انتقام بولتون
انتشار کتاب جان بولتون علیه دونالد ترامپ، وضعیت او را در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری شکننده‌تر از همیشه کرده است
محمد امین خرمی_روزنامه نگار
3روز مانده به آغاز فروش کتاب جنجالی جان بولتون در مورد خاطرات حضورش در کنار دونالد ترامپ، کاخ سفید در حال تقلا برای توقیف این کتاب در آخرین لحظات است.
کتاب 588صفحه‌ای بولتون با عنوان «اتاقی که در آن اتفاق افتاد» به مرور خاطرات او از 17ماه حضورش به‌عنوان مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ اختصاص دارد که صدها هزار نسخه آن در کتابفروشی‌های سراسر آمریکا توزیع شده و قرار است فروش آن به‌طور همزمان از روز سه‌شنبه آغاز شود؛ کتابی که کاخ سفید آن را حاوی اطلاعات «فوق محرمانه» می‌داند و خواستار توقف فروش آن شده است.
اگرچه فروش کتاب آغاز نشده اما جنجالی‌ترین بخش‌های کتاب از هفته قبل در اختیار روزنامه‌های بزرگ آمریکا یعنی نیویورک‌تایمز، واشنگتن‌پست و وال‌استریت ژورنال قرار گرفته و این روزنامه‌ها نیز در گزارش‌های مفصلی با آب و تاب فراوان به ادعاهای مطرح شده از سوی جان بولتون علیه دونالد ترامپ پرداخته‌اند. به اعتقاد بسیاری، 6ماه مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و در شرایطی که نظرسنجی‌ها از پیش افتادن نامزد دمکرات‌ها یعنی جو بایدن از ترامپ حکایت دارند، انتشار کتاب بولتون می‌تواند به‌شدت به جایگاه ترامپ ضربه بزند.
کتاب بولتون حاوی نقل‌قول‌ها و ادعاهایی است که برای نخستین‌بار منتشر می‌شود و بخشی از آنها می‌تواند دونالد ترامپ را بار دیگر با یک بحران سیاسی بر سر ادامه ریاست‌جمهوری‌اش مواجه کند. مهم‌ترین آنها، تأیید ادعاهای مطرح شده در پرونده استیضاح ترامپ است که سال گذشته او را تا پای برکناری برد اما به مدد دوستان جمهوریخواهش در مجلس سنا توانست به سلامت از آن عبور کند. بولتون که 17ماه در کلیدی‌ترین پست امنیتی دولت آمریکا مشغول به‌کار بوده در کتاب خود نوشته که ترامپ کمک نظامی به اوکراین را متوقف کرد تا به رئیس‌جمهور این کشور برای شروع تحقیقات درباره فساد مالی جو بایدن، نامزد حزب دمکرات و پسرش فشار آورد؛ این همان موضوعی است که سال گذشته استیضاح‌کنندگان ترامپ، ادله اصلی خود را حول آن شکل داده و به‌دلیل «سوءاستفاده از قدرت» خواستار برکناری او بودند. بولتون آن زمان اعلام کرد که در پرونده اوکراین آماده شهادت دادن علیه ترامپ است اما سنا مانع حضور او در کنگره شد. وزارت دادگستری آمریکا به نمایندگی از دولت این کشور با طرح شکایتی در دادگاه، «تهدید علیه امنیت ملی» را مبنا قرار داده و خواستار صدور رأی برای توقف فوری فروش کتاب بولتون شده است. بولتون کتابش را براساس گفت‌وگوهای خصوصی خود با ترامپ طی مدت حضورش در کاخ سفید نوشته است و درواقع روایت‌کننده آن چیزی است که پشت دیوارهای کاخ سفید و به دور از چشم خبرنگاران و بسیاری از مقام‌های سیاسی آمریکایی در جریان است. دونالد ترامپ اما گفت‌وگوهایش با بولتون را «محرمانه» خوانده و اعلام کرده که انتشار این گفت‌وگوها می‌تواند برای بولتون «مشکلات قضایی» فراهم کند. بولتون اما در لایحه دفاعیه‌ای که به دادگاه ارائه داده، اتهام تهدید علیه امنیت ملی را رد کرده و اقدام دولت را ممانعت از جریان آزاد اطلاعات دانسته است. همزمان، انجمن آزادی‌های مدنی آمریکا که یک سازمان غیرانتفاعی است، در بیانیه‌ای اعلام کرد که هر تلاشی از سوی ترامپ برای جلوگیری از انتشار کتاب بولتون را محکوم به شکست می‌داند.
