وعده جدید به«غیزانیه» ؛آب تا 2 هفته دیگر

مریم سرخوش -  خبرنگار

30 سال است که «غیزانیه» و روستاهایش در عطش آب مانده‌اند و قرار بود پایان سال 95 چشمش به لوله‌کشی‌های آب شرب روشن شود اما نشد. بیش از دو سال طاقت آوردند و بهار 98 اعتراض کردند «هنوز پایان سال 95 نیامده که این همه بی‌آبی نکشیم!» وعده جدید آبان همان سال بود اما پیش از آن و در مهر 98 استاندار وعده دیگری داد. او همه پروژه‌های آبرسانی به غیزانیه را به پایان سال موکول کرد، پایانی سالی که باز هم استارت طرح را نخورد. حالا بعد از سه سال طاقت‌شان طاق شده و دیگر دوام نیاوردند. اعتراض کردند. اقدام‌شان در سوم خرداد غیرقانونی اما اعتراض‌شان به حق بود. بعد از تجمع در فرمانداری و نبود مسئولان در راه بازگشت به خانه به صورت ناگهانی تصمیم می‌گیرند که جاده ترانزیتی اهواز- رامهرمز- امیدیه را ببندند، هر چند که ترافیک ناشی از رفت‌وآمدها هم خود عاملی برای تقویت شلوغی‌ها شد. انتظار داشتند که یکی از مسئولان برای آرام کردن اعتراض‌شان راهی منطقه شود و حداقل مشکلاتشان را بشنود. اما ورود نیروهای پلیس منجر به درگیری و مجروح شدن چند ساکن روستایی این منطقه شد. سکوت خبری رسانه‌های داخلی و فضای مجازی کشور هم خوراک خبری را برای رسانه‌های بیگانه فراهم کرد. آنها عکس نوجوان تیرخورده در این حادثه و صدای شلیک در جاده پرترافیک اهواز- امیدیه را در خبرهایش انعکاس ‌دادند و از برخورد بد نیروی انتظامی با مردم رنج کشیده غیزانیه ‌گفتند. هر چند بعد از این حادثه مسئولان آب و فاضلاب شهری استان خوزستان از آبرسانی به غیزانیه تا سه هفته دیگر خبر دادند و تضمین محقق شدن ادعایشان را قبول مسئولیت مستقیم در اجرای این پروژه عنوان کردند. 

داستان بی‌آبی غیزانیه 
برای دانستن قصه پُرغصه غیزانیه بدانید که این منطقه یکی از سه بخش تابعه و بزرگترین بخش شهرستان اهواز است. 81 روستا و نزدیک به 30 هزار نفر جمعیت دارد. بزرگترین میدان نفتی کشور و در مسیر ترانزیت بنادر ایران است. اما مردمش با وجود 600 حلقه چاه نفت در منطقه از گرمای وحشتناک، بی‌آبی، نبود گاز، عدم آنتن‌دهی تلفن همراه، امکانات بهداشتی و رفاهی رنج می‌برند. این منطقه یکی از اصلی ترین کانون‌های گرد و غبار در جنوب غرب کشور است. همین چند وقت پیش بود که اختصاص یک دستگاه آمبولانس به مردم این منطقه به عنوان یکی از اصلی‌ترین اخبار مربوط به خدمات بهداشتی در بخش جنوبی کشور منتشر شد. مردمی که هر 4 روز یکبار فقط 4 ساعت آب دارند و هیچ تانکری هم برای ذخیره آب ندارند. 
اما امروز آنها تمام کمبودهایشان را کنار گذاشته و فقط یک مطالبه دارند؛ آب! یکی از ساکنان این منطقه درباره تجمع اعتراض‌آمیزشان در روز سوم خرداد می‌گوید: دیگر خسته شده‌ایم و وصف حال ما فقط همین دو بیت است «ای فلک گر من نمی‌زادی، اجاقت کور بود؟ / من که خود راضی به این خفت نبودم، زور بود؟ / من چه باشم یا نباشم کار دنیا لنگ نیست / من بمیرم یا بمانم هیچ کس دلتنگ نیست.» او ادامه می‌دهد: مردم غیزانیه، قبل از بستن جاده و اعتراض به حل نشدن مشکلات بی‌آبی این منطقه به بخشداری رفتند اما ساعت 10 صبح هیچ کسی نبود که جواب ما را بدهد. هیچ تصمیمی برای بستن جاده نداشتیم اما در راه بازگشت آنقدر ناراحت بودیم که وقتی به لب جاده ترانزیتی اهواز- امیدیه رسیدیم همه ناخودآگاه تصمیم گرفتند اعتراض‌شان را اینگونه نشان دهند تا شاید یک مسئول به اینجا بیاید و جواب ما را بدهد. اما فقط نیروهای انتظامی آمدند و برخورد خوبی هم با مردم نداشتند.  
او به حضور مردم این منطقه پای صندوق‌های رای اشاره می‌کند و می‌افزاید: درد اصلی ما این است که تا کار به سروصدا نکشد، کسی اصلا به مشکلات ما توجهی نمی‌کند. می‌دانید یک جمعیت ۳۰ هزار نفری آب برای خوردن نداشته باشند، یعنی چه؟! ما همان مردمی هستیم که چند ماه پیش با دبه‌های خالی پای صندوق‌های رای رفتیم. اما همان روز هم هیچ کس اعتراض و صدای‌ ما را نشنید. ما سال‌ها صبر کردیم اما دیگر طاقت‌مان طاق شده. فقط آب می‌خواهیم نه بیشتر!

