برادران سروری، پیشگامان مهاجر

معراج قنبری 

طراحان و هنرمندان ارمنی در تاریخ طراحی گرافیک ایران، نام‌های مؤثر و ماندگاری هستند؛ از هایکاجاقیان و میشاگیراگوسیان تا سرژ آواکیان و باریسا سیریان. تاریخ طراحی گرافیک ایران در ابتدای قرن اخیر، با نام دو برادر مهاجر ارمنی گره خورده است؛ 2هنرمندی که در سال ۱۳۰۸ نخستین آتلیه تبلیغاتی و طراحی گرافیک را در خیابان لاله‌زار تهران تاسیس کردند. محل دقیق این آتلیه مشخص نیست و نگارنده که خود از نخستین افراد در معرفی این دو طراح است، تا‌کنون اطلاعات عمده‌ای به‌دست نیاورده است.
ناپلئون سروریان متولد سال۱۲۸۷ در تهران و از مهاجران ارمنی بود. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدارس ارامنه تهران گذراند و سپس در سال۱۳۰۱ عازم ارمنستان شد و تحصیلات عالیه‌اش را در رشته‌ تئاتر به پایان رساند. او در زمینه‌ تئاتر نیز فعالیت داشت و نمایش‌های گوناگونی را روی صحنه کارگردانی کرد. وی علاوه بر طراحی و ساخت دکورهای نمایشنامه‌های خودش، برای نمایش‌های دیگران نیز دکورهای عظیم و بی‌نظیری می‌ساخت. ناپلئون سرانجام سال ۱۳۴۹ در تهران درگذشت.
موشق، برادر کوچک‌تر متولد ۱۲۸۹ در تهران بود. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه‌های ارمنی و روسی تهران گذراند.
 سپس در ۱۳۰۶ عازم ارمنستان شد و تحصیلات عالی خود را در رشته علوم اجتماعی و سیاسی ادامه داد. از سال۱۳۱۴ به‌مدت یک سال و نیم سردبیری هفته‌نامه‌ای به نام «نورهاسکرد» با صاحب امتیازی مادرش را به‌عهده داشت. او تعدادی نمایشنامه‌ کودکان کارگردانی کرد که نویسندگی برخی از آنها را نیز خود انجام داده بود.
نشانه کارگاه گرافیک آنها کتاب باز شده‌ای به شکل دایره است که موشق سروری حرف‌های اول اسم و فامیل خود را در دو طرف این کتاب نوشته و زیر آن سال تولدش را اضافه کرده است.
سردرها و پلاکارد‌های سینمایی، طراحی دکور، اعلان‌های تبلیغاتی و طراحی نشانه، از جمله کارهای این دو طراح بود. این دو برادر از سال‌های دهه30 به سینما و تئاتر روی آوردند و بیشتر در این حوزه‌ها فعال بودند. تا جایی که برای فعالیت در سینما «شرکت فیلمسازی سروری فیلم» را در سال ۱۳۳۹ تاسیس کردند. 
موشق نخستین فیلمش «مهتاب خونین» را در ۱۳۳۴ برای استودیو میثاقیه ساخت و 2سال بعد فیلم «شب‌نشینی در جهنم» را شروع کرد که ساموئل خاچیکیان آن را ادامه داد. او طراح و سازنده دکور برای فیلم‌های «شاهنامه آخرش خوشه»، «رستم و سهراب»، «زندانی امیر»، «حاجی‌جبار در پاریس» و... بود. موشق سرانجام در مردادماه ۱۳۶۰ در تهران درگذشت.