ترسیم چهره شر در یک داستان جنایی ایرانی

یاور یگانه_روزنامه نگار

انتشارات کتابسرای تندیس، ناشری است که به انتشار کتاب‌های جنایی، فانتزی و علمی - تخیلی خارجی موسوم به ادبیات ژانر شهره است و مشتریان پروپا قرصی هم دارد. اما فعالیت این انتشارات در زمینه ادبیات ژانر تنها به ترجمه آثار خارجی محدود نمی‌شود و چاپ کتاب‌های تألیفی در این حوزه مورد توجه متصدیان این انتشارات است. «امارت شر» نوشته مجتبا هوشیار محبوب، رمانی در ژانر جنایی است که در جغرافیایی تخیلی می‌گذرد. سرزمینی که پایتختش نیروان نام دارد و پلیسی به‌نام سروان شمس رودکناری در اداره مرکزی پلیس آن مشغول به‌کار است. در این جغرافیای خیالی جمعیتی به نام صوفیان نالی زندگی می‌کنند که سررشته امور مهم کشور را در دست دارند و در سیاست و قدرت اعمال نفوذ می‌کنند.
 بی‌زمانی و مکانی معمولا از ویژگی‌های رمان‌های علمی - تخیلی و فانتزی است که با نگاهی آینده‌نگر به پیش‌بینی سرانجامی که در انتظار انسان است می‌پردازند و به مثابه زنگ هشدار جوامع مدرن عمل می‌کنند. در اینجا بی‌مکانی به داستانی جنایی سرایت کرده که خودش می‌تواند عاملی برای جذب مخاطب کنجکاو باشد. هوشیار محبوب درباره اینکه چرا مکانی جعلی را برای روایت داستانش برگزیده به مهر گفته: «چون به‌لحاظ تماتیک شدیدا دستم را باز می‌گذاشت. نویسندگی در ایران، کار شاقی است؛ شاق‌تر از خیلی جاها. این تمهید اجازه داد بیشتر بتوانم ادای مسئولیت کنم نسبت به یکسری مفاهیم و مهم‌ترین‌شان هم امر شر بود. من اگر در این کتاب از امر شر نمی‌نوشتم بهتر بود یک خط هم ننویسم. مضمون محوری کار همین بود. و در شرایط عادی اصلا نمی‌شود از امر شر نوشت. 
یعنی من بلد نیستم و خلاقیت آن را ندارم که در بستری واقعی و رئال از آن «شر» که نسبت به آن ذهنیت دارم حرف بزنم.»
امر شر در فلسفه سیاسی معنایی به غایت مهم است که متفکران و فیلسوفان نامداری را به خود مشغول کرده است. اما چنین مفهومی در رمان جنایی ایرانی چه چیزی را می‌خواهد برساند؟ این همان موضوعی است که برای سردرآوردن از آن باید کتاب را به‌دست گرفت و با سروان شمس رودکناری هم‌پا شد تا دید نویسنده در مقام آفریننده چه خوابی برای شخصیت‌های داستان و مخاطبانش دیده است.
«امارت شر» چهارمین کتاب هوشیار محبوب است که پیش از این، با سه کتاب «آقای مازنی و دلتنگی‌های پدرش»، «آن‌ها با شاعری که خیلی دوستش داشتند بد تا کردند» و «روزهای آبی، شب مکافات»، نوشتن آثار ساختارگریز و ضدژانر را تجربه کرده بود. قرار است امارت شر جلد دومی هم به نام «خوابگرد قاتل» داشته باشد که وقایع آن در همان دنیای کتاب اول می‌گذرد.
امارت شر نوشته مجتبا هوشیار محبوب توسط انتشارات کتابسرای تندیس در 285صفحه به قیمت 45هزار تومان منتشر شده است.

امر شر در فلسفه سیاسی معنایی به غایت مهم است که متفکران و فیلسوفان نامداری را به خود مشغول کرده است