فداکاری داوطلبانه برای حفظ محیط‌زیست ایران
محمد درویش _ فعال محیط زیست
آژانس بین‌المللی حفاظت از حیات‌وحش (IUCN) اعلام کرده است، از شاخصه‌هایی که می‌توان به اهمیت موضوع محیط‌زیست در یک جامعه پی برد آن نیست که مشاهده شود در یک جامعه، چه قوانینی به نفع محیط‌زیست وضع می‌شود، یا چه اندازه درباره محیط‌زیست بحث می‌شود و رهبران یک جامعه چه اندازه مردم را تشویق به حفاظت از محیط‌زیست می‌کنند. بلکه مهم‌ترین شاخص در اهمیت محیط‌زیست برای یک جامعه، مشاهده این موضوع است که اعضای جامعه چه اندازه حاضر می‌شوند از وقت و مال خود برای حفاظت از محیط‌زیست کشورشان بگذرند. اتفاقات اخیر در جامعه ایران و مشاهده این موضوعات که چند تن از هموطنان ایرانی برای مهار آتش جنگل‌های زاگرس حاضر به فداکاری می‌شوند و حتی جان خود را در این مسیر برای حفظ محیط‌زیست ایران فدا می‌کنند، یا آنچه اخیرا در کنارک مشاهده شد و یک هموطن بلوچ برای نجات یک نهنگ از بند چنان حاضر به فداکاری شد تا بندهای نهنگ را بگشاید و فرزند نهنگ را به مادرش بازگرداند. حتی وقتی مشاهده می‌شود در جای جای ایران افرادی هستند که هنوز حاضر به جمع‌آوری پول و احداث آبشخور برای گونه‌های حیات‌وحش یا تهیه آب و علوفه برای حیوانات در معرض خشکسالی شده‌اند، نشانه‌هایی است که با اتکای به آنها می‌توان به این نتیجه رسید که محیط‌زیست هنوز در فرهنگ این کشور حرمت دارد و جامعه ایرانی برای حفظ محیط‌زیست اهمیت قائل است. اگر از این فرصت‌ها و نشانه‌های مثبت به درستی استفاده شود، آن‌وقت می‌توان از این فرصت بی‌بدیل که فراهم آمده است به خوبی استفاده و با اتکای بر عشق به محیط‌زیست، بسیاری از مشکلات این حوزه را مرتفع کرد. اما شاهد آن هستیم که فرمانده یگان حفاظت محیط‌زیست در واکنش به جان باختن 5هموطن که درمهار آتش زاگرس جان خود را فدا کردند، اعلام می‌کند، جان باختگان احساسی اقدام کرده و با سازمان حفاظت محیط‌زیست هماهنگ نبودند و جان باختن‌شان تقصیر خودشان بود. بی‌تردید چنین اظهارنظرهایی آن هم از سوی مسئولان حفاظت محیط‌زیست کشور سرمایه اجتماعی محیط‌زیست را نابود می‌کند. چون به جای آنکه به مردم انگیزه فداکاری بیشتر برای حفظ محیط‌زیست ایران را بدهد، موجب کاهش بیشتر مشارکت مردمی برای حفظ محیط‌زیست می‌شود و اتفاقا حرکت‌های عامدانه در تخریب محیط‌زیست را نیز افزایش می‌دهد. در این شرایط اما، رسانه‌های رسمی و صداوسیما باید افرادی همچون آقای پناهنده که در کنارک اقدام به آزادسازی نهنگ گرفتار در تور صیادی کرد، یا شهدایی همچون البرز زارعی و مختار خندانی و دیگر افرادی که در آتش‌سوزی جنگل‌ها جان خود را فدای حفظ محیط‌زیست کشور کردند بیشتر به جامعه ایرانی معرفی کنند. حتی می‌توان برخی خیابان‌های ایران را به نام این عزیزان نام‌گذاری کرد و تندیس‌هایشان را ساخت و بر خیابان‌های ایران نصب کرد تا جامعه ایرانی و جوانان درک کنند، افرادی که جانشان را فدای حفظ محیط‌زیست وطنشان کرده‌اند یا آنها که وقت و زندگی و انرژی خود را صرف حفاظت داوطلبانه از محیط‌زیست ایران کرده‌اند حرمت دارند و در خاطره ملت ایران حرمت‌های آنها خاک نخواهد شد.