محیط زیست
شکارچیان متخلف؛ مهم‌ترین تهدید برای محیط‌بانان
سرمحیط‌بان منطقه خائیز: وعده‌های مسئولان درباره تجهیز محیط‌بانان هنوز محقق نشده است با حقوق یک میلیون و 400 هزار تومانی چطور محیط‌بان نباید با متخلفان همراه شود؟
زهرا رفیعی- خبر‌نگار
خطرناک‌ترین چیزی که جان یک محیط‌بان را تهدید می‌کند، شکارچی مسلح و سابقه‌داری است که در بکرترین مناطق حفاظت‌شده بارها و بارها اقدام به شکار می‌کند.
31جولای روز جهانی محیط‌بان است ولی در ایران هنوز روز ملی محیط‌بان در تقویم وجود ندارد. هدایت‌الله دیده‌بان، سرمحیط‌بان منطقه حفاظت شده خائیز در گفت‌وگو با همشهری خطرناک‌ترین لحظه کاری خود را مواجه شدن با انسان می‌داند و می‌گوید: شغل محیط‌بانی بسیار خطرناک است. معمولا در مناطق حفاظت شده با شکارچیان متخلفی مواجه می‌شویم که برای شکار تفنگ حمل می‌کنند و اصلا از قانون حرف‌شنوی ندارند.
انتظار بر این است که مواجهه با خرس و پلنگ مادر سخت‌ترین تجربه کاری برای او باشد ولی او می‌گوید: اتفاقا لذتبخش‌ترین لحظه‌ها دیدن این حیوانات و رویش بذرهایی است که در این مناطق کاشته‌ایم. دیدن پلنگ در منطقه حفاظت‌شده یعنی به ثمر رسیدن 20سال خدمت. شکارچی متخلف خطرناک‌تر از پلنگ است.
قانونی برای حمایت از محیط‌بانان
دیده‌بان می‌گوید: با پرونده جدیدی مواجه نشد که در آن قانون «حمایت قضایی و بیمه‌ای از مأموران یگان حفاظت محیط‌زیست و جنگلبانی» مورد استناد قرار گیرد. براساس این قانون، محیط‌بان‌ها و جنگلبانان که ضابط خاص قضایی هستند، صرفا در موارد ضروری و آنچنان که برای نیروهای مسلح تعیین شده است، حق به‌کارگیری سلاح را در انجام وظایف و مأموریت‌های سازمانی دارند. آنها همچنین در زمینه اجرای تکالیف، وظایف و مسئولیت‌های کیفری و مدنی ناشی از به‌کارگیری سلاح، مشمول قانون «به‌کارگیری سلاح توسط مأموران نیروهای مسلح» شده‌اند.
کدام بودجه؟
خستگی کار زمانی به تنش می‌ماند که پای شکارچی متواری را به دادگاه می‌کشاند و قاضی معتقد است چون تلفن همراه شکارچی متخلف در منطقه ردیابی نشده پس باید برایش قرار منع تعقیب صادر شود. هدایت‌الله دیده‌بان می‌گوید: نه‌تنها شکارچیان که حتی قاچاقچیان مواد‌مخدر هم بسیار باتجربه شده‌اند و از همه راه‌های فرار اطلاع دارند، ولی قاضی حرف ما 3نفر مأموران دولت در مورد شکارچی را قبول نمی‌کند. این درصورتی است که حرف مأمور نیروی انتظامی درجا تأیید می‌شود.
از جمله مشکلات اساسی محیط‌بانان بودجه‌ای است که به نام آنها گرفته می‌شود ولی اثرات تخصیص آن در کار محیط‌بانی دیده نمی‌شود. به گفته عیسی کلانتری 70میلیارد تومان در 3 سال اخیر برای تقویت تجهیزات محیط‌بانی اختصاص یافته و حقوق آنها به 4میلیون تومان رسیده است. اما به گفته هدایت‌الله دیده‌بان لباس، کفش و کوله محیط‌بانان که حق طبیعی آنهاست تامین نشده است. او می‌گوید: خائیز سوخت و ما 6روز نتوانستیم کاری انجام دهیم. می‌گویند 120دمنده در اختیار استان قرار گرفته ولی هنوز این اتفاق رخ نداده است. ما در دمای 53درجه بدون امکانات و شبانه‌روز در حال کاریم و حقوق‌مان یک میلیون و 400هزار تومان است. با این شرایط چطور انتظار دارید محیط‌بانان با متخلفان همراه نشوند، طبیعت را حفظ کنند و معتاد نشوند. او نیز به مانند سایر محیط‌بانان با چنگ و دندان از ۱۸.۵میلیون هکتار از عرصه‌های طبیعی کشور حفاظت می‌کند اما با شرایط موجود، حفاظت از عرصه‌های ملی بیشتر از هر چیز بر پایه‌های عشق و شجاعت استوار است؛ چرا که به گفته عیسی کلانتری، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست، کل بودجه این سازمان فقط ۷۵۰ میلیارد تومان است. او البته توپ را در زمین مردم می‌اندازد و می‌گوید محیط‌زیست برای مردم است و لذا خود مردم باید محیط‌زیست را حفظ کنند. بنده با ۳۵۰۰ محیط‌بان قادر به حفظ محیط‌زیست نیستم و اگر مردم همراهی نکنند این ۳۵۰۰ محیط‌بان عملاً هیچ کاری نمی‌توانند بکنند.
از جمله مشکلات اساسی محیط‌بانان بودجه‌ای است که به نام آنها گرفته می‌شود ولی اثرات تخصیص آن در کار محیط‌بانی دیده نمی‌شود