20 سال بی‌آبی 
مشاور اجرایی استاندار در امور مناطق محروم درباره حادثه درگیری در غیزانیه به همشهری می‌گوید: ۳۰ ساله بودم که به عنوان رئیس اولین شورای اسلامی بخش مرکزی اهواز انتخاب شدم. اواسط سال 79 بود و برای کاری به روستای نزهه از توابع بخش غیزانیه رفتم. در جلسه‌‌ای که با اهالی و شورای اسبق روستا داشتیم محور اصلی مشکلات، بی‌آبی مردم بخش بود. پس از مشورت با تعدادی از اعضای شورا و برای انعکاس بهتر موضوع تصمیم گرفتیم فیلمی از ظرفیت‌ها و مشکلات مهم بخش تهیه کنیم. کار فیلمبرداری را شروع کردیم وعجیب اینکه برخی افراد حقیقی و حقوقی از تهیه فیلم مشکلات بخش غیزانیه ناراحت شدند. در میان آنها کسانی بودند که می‌توانستند این مشکل را به راحتی حل کند اما واکنش تندی به این اقدام ما داشتند. 
عبدالجبار یکتاسواری ادامه می‌دهد:‌ بعد از 20 سال هنوز این مردم فریادشان بی‌آبی است و آنقدر خسته شده‌اند که تنها راه اعتراض‌شان بستن جاده شد. مردم غیزانیه مردمی ولایت‌مدار، مومن و دوستدار نظام هستند. غیزانیه از نظر برخورداری از منابع طبیعی بخش ثروتمندی است و دو شرکت نفتی بزرگ در این بخش واقع شده که شبانه‌روز به تولید نفت مشغولند. اما چند قدم آنطرف‌تر، در روستاهای این منطقه هیچ کس نیست مشکل مردم را که فیلم آن 20 سال پیش منتشر شده را ببیند. که اگر هر سال تنها بخش کوچکی از طرح‌های آبرسانی این منطقه انجام شده بود، امروز شاهد این حوادث نبودیم. بی‌تدبیری برخی مسئولان در تداوم بی‌آبی غیزانیه کاملا واضح است. این مردم چه گناهی دارند؟
کارشناس مسائل اجتماعی در خوزستان و فرماندار سابق آغاجری تاکید می‌کند: آیا بهتر نیست به جای برخورد قهری دستگاه‌های نظارتی و قضایی، مقصران در هر پست و مقامی را شناسایی کنند. مگر می‌شود در این 40 سال از عمر انقلاب اسلامی‌مان هیچ بودجه‌ای برای این پروژه حیاتی تخصیص نیافته باشد. ای کاش استاندار خوزستان با تعیین یک نماینده ویژه برای این پروژه حیاتی که زندگی نزدیک به 30 هزار نفر را تحت تاثیر قرار داده است، زمان‌بندی واقعی‌ اعلام کند تا حداقل مردم از این بلاتکلیفی خارج شوند. 