رودررو با ترامپ
با سروصدایی که بر سر کتاب بولتون به‌راه افتاده، بسیار بعید است که کاخ سفید بتواند رأی توقیف این کتاب را از دادگاه بگیرد. انتشار بخش‌های جنجالی کتاب پیش از آغاز فروش هم می‌تواند تاکتیکی از سوی بولتون برای اعمال فشار علیه کاخ سفید در روند شکایت باشد.
کتاب سراسر افشاگرایانه بولتون در سالگرد هدف قرار گرفتن هواپیمای بدون سرنشین آمریکا بر فراز آب‌های ایران منتشر می‌شود و این همان اتفاقی است که نقطه آغاز جدایی ترامپ و بولتون به شمار می‌رود. بولتون، جنگ‌طلب‌ترین عضو کابینه دونالد ترامپ بود و به سیاست‌های ضدایرانی‌اش شناخته می‌شود. او در ماجرای ساقط شدن پهپاد آمریکایی، 2 کشور را تا آستانه جنگ پیش برد اما تصمیم ترامپ در لحظه آخر تمام تلاش‌های او طی بیش از یک سال حضورش در کاخ سفید را بی‌ثمر گذاشت. 3ماه بعد، ترامپ گفت که بولتون را به‌خاطر آنکه تلاش می‌کرد آمریکا را به سمت جنگ سوق دهد، «اخراج» کرده است. بولتون اما در پاسخ گفت که به‌خاطر اختلاف نظر با رئیس‌جمهور، از سمتش «استعفا» داده است.
به‌نظر می‌رسد بولتون 9ماه بعد از جدایی از ترامپ، بار دیگر به مرکز توجه رسانه‌ها و مردم در آمریکا بازگشته تا انتقام خود را از رئیس سابقش بگیرد. او در یک گفت‌وگوی تلویزیونی با شبکه ای‌بی‌سی آمریکا که قرار است مشروح آن فردا منتشر شود، برای نخستین‌بار بی‌پرده در مورد ترامپ سخن گفت و او را مناسب ریاست‌جمهوری آمریکا ندانست. بولتون در این گفت‌وگو که بخش‌های کوتاهی از آن پخش شده، می‌گوید که ترامپ در مورد نحوه اداره پست ریاست‌جمهوری «به‌شدت ناآگاه» است. به گفته بولتون، ترامپ تنها به انتخاب مجدد به ریاست‌جمهوری فکر می‌کند و به همین دلیل به عواقب تصمیم‌هایی که می‌گیرد، آگاه نیست.
بولتون همچنین می‌گوید که اگر تحقیقات استیضاح از ماجرای اوکراین فراتر می‌رفت و شامل سایر ادعاهای مداخله سیاسی می‌شد، نتیجه کار متفاوت بود. اشاره او به ادعای دخالت روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و مسائل سیاست داخلی این کشور است. او به شبکه ای‌بی‌سی می‌گوید: «به اعتقاد من، پوتین فکر می‌کند می‌تواند خیلی راحت او را به بازی بگیرد.»
همانطور که انتظار می‌رفت، دونالد ترامپ در چند پست توییتری به‌شدت به بولتون به‌خاطر چاپ کتابش تاخت. او نوشت: «بسیاری از سخنانی که او به من نسبت داده را من هرگز نگفته‌‌ام و کاملا تخیلی است. همه اینها را به این دلیل نوشته که او را مثل سگ اخراج کردم!»
5 ادعای بولتون علیه ترامپ
جان بولتون در کتاب خود ادعاهای بسیاری را علیه دونالد ترامپ مطرح کرده که جنجالی‌ترین آنها که طی روزهای اخیر در 3روزنامه نیویورک‌تایمز، واشنگتن‌پست و وال‌استریت ژورنال به چاپ رسیده به این شرح است:
تقاضای کمک از چین: بولتون در کتاب خود ماجرای نشست سال گذشته میان دونالد ترامپ و شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، در حاشیه نشست گروه 20در ژاپن را نقل کرده است. او نوشته است: ترامپ ناگهان موضوع بحث را به سمت انتخابات آمریکا برد و از شی خواست برای پیروزی‌اش در انتخابات به او کمک کند. او به اهمیت رأی کشاورزان در انتخابات اشاره کرد و از رئیس‌جمهور چین خواست در سال انتخابات، میزان خرید گندم و سویا از آمریکا را افزایش دهد.
