مسکن از تورم بالا رفت

احمد میرخدایی_روزنامه نگار

هجوم نقدینگی، پیش‌خور کردن تورم، خرید از هراس کاهش ارزش ریال یا هر علت دیگری که به تحولات بازار مسکن اطلاق شود، باعث شده در ‌ماه گذشته میانگین قیمت مسکن در شهر تهران 12.1درصد رشد کند و به 19میلیون و 71هزار و 900تومان برسد. این رکوردشکنی در شرایطی رخ داده که دولت تمام توان خود را برای سامان‌دادن به بازار مسکن به‌کار گرفته و تلاش می‌کند مقدمات تولید انبوه مسکن را فراهم آورد؛ اما از آمارها چنین برمی‌آید که سرمایه‌گذاران آنقدر صبور نیستند که به‌واسطه احتمال افزایش عرضه مسکن در یکی دوسال آینده، از خرید مسکن در شرایط فعلی منصرف شوند.
به گزارش همشهری، اطلاعات منتشرشده از سوی دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی از تحولات بازار مسکن شهر تهران در خردادماه99 نشان می‌دهد میانگین قیمت یک مترمربع زیربنای مسکونی به 19میلیون و 71هزار و 900تومان رسیده که نسبت به ماه قبل 12.1درصد و نسبت به خرداد پارسال 42.06درصد افزایش دارد. همچنین تعداد معاملات قابل‌قبول این بازار در خردادماه امسال با کاهش 4.34درصدی نسبت به ماه قبل به 9هزار و 562فقره رسیده که البته در مقایسه با خرداد پارسال با افزایش 77.5درصدی روبه‌روست.

تازیانه تورم بر گرده بازار
مسکن به‌واسطه ماهیت سرمایه‌ای این کالا، همواره انتظارات تورمی را پیش‌خور می‌کند و همچنان که در دوره‌های رکودی و تا قبل از ظهور نشانه‌های رونق اقتصادی تمایلی به رشد ندارد، در دوره‌های التهابات اقتصادی نیز به سکون و ثبات متمایل نیست. در این وضعیت، هرگونه تغییر و تحول کلان در اقتصاد، از تغییر نرخ ارز گرفته تا تغییر نرخ انرژی و سوخت باعث می‌شود تورم انتظاری این سیاست به‌تدریج در قیمت مسکن تخلیه شود. این مسئله در شرایط فعلی نیز در بازار مسکن مشهود است و می‌توان رد پای انتظارات تورمی سرمایه‌گذاران در بازار مسکن را رصد کرد؛ اما در این میان متناسب نبودن رابطه عرضه و تقاضا باعث شده شیب رشد قیمت مسکن حتی از شیب رشد نرخ تورم جاری و انتظاری نیز بالاتر برود. به‌عنوان‌مثال، در شرایطی که مرکز آمار ایران نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خرداد امسال نیست به خرداد سال قبل را معادل 22.5درصد اعلام کرده، تورم نقطه‌به‌نقطه مسکن در این بازه زمانی به 42.06درصد رسیده که 87درصد از میزان رشد تورم کل بیشتر است. همچنین تورم ماهانه بازار مسکن در خرداد امسال 6برابر نرخ ماهانه تورم کل بوده است. در این شرایط دستکاری، سوداگری و جوسازی سودجویان نیز در تنور رشد قیمت مسکن دمیده و باعث شده میانگین قیمت مسکن پایتخت فقط در سه‌ماهه بهار 22.7درصد رشد کند.

نقشه معاملات مسکن تهران
در خرداد99، منطقه‌یک تهران با میانگین قیمت 42میلیون و 500هزار تومان برای هر مترمربع همچنان گران‌ترین منطقه تهران باقی مانده و در مقابل لقب ارزان‌ترین منطقه شهر به منطقه18 با میانگین قیمت 8میلیون و 808هزار تومان رسیده است. بر اساس آمارها، ارزش ریالی معاملات مسکن انجام‌شده در شهر تهران به‌عنوان شاخص وضعیت گردش نقدینگی در این بازار، در خرداد امسال به ۱۷هزار و ۹۸۰میلیارد تومان رسیده که در مقایسه با‌ ماه قبل 12.3درصد و در مقایسه با‌ ماه مشابه سال قبل 161.5درصد افزایش نشان می‌دهد.

   64سال انتظار برای خرید مسکن
بر اساس میانگین قیمت کشف‌شده در معاملات مسکن خرداد99، قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی در شهر تهران به 19میلیون و 71هزار تومان رسیده و یک خانوار متقاضی مسکن برای خرید یک واحد آپارتمان 75متری مطابق با الگوی مصرف در مناطق متوسط پایتخت باید یک‌میلیارد و 430میلیون تومان هزینه کند. در این میان با نگاهی به اطلاعات جدید مرکز آمار از وضعیت درآمدی خانوارهای کشور، میانگین درآمد خانوارهای تهرانی در سال99 به حدود 66میلیون و 700هزار تومان و در هر‌ماه به حدود 5میلیون و 560هزار تومان می‌رسد که البته در بهترین حالت فقط 10درصد از آن در طول سال پس‌انداز خواهد شد. این در حالی است که اگر این خانوار، بتواند یک‌سوم از کل درآمد خود را در سال پس‌انداز کند و با فرض اینکه رشد درآمد خانوارها و قیمت مسکن متناسب با نرخ تورم باشد، باید 64سال صبر کند تا مجموع پس‌اندازهای خانوار برای خرید یک آپارتمان 75متری در مناطق میانی تهران کفایت کند. البته به قیمت امروز، این خانوار در بهترین حالت می‌تواند 240میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن معادل 16.7درصد از کل ارزش این آپارتمان را نیز از نظام بانکی تأمین کند که در این صورت دوره انتظار خرید مسکن به 54سال کاهش می‌یابد و مابه‌ازای آن باید به‌مدت 12سال اقساط این تسهیلات پرداخت شود.