بی‌مسئولیتی مسئولان موجب عصبانیت مردم شد 
رئیس دهیاران بخش غیزانیه هم با بیان این که این منطقه شامل 81 روستاست و 27 هزار نفر جمعیت دارد به همشهری می‌گوید: 40 روستای این بخش شبکه آب‌رسانی نداردو تقریبا نیمی از جمعیت غیزانیه در این 40 روستا ساکن هستند. استاندار دی ماه سال 95 وعده داد که طی 3 ماه مشکل این 40 روستا حل شود اما همچنان مردم در تامین آب با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند. 
حیدر سنجری می‌افزاید: قرار بود از تاسیسات شیبان، خط لوله 15 کیلومتری تا روستای سفیره احداث شود. همچنین از این روستا تا روستای نزهه یک خط لوله 23 کیلومتری کشیده و مشکل آب 40 روستای این بخش حل شود. خط لوله‌ها تا سفیره و 8 کیلومتر بعد از آن احداث شده و مدت‌هاست در همین حد باقی مانده است. مسئولان هر بار وعده یک هفته یا 10 روزه به مردم می‌دهند، اما با گذشت بیش از 3 سال هیچ اقدامی صورت نگرفته است. سنجری البته به مشکل دیگری هم اشاره می‌کند و آن فرسودگی شبکه آب‌رسانی 40 روستای غیزانیه است. لوله‌هایی که حتی در صورت بهره‌برداری از خط انتقال تحمل فشار آب را نخواهند داشت.  این دهیار به عصبانیت و گلایه‌های مردم از وعده‌های بی‌سرانجام مسئولان و درگیری پیش‌آمده در روز سوم خرداد هم اشاره می‌کند و می‌گوید: اگر حداقل یکی از وعده‌های مسئولان محقق شده بود مردم به این حجم از عصبانیت نمی‌رسیدند. روز سوم  خرداد ساعت 10 صبح تجمع مردم با حضور 20-30 نفر جلوی بخشداری شروع شد و کمی بعد جمعیت به حدود 80 نفر رسید و موجب بروز ترافیک در جاده شد، سپس ماموران یگان ویژه نیروی انتظامی وارد جمعیت شدند. در این اتفاق 8 نفر از اهالی زخمی شدند. 
او تاکید می‌کند: هیچ کدام از مسئولان استانی آن روز برای توضیح به میان مردم نیامدند و بعد از درگیری هم فقط دوباره وعده دو سه هفته‌ای به اهالی داده شد و این که قرار است برخی از مسئولان به منطقه بیایند. به گفته سنجری، آب فقط یکی از مشکلات و محرومیت‌های بخش غیزانیه است و روستاهای این بخش با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند.

بلاتکلیفی پروژه انتقال آب 
عضو شورای روستای عوده هم با انتقاد از قطعی آب در روستاهای بخش غیزانیه، عنوان می‌کند: در فصل زمستان آن دسته از روستاهای پرجمعیت بخش غیزانیه که از لوله کشی درون روستایی برخوردار هستند (40 روستا) هر 48 ساعت یکبار آب برای آن‌ها پمپاژ می‌شود. فرسودگی خطوط آبرسانی سبب تاخیر در پمپاژ آب روستاها شده و هر 4 روز یکبار برای 4 ساعت آب وصل می‌شود. حمزه مقدم با بیان این که وضعیت روستاهای بدون لوله‌کشی به مراتب وخیم‌تر است، عنوان می‌کند: آب مورد نیاز این روستاها باید توسط تانکرهای سیار تامین شود این در حالی است که فقط 4 تانکر در اختیار تاسیسات آبرسانی نزهه است که تمامی آنها از سوی شرکت‌ها و ادارات تامین شده و اداره آبفای استان و آبفار هیچ تانکری در اختیار بخش غیزانیه قرار نداده‌اند. مقدم بیان می‌کند: همین 4 تانکر گاهی به سبب وجود نقص و تعمیرات به ۲ تانکر کاهش داده پیدا ‌می‌کنند در صورتی که برای حل مشکل آبرسانی در این روستاها حداقل به 15 تانکر نیاز داریم. وی درباره پروژه انتقال آب از ایستگاه شیبان - صفیره اظهار می‌کند: قرارداد این پروژه پس از سه سال، امسال منعقد شد و بنا بود ظرف دو ماه تحویل داده شود اما همچنان کار متوقف شده است. دلیل عمده توقف این پروژه مدیریت ضعیف و قصور کارفرماست. کارفرمای این طرح برای سرپوش گذاشتن بر کم‌ کارهای خود انگشت اتهام را به سوی اهالی و صاحبان زمینی گرفته است که به صورت قانونی خسارت زمین‌های خود را مطالبه می‌کنند و برای ادامه کار کافی بود تضمین پرداخت خسارت از سوی اداره آبفار صورت بگیرد. وی تاکید می‌کند: انتظار می‌رفت مسئولان استانی و شهرستانی با توجه به در اختیار داشتن نقشه عبور لوله از زمین برای گرفتن موافقت اهالی با آنها رایزنی می‌کردند در حالی که پیمانکار بدون صحبت با اهالی اقدام به لوله‌گذاری در زمین‌ها کرد.

