فصل خروج

سیاوش فلاح پور ـ خبرنگار

به فاصله کوتاهی بعد از جنجال خروج پاتریوت‌های آمریکایی از عربستان، حالا رسانه‌های این کشور از طرحی برای خروج نیروهای نظامی آمریکا، این بار از صحرای سینا در شرق مصر سخن می‌گویند؛ طرحی مهم و البته غافلگیر‌کننده که از سوی پنتاگون و شخص مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا دنبال می‌شود. این در حالی است که طی ماه‌های اخیر گزارش‌های متعددی از احیای هسته‌های زیرزمینی داعش در این منطقه صحرایی و حتی حملاتی پراکنده از سوی این گروه علیه مواضع ارتش مصر منتشر شده، حملاتی که دست‌کم 3کشته از نظامیان مصری بر جای گذاشته است.
به نوشته روزنامه وال‌استریت‌ژورنال، با وجود تلاش‌های جدی پنتاگون و مارک اسپر برای تصویب و اجرای فوری این طرح، دولت‌های مصر و رژیم صهیونیستی با آن مخالف هستند. همچنین وزارت خارجه آمریکا نیز نسبت به تبعات اجرای چنین تصمیمی برای طرح جامع صلح (معامله قرن) و منافع بلندمدت آمریکا در منطقه خاورمیانه ابراز نگرانی کرده است.
براساس گزارش شبکه الجزیره، هم‌اکنون بیش از 400نظامی آمریکایی به‌عنوان بخش اصلی نیروهای حافظ صلح در صحرای سینا مستقر هستند. این نیرو مجموعا از نظامیان 13کشور با هدف کمک به حفظ صلح میان مصر و اسرائیل از سال 1979(امضای معاهده کمپ دیوید) تشکیل شده و حدود 1100نظامی از ملیت‌های مختلف را شامل می‌شود. اگرچه فلسفه اصلی تشکیل این نیرو و استقرار آن در صحرای سینا، کمک به حفظ صلح بین قاهره و تل‌آویو بوده، اما طی سال‌های گذشته با شکل‌گیری گروه‌های متعدد تروریستی در مناطق صحرایی آفریقا و خاورمیانه، مقابله با تروریسم و ناامنی هم به ماموریت‌های این نیروی بین‌المللی با رهبری آمریکا اضافه شده است. محل استقرار این نیروها عمدتا به 2 پایگاه نظامی در شمال سینا و شرم‌الشیخ محدود می‌شود. پایگاه اول از سوی رسانه‌های عربی به‌عنوان یکی از مصون‌ترین پایگاه‌های نظامی در سطح منطقه توصیف می‌شود که احتمال تهاجم نظامی به نیروها و تجهیزات داخل آن تقریبا محال است. این پایگاه طی سال‌های اخیر در چندین مرحله توسعه یافته و امنیت آن بیشتر شده است؛ امری که به‌نظر می‌رسد با افزایش حضور داعش در صحرای سینا بی‌ارتباط نباشد. روزنامه العربی الجدید به نقل از منابع امنیتی مدعی است تقریبا نیمی از نظامیان آمریکایی در این پایگاه حضور دارند و به ندرت از آن خارج می‌شوند. در مقابل، پایگاه دیگر نیروهای آمریکا در شهر توریستی شرم‌الشیخ از محدودیت‌های کمتری برخوردار است؛ امری که با توجه به ماهیت گردشگری منطقه و کاهش میزان تهدیدات امنیتی و نظامی در آن طبیعی به‌نظر می‌رسد. اما چرا پنتاگون حالا و در چنین شرایطی به‌دنبال خروج نظامیان آمریکایی از صحرای سینا‌ست؟ روزنامه وال‌استریت‌ژورنال در پاسخ به این سؤال به نقل از منابع ارشد نظامی می‌نویسد: خروج از سینا بخشی از برنامه جامع پنتاگون برای کاهش هزینه‌های نظامی آمریکا در سراسر جهان است. این منابع همچنین مدعی شده‌اند حضور سربازان آمریکایی در صحرای سینا از نظر مارک اسپر، توجیه منطقی خود را از دست داده است چرا که مصر و اسرائیل طی 4دهه گذشته به حفظ صلح و جلوگیری از وقوع تنش‌های نظامی در این منطقه پایبند بوده‌اند. بنابراین به خطر اندختن جان نیروهای نظامی در منطقه‌ای که پر از تهدیدات تروریستی‌است توجیه منطقی و قابل‌قبولی ندارد.
اگرچه انتشار گزارش وال‌استریت‌ژورنال جنجال گسترده‌ای در میان رسانه‌های آمریکایی، اسرائیلی و عربی به راه اندخته است اما تا‌کنون هیچ‌یک از نهادهای رسمی طرف‌های یادشده، ازجمله وزارت خارجه آمریکا، دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، وزارت خارجه مصر و حتی سخنگوی نیروهای حافظ صلح حاضر نشده‌اند پاسخی روشن به سؤالات رسانه‌ها درباره جزئیات این گزارش بدهند. این در حالی است که موضوع خروج بخشی از نیروها و تجهیزات نظامی آمریکا از عربستان، ازجمله سامانه‌های دفاع موشکی پاتریوت هم برای نخستین بار در روزنامه وال‌استریت‌ژورنال مطرح شده بود.
اندرو میلر، مدیر امور نظامی اسرائیلی- مصری در شورای امنیت ملی در دولت اوباما با اشاره به گزارش وال‌استریت‌ژورنال در صفحه توییتر خود نوشت: حضور آمریکا در صحرای سینا، اطلاعاتی از فعالیت‌های مصر در این منطقه و همچنین هسته‌های زیر زمینی داعش در اختیار ما قرار می‌داد که به سادگی قابل ارزشگذاری نیست. میلر همچنین با ارزیابی موضع مصری‌ها درباره تصمیم پنتاگون می‌نویسد: بخشی از مسئولین این کشور هیچ‌گاه نگرانی خود از حضور آمریکا در سینا را پنهان نکرده‌اند، حضوری که به باور آنها برای جاسوسی و اعمال محدودیت بر فعالیت‌های نظامی مصر بوده است. آنها ما را همچون مانع می‌بینند و فکر می‌کنم خواهان مسلح‌سازی‌ مجدد صحرای سینا هستند. طی هفته گذشته تماس‌هایی میان مقامات عالی رتبه نظامی آمریکا، اسرائیل و مصر، ازجمله مارک اسپر، محمد زکی (وزیر دفاع مصر)، مارک میلی (رئیس ستاد ارتش آمریکا) و افیف کوخافی (فرمانده ارتش اسرائیل) برقرار شده است. اگرچه هیچ اطلاعاتی از محتوای این تماس‌ها در دست نیست، اما همزمانی آن با انتشار گزارش جنجالی وال‌استریت‌ژورنال درباره تصمیم پنتاگون برای خروج از صحرای سینا معنای روشنی دارد.