نامه به ایرانیان
ماجرای آلمانیها در ایران بهقدری برای انگلیسیها و دیگر کشورهای متفقین بزرگ شد که پیش از اشغال ایران در فضای پرتلاطم روزهای منتهی شده به شهریور 20 و اشغال ایران آنها در نامهها و اعلانهایی که از طریق هواپیماها به میان شهرها پخش میشد نسبت به حضور آلمانیها در ایران هشدار میدادند. همشهری به یکی از اعلانها دست پیدا کرده است که متن بسیار جالب توجهی دارد.
در بخشی از این اعلان هشدارآمیز با عبارت ساده «ایرانیان» آمده است: «هزارها آلمانی در خاک شما هستند. اینها به تدبیر مقامات مهمی در صناعت حانز گشتهاند و فقط منتظر یک کلمه از هیتلر هستند که منابع اصلی مالیه شما را تار و مار سازند. سفارت آلمان برای اینها تشکیلات جامعی ترتیب داده و هر کدامشان به مأموریت مخصوصی معیناند. شما میدانید به تحریکات آلمانها چه فتنه و آشوبی در عراق تولید شد. قطعا اینها هیچ تردیدی نخواهند داشت در ایران هم همین کار را بکنند.»
اشاره این اعلان به کودتای رشیدعالی گیلانی ضدانگلیسیها اشاره دارد. رشید عالی گیلانی، بعد از 2ماه، حکومتش برافتاد. پس از شکست کوششهایش در عراق به ایران رفت. پس از اشغال ایران در جنگ جهانی دوم به آلمان گریخت و در برلین زندگی میکرد. در آنجا با هیتلر دیدار کرد و دولت آلمان او را به عنوان رئیس دولت عراق در تبعید به رسمیت شناخت.
در ادامه این اعلان هشدارآمیز گفته شده است که «آقایانی که در ایران اختیاراتی دارند از تحذیرات مکرر ما راجع به خطر ماندن آلمانیها در خاک شما تجاهل کردهاند و این مخاطره تنها برای شما نیست برای انگلیس و روس هم همین حال را دارد. ما مصصم به رفتن آلمانها هستیم و اگر ایرانیها آنها را بیرون نیفکنند انگلیس و روس این کار را خواهند کرد».