تکمیل آبرسانی تا پایان خرداد 
مدیرعامل آبفا خوزستان در گفت‌وگو با همشهری با تایید بر مشکلات مردم غیزانیه بیان می‌کند: چهارشنبه هفته گذشته آب و فاضلاب شهری و روستایی خوزستان ادغام شدند و از این به بعد مسئولیت اتمام و اجرای این طرح با ما خواهد بود. درباره کمبود آب در غیزانیه بلافاصله بعد از حادثه سوم خرداد، مسئولان آبفار را خواستیم و راهکار کوتاه مدت و بلند مدت برای رفع مشکل غیزانیه در نظر گرفتیم. از همان زمان آبرسانی فوری با تانکر به غیزانیه در حال انجام است و ظرفیت آبرسانی از 4 تانکر به 11 تانکر رسیده است.  صادق حقیقی‌پور با اشاره به برگزاری جلسه در بخشداری غیزانیه عنوان می‌کند: این جلسه دیروز با حضور استاندار تشکیل شد و اعلام کردیم اگر باز هم نیاز به افزایش تعداد تانکرها باشد، تمهیدات لازم در این زمینه در نظر گرفته خواهد شد. دو خبر خوب برای مردم منطقه داریم که یکی تکمیل طرح بزرگ آبرسانی به دهستان غیزانیه است و دیگری اتصال 7 روستای بخش دهستان مشرحات به شبکه آبرسانی استانی خواهد بود.  حقیقی‌پور با تاکید بر نهایی شدن این طرح تا پایان خرداد عنوان می‌کند: استاندار خوزستان 12 اردیبهشت سفری به غیزانیه داشت و همان زمان به مردم قول داد که تا 45 روز آینده این پروژه وارد مدار شود، حالا چه اتفاقی افتاده که مردم تصمیم به اعتراض گرفتند، برای ما مشخص نیست. غیزانیه نزدیک به 30 سال است که مشکل بی‌آبی دارد اما هیچ وقت شاهد چنین شرایطی نبودیم. قرار بود تا اوایل تابستان این مشکل برطرف شود اما متاسفانه منجر به چنین اتفاقی و شرمندگی ما هم شد. ما از مردم عزیز این منطقه عذرخواهی می‌کنیم و تلاش‌مان تکمیل پروژه خواهد بود. 

توضیح آبفای خوزستان درباره مشکل آب شرب غیزانیه
شرکت آب و فاضلاب خوزستان هم با صدور اطلاعیه‌ای در خصوص مشکل آب شرب بخش غیزانیه از توابع شهرستان اهواز توضیحاتی ارائه داد که در بخشی از آن آمده است: «این دهستان به دلیل جغرافیای آن سال‌هاست با مشکل کمبود آب شرب در همه بخش‌های شرب، دامداری و کشاورزی مواجه است. اگرچه پروژه آبرسانی موسوم به ۹۱ روستای مسیر اهواز، ماهشهر و رامهرمز در سال ۸۶ به بهره برداری رسید اما پروژه مذکور کفاف آب مورد نیاز منطقه را نمی‌دهد. بر این اساس اصلاح و بازسازی تاسیسات آبرسانی شهید الماسی و اجرای خط انتقال و شبکه توزیع آب شرب از سال‌های گذشته توسط شرکت آب و فاضلاب روستایی خوزستان آغاز اما به دلیل عدم تامین اعتبارات لازم، عدم وجود مواد اولیه تولید لوله و معارضین شامل کشاورزان و سازمان های دولتی دیگر بارها متوقف شد. با این حال از سال ۹۸ اجرای این پروژه پس از وقفه طولانی مجدد آغاز شد و هم اکنون در مراحل پایانی احداث فاز اول قرار دارد و به زودی به بهره برداری خواهد رسید. گفتنی است به دلیل عدم وجود منابع آب سطحی در منطقه، روستاییان بخش غیزانیه در دوره تابستان با مشکل تامین آب شرب برای دام‌ها و باغات کوچک مواجه می‌شوند لذا خواستار تامین آب برای همه مصارف به ویژه دام‌های خود هستند. در حال حاضر راهکار فوری و کوتاه مدت برای تامین آب شرب اهالی منطقه آبرسانی به وسیله تانکرهای سیار است و این موضوع تا حد زیادی تنش‌های منطقه را کاهش خواهد داد.»
  
