایی، مسئول هیئت ابوالفضلیها در خیابان کارگر است و معتقد است نباید اهدای اقلام موادغذایی به خانوادهها محدود به زمان خاصی شود و در طول سال باید این کمکها استمرار داشته باشد. هیئت ابوالفضلیها بیش از 56سال قدمت دارد و حالا بیشتر بنیانگذاران این هیئت رخت از دیار خاک بر کشیدهاند و نسل دوم و سوم آنها مسئولیت برگزاری هیئت را بر عهده دارند.
سرگلزایی به همشهری میگوید: هر سال قبل از شروعماه محرم تعداد زیادی از افرادی که طی سال نذر داشتند، نذورات و یا مبلغ آن را به هیئت اهدا میکردند و در دهه اول روزانه حدود 1200غذا برای عزاداران پخت میکردیم، امسال اما تصمیم بر این شد تا نذورات اهدایی با رضایت نذرکنندهها بهصورت اقلام خشک غذایی در اختیار خانوادههای نیازمندی که شناسایی شده و یا به ما معرفی شدند، قرار بگیرد که تا روز گذشته حدود 15هزار بسته موادغذایی را در اختیار این خانوادهها قرار دادیم و تا آخرماه صفر این برنامه ادامه خواهد داشت.
توزیع آب معدنی بهجای شربت و چای
هیئت یا ثارالله در حوالی منیریه یکی دیگر از هیئتهای قدیمی در این منطقه است که سن آن حالا از 60سال هم گذشته، محمدجواد آقالویی، یکی ازخادمان هیئت است که در روزهای شلوغ دهه اول محرم راضی به گفتوگو با همشهری میشود. آقالویی میگوید: امسال شرایط با سالهای قبل تفاوت چشمگیری دارد، امسال برای اینکه خدای نکرده مشکلی برای عزاداران پیش نیاید تصمیم گرفتیم برنامههای هیئت را در محل باز برگزار کنیم و البته برخلاف سالهای قبل از عزاداران با غذای نذری پذیرایی نمیکنیم. او ادامه داد: امسال با کمک خیرین، ماسک و مواد ضدعفونیکننده تهیه کردهایم و در هنگام ورود عزاداران به هیئت این مواد را در اختیارشان قرار میدهیم. همچنین برخلاف سالهای قبل که توزیع شربت و چای نذری داشتیم امسال اقدام به تهیه آب معدنیهای کوچک کردهایم و این آب معدنیها را در اختیار عزاداران قرار میدهیم.
آقالویی گفت: ازماه رمضان تاکنون نیز چندین نوبت اقلام غذایی خشک از جمله، برنج، ماکارونی، رب، رشته سوپی، روغن، برخی انواع حبوبات و در مواردی مرغ و گوشت را در قالب کمکهای مومنانه و بستههای معیشتی تهیه کرده و در 4نوبت تاکنون هر نوبت حدود 2هزار بسته مواد غذایی در اختیار خانوادههای نیازمند واقعی که شناسایی کرده بودیم قرار دادیم و با شروع ماه محرم نیز این کمکها همچنان ادامه دارد.
دود از آشپزخانه بلند میشود
در این روزها هیئتهایی هم هستند که به جای تهیه بستههای معیشتی، زیرنظر ناظران بهداشتی اقدام به طبخ غذای نذری میکنند. هیئت خدامالحسین یکی از هیئتهایی است که امسال همچون سالهای گذشته غذای نذری میپزد اما با رعایت تمام پروتکلهای بهداشتی.
آقای صمیمی در اینباره میگوید: برای تمام افرادی که در آشپزخانه هیئت خدمت میکنند، گان، کلاه، دستکش، ماسک و پاپوش یکبارمصرف تهیه کردهایم و هر روز قبل از ورود به آشپرخانه این افراد تبسنجی میشوند و بعد از ضدعفونی کردن دستها اقدام به طبخ غذا میکنند.
صمیمی ادامه داد: امسال به این دلیل که نمیتوانستیم در فضای سر بسته هیئت برگزار کنیم تصمیم گرفتیم تا ارادت خود به سرور و سالار شهیدان را با طبخ غذا و توزیع آن بین نیازمندان نشان دهیم. از روز اول محرم تاکنون روزانه 3هزار غذا تحت نظر ناظران بهداشتی طبخ کرده و به حومه تهران برای توزیع بین خانوادهها ارسال کردهایم. در این راه افراد زیادی بودند که خودروی خود را برای توزیع غذا در اختیارمان گذاشتند و آقایی هم هزینه بنزین خودروهایمان را که در کار توزیع غذا هستند، در این 10روز تقبل کرده است.
او گفت: در کنار این موادغذایی یکی از خیرین تهیه ماسک و مواد ضدعفونیکننده برای این خانوادهها را تقبل کرده و به همراه هر بسته غذایی 5عدد ماسک و 500میلیلیتر ماده ضدعفونی و 5جفت دستکش یکبار مصرف نیز در اختیار خانوادهها قرار میگیرد.
کمک به مراکز نگهداری از معلولان
هیئت حضرت رقیه(س) هیئتی زنانه است که قدمتی بیش از 20سال دارد و تمام کارهای این هیئت با بانوان است. خانم عبدالصمدی میگوید: امسال بهخاطر شرایط کرونایی و اینکه امکان نداشتیم هیئت را در فضای باز برگزار کنیم، ناچار شدیم هیئت را خانوادگی برگزار کنیم و در هنگام پخت غذا مراسم روضهخوانی و توسل به امامحسین(ع) را داریم. همچنین نذورات هر ساله هیئت را به 2مرکز نگهداری از دختران معلول اختصاص دادهایم و از ابتدای محرم تا امروز (تاسوعا) ناهار و شام این 2مرکز را تقبل کردهایم. غذاها را در خانه طبخ کرده و با بستهبندی به همراه بستههای میوه برای این 2مرکز ارسال میکنیم. عبدالصمدی گفت: تصمیم داریم تا روز اربعین این نذری را ادامه دهیم و در کنار غذا، برای «مادریاران» این مراکز که زحمات زیادی میکشند ماسک، ماده ضدعفونیکننده و دستکش یکبارمصرف تهیه و برایشان ارسال کنیم.