آلبوم ناصری کاخ گلستان کجاست؟
رسانهها از مفقودشدن مجموعهای از آثار تصویری دوره قاجار در آلبومخانه کاخ گلستان خبر دادند
آلبومخانه کاخ جهانی گلستان در تهران، دومین آلبومخانه غنی جهان پس از آلبومخانه موزه ویکتوریا آلبرت لندن است. وجود همین آلبومخانه غنی و تاریخچه درخشان کاخ گلستان بود که پرونده ثبت جهانی این اثر معماری شهر تهران را در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رساند.
حالا اما همین دیروز خبری در خبرگزاری ایسنا منتشر شد که براساس آن «آلبوم ناصری» این کاخ، مشتمل بر عکسهای ارزشمند دوره قاجار و مرتبط با عصر ناصرالدینشاه گم شده است.
ایسنا نوشته است: بهتازگی مسئولان مجموعه فرهنگی تاریخی کاخموزه گلستان متوجه شدهاند یکی از آلبومهای تاریخی کاخ گلستان که از آلبومهای غنی این مجموعه و متعلق به دوره ناصری (قاجار) بوده، مفقود شده است.
اگرچه موضوع مفقودشدن آلبوم ناصری کاخ گلستان تأیید شده، اما هنوز برای گمانهزنی درخصوص سرقت این اثر از آلبومخانه کاخ گلستان زودهنگام است، چون در خبری دیگر آفرین امامی، مدیر مجموعه میراث جهانی کاخ گلستان گفت: نظر قطعی درباره مفقودشدن آلبوم ناصری بعد از پایان انبارگردانی رسمی اعلام میشود، اما با بررسی تیم یگان حفاظت میراثفرهنگی نشانهای مبنی بر سرقت آلبوم وجود ندارد.
آفرین امامی گفت: اواخر اسفند سال۹۸ امیناموال آلبومخانه کاخ گلستان در آخرین انبارگردانی خود متوجه شد یک آلبوم ناصری حاوی ۱۰۰قطعه عکس کوچک در قفسه نیست، این موضوع را به من اعلام کرد. بلافاصله برای پیشگیری از موضوعات سوء بعدی، اقدامات حقوقی انجام شد. با واحدهای ذیصلاح وزارتخانه، پلیس اینترپل و قوه قضاییه نیز در این زمینه مکاتبات انجام شد و حتی مشخصات و تصاویر اثر نیز برای پلیس اینترپل ارسال شده است. وزارت میراثفرهنگی نیز در خبری اعلام کرد که با بررسی یگان حفاظت میراثفرهنگی موضوع سرقت آلبوم منتفی است، اما برای بررسی موضوع، کمیتهای متشکل از ادارهکل موزهها، نماینده مدیریت کاخ گلستان، یگان حفاظت میراثفرهنگی و نماینده ذیحسابی و ادارهکل امور مالی وزارتخانه بهمنظور انبارگردانی رسمی تشکیل شد.
براساس این خبر، انبارگردانی آلبومخانه کاخ گلستان برای یافتن آلبوم مفقودشده آغاز شد و با توجه به اینکه حجم آثار زیاد است، انجام این کار زمانبر است و نمیتوان تا پایان انبارگردانی نظر قطعی داد. مجموعه کاخ گلستان، باقیمانده ارگ تاریخی تهران و محل اقامت شاهان قاجار است. این ارگ تاریخی در دوران صفویه احداث شد.
مفقودشدن و پس از آن یافتن آثار کاخموزه گلستان که در فهرست آثار جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده، البته مسبوق به سابقه است. حدود 6سال قبل وقتی به نوشته ایسنا، کاخ اصلی مجموعه در اختیار یک گروه تصویربرداری برای ساخت یک مجموعه تاریخی قرار گرفت، 2گلدان آن مجموعه مفقود شد. البته دیگر خبر دقیقی درمورد بازگرداندن این دو اثر منتشر نشد. به گزارش همشهری، آلبومخانه کاخ گلستان دومین مجموعه عظیم تصویری جهان است که البته با توجه بهوجود تنها یک امین اموال برای این مجموعه، سناریوی سرقت آلبوم ناصری از مجموعه آلبومخانه کاخ گلستان دور از ذهن است. برخی آلبومهای موجود در آلبومخانه کاخ گلستان بسیار سنگین و در قطع بزرگ چند متری هستند که جابهجایی آنها توسط یک شخص امکانپذیر نیست. اما براساس آنچه همشهری دریافته است، آلبوم ناصری مفقودشده، از آلبومهای معمولی کاخ گلستان است که به اعلام مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی کاخ گلستان، شامل 100قطعه عکس بوده و اکنون انبارگردانی برای یافتن آن در جریان است. امکان ورود به مخزن آلبومخانه کاخ گلستان برای هیچ شخصی غیر از امین اموال همان مجموعه ممکن نیست و اکنون نیز فرضیه اصلی آن است که ممکن است این آلبوم به اشتباه در پکیجهای دیگر مجموعه آلبومخانه کاخ گلستان آرشیو شده باشد که در انبارگردانی مجموعه و با بازکردن پکیجهای آرشیوشده میتوان این فرضیه را به اثبات رساند.
براساس پژوهشهای انجام شده نیز 40هزار قطعه عکس در مجموعه آلبومخانه کاخ گلستان وجود دارد که تصاویری از سال1274 تا دوره احمدشاه قاجار را شامل شده است. هنوز بسیاری از مجموعههای تصویری موجود در آلبومخانه کاخ گلستان بررسی و مستندسازی نشده است و هربار که این آلبومخانه مورد بررسی قرار میگیرد، آثار جدیدی رخنمایی میکنند. فیلمهایی از تهران قدیم در عصر قاجار و دفترچه نتهای مظفرالدین شاه قاجار که حاوی نتهای نوشتهشده برای استقبال و بدرقه او در سفرهای خارجی است، تنها 2 نمونه کوچک از مجموعه غنی کاخ گلستان است که در سالهای گذشته در مجموعه آلبومخانه کاخ گلستان کشف شد.