نمی‌توانیم غیزانیه و رنج‌هایش را نبینیم، درست برعکس آنهایی که این همه سال رنج مردم این منطقه را چشم فرو بستند و در روزهای پرآشوبش هم خبری از حضورشان نبود. هر چند که درد خوزستان و مشکلاتی که سال‌هاست مردمش را رنج می‌دهد مورد تازه‌ای نیست. بسیاری از رسانه‌های مکتوب و خبرگزاری‌های کشور طی سال‌های اخیر درباره غیزانیه و لب تشنه‌اش گزارش‌های زیادی منتشر کرده‌اند. سهم غیزانیه از ثروت سرشار طلای سیاه «هیچ» است و این فقط مشکل روستاهای این بخش نیست. در خوزستان غیر از شهرستان اندیمشک که آب شرب تقریبا مطلوبی دارد و آن را از سد دز می‌گیرد، تقریبا هیچ شهر و روستایی دیگری آب شرب لوله کشی مطلوب ندارد. مردم این منطقه به بیکاری و نبود گاز معترض نیستند اما دیگر جان تشنگی‌شان به لب آمده که اعتراض‌شان را برای بی‌آبی با بستن جاده نشان می‌دهند و چشم انتظار حل شدن مشکلاتشان هستند.

دستور رئیس‌جمهور برای حل مشکلات آب غیزانیه 
 رئیس جمهوری در گفت‌وگوهای جداگانه با رضا اردکانیان، وزیر نیرو و غلامرضا شریعتی، استاندار خوزستان دستور رسیدگی فوری به مشکلات مردم را داد. حسن روحانی با اشاره به برخی از مشکلاتی که اخیرا برای مردم در تامین آب آشامیدنی در بعضی از مناطق اهواز بوجود آمده، دستور داد تا هرچه سریعتر اقدامات لازم برای رفع این معضل از سوی بخش‌های ذیربط انجام شود. وی تاکید کرد: باید استاندار، مسئولان استانی و تمام دستگاه‌های مرتبط برای جلوگیری از بوجود آمدن مشکل و سختی برای مردم خوزستان در زمینه تامین آب آشامیدنی در فصل تابستان برنامه ریزی و اقدامات لازم را داشته باشند تا شاهد بروز چنین مشکلاتی برای مردم نباشیم. 

مردم غیزانیه می‌گویند قبل از بستن جاده و اعتراض به حل نشدن مشکلات بی‌آبی این منطقه به بخشداری رفتند اما ساعت 10 صبح هیچ کسی نبود که جواب‌شان را بدهد

مشاور اجرایی استاندار: اگر در 20 سال گذشته هر سال بخش کوچکی از مشکلات آبرسانی به غیزانیه حل شده بود، حالا شاهد این اعتراضات نبودیم

وعده جدید استاندار خوزستان  به مردم «غیزانیه»

استاندار خوزستان در پاسخ به گلایه‌های مردم «غیزانیه» وعده می‌دهد تا دو هفته دیگر مشکل آب آشامیدنی روستاهای این منطقه حل شود. غلامرضا شریعتی در گفت‌وگو با همشهری مشکل آب در روستاهای «غیزانیه» را مربوط به سال‌ها پیش می‌داند و توضیح می‌دهد که دی ماه سال 95 و در جریان بازدید از منطقه 3 وعده به مردم داده است؛ جمع‌آوری کلاس‌های کانکسی، حل مشکل آب و ساماندهی راه‌های روستایی. او با بیان اینکه در این مدت کلاس‌های کانکسی جمع‌آوری شده و 2 مدرسه هم برای سال تحصیلی جدید افتتاح خواهد شد، می‌گوید: حل مشکل آب روستاهای این منطقه یک پروژه بزرگ بود که 45 کیلومتر خط لوله، 50 میلیارد تومان اعتبار و چند ایستگاه پمپاژ نیاز داشت.  شریعتی می‌افزاید: در تمام این چند سال مسئولی که به مردم وعده داده بود، خود من بودم، اما افزایش قیمت تاسیسات، سرباز زدن پیمانکاران، تغییر پیمانکار و مسائلی چون معارض موجب به تاخیر افتادن این پروژه شد.  استاندار خوزستان با اشاره به بازدید 12 اردیبهشت خود از پروژه آب‌رسانی غیزانیه توضیح می‌دهد که آن روز وعده 45 روزه برای حل مشکل به مردم داده شده است و بازدید روز گذشته وی از پیشرفت پروژه نشان می‌دهد این وعده تا دو هفته دیگر محقق خواهد شد.  شریعتی تاکید می‌کند که مشکل آب برخی از روستاهای رامشیر طی چند روز دیگر، غرب و شرق غیزانیه تا دو هفته دیگر حل و آب کل این منطقه تا یک ماه دیگر پایدار خواهد شد.  استاندار همچنین تصریح می‌کند برای برخورد بدون هشدار و تیراندازی به سمت مردم معترض غیزانیه به نیروی انتظامی تذکر داده و گفته شده است که نباید حتی با تفنگ ساچمه‌ای هم با مردم برخورد می‌شد.