ریاست‌جمهوری بیش از 2دوره: بولتون نوشته که ترامپ به رئیس‌جمهور چین گفته است مردم آمریکا اصرار دارند او با تغییر قانون اساسی، بیش از 2دوره در قدرت بماند. بولتون نوشته است: «شی در پاسخ به ترامپ گفت: آمریکا بیش از حد انتخابات دارد. درحالی‌که ترامپ سرش را به نشانه تأیید تکان می‌داد، شی گفت: من ترجیح می‌دهم مدت زمان بیشتری با شما کار کنم.»
انگلیس، قدرت اتمی: انگلیس بعد از آمریکا و شوروی، با آزمایش یک بمب هسته‌ای در سال1952، به سومین قدرت بزرگ هسته‌ای جهان تبدیل شد. اما به‌نظر می‌رسد رئیس‌جمهور آمریکا از این مسئله بی‌اطلاع بوده است. بولتون نوشته که در جریان نشست سال2018 با نخست‌وزیر وقت انگلیس ترزا می، زمانی که یکی از حضار به انگلیس به‌عنوان یک قدرت هسته‌ای اشاره کرد، ترامپ ناگهان پرسید: جدی؟ شما قدرت هسته‌ای هستید؟
فنلاند، بخشی از روسیه: بولتون در کتاب خود نوشته که ترامپ پیش از نشست با ولادیمیر پوتین در هلسینکی فنلاند، از او پرسیده است که آیا فنلاند بخشی از روسیه است؟
تمسخر ترامپ: بولتون می‌نویسد که نزدیک‌ترین اعضای تیم ترامپ او را مخفیانه مسخره می‌کنند. به نوشته او، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در جریان دیدار سال۲۰۱۸ ترامپ با رهبر کره‌شمالی روی تکه کاغذی درباره ترامپ نوشت: چقدر مزخرف می‌گوید.
جان بولتون کیست؟
جان بولتون 71ساله، یکی از کهنه‌کارترین چهره‌های سیاسی در آمریکاست. او از 40سال پیش، هر زمان که جمهوریخواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری پیروز شده‌اند، در دولت حضور داشته است. پدرش آتش‌نشان و مادرش خانه‌دار بوده است. او همان سال‌هایی که بیل و هیلاری کلینتون در دانشگاه ییل آمریکا درس می‌خواندند، از رشته حقوق فارغ‌التحصیل شد. بولتون از همان زمان دانشجویی، تمایلات راست افراطی داشت و بعدها زمانی که در پست‌های متعدد سیاسی قرار گرفت، تندروی‌هایش را نشان داد. بولتون در دانشگاه همیشه با دانشجویان مخالف جنگ ویتنام درگیر بود و جزو مخالفان قانون حقوق شهروندی برای رفع تبعیض علیه سیاهپوستان به شمار می‌رفت. حضور او در ساختار دولت، به‌عنوان مشاور حقوقی آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا (USAID) آغاز شد و سپس در پست‌های سیاسی و مهم‌تر ادامه پیدا کرد. برای بولتون، رسیدن به پست وزارت خارجه همیشه یک آرزو بوده که هرگز محقق نشده است. با این حال، در سال ۲۰۰۵ از سوی جورج بوش به سمت نماینده آمریکا در سازمان ملل انتخاب شد. بوش فردی را انتخاب کرد که مهم‌ترین ویژگی‌اش دشمنی با سازمان‌های بین‌المللی و به‌خصوص سازمان ملل بود. دمکرات‌ها در کنگره مانع انتصاب او شدند اما جورج بوش کوتاه نیامد و با استفاده از یک خلأ قانونی، بولتون را به این سمت منصوب کرد. بولتون اما بعد از 16ماه از این سمت کنار گذاشته شد، ولی طی این مدت جزو خبرسازترین چهره‌های سازمان ملل بود. «فاشیستی» خواندن مجمع عمومی سازمان ملل، جمله ماندگار او در این دوره است. بولتون بهار سال گذشته از سوی ترامپ به سمت مشاور امنیت ملی منصوب شد. دشمنی با ایران و علاقه به قدرت سخت نظامی در کنار ضدیت با سازمان‌های بین‌المللی ویژگی شناخته شده بولتون بوده است. جنگ‌طلبی او را اما در نهایت همان فردی که او را پس از سال‌ها به‌کار دعوت کرده بود، مهار کرد.
در همینه زمینه :