اخراج در میانه بحران

فهیمه محمدی ـ خبرنگار

یک‌ماه پیش مدیرعامل یکی از بیمارستان‌های تهران از تعدیل نیروی 50درصدی پرستاران خبر داد؛ درست زمانی که بیمارستان‌های دولتی درگیر پاندمی کرونا بودند. حالا در مقطعی که به‌نظر می‌رسد آمار مبتلایان به کرونا کاهش نسبی پیدا کرده، دوباره بحث بر سر تعدیل پرستاران اوج گرفته است تا جایی که تعدادی از پرستاران شاغل در بیمارستان‌های خصوصی شغلشان را از دست داده یا در آستانه بیکاری هستند، اما ماجرا چیست؟
در روزهایی که بیمارستان‌ها بیش از هر زمان دیگری در حال پذیرش بیماران هستند و کرونا مسئله شماره یک کشور است، شنیدن خبر بیکاری پرستاران عجیب به‌نظر می‌رسد. اتفاقی که برای پرستاران افتاده، مربوط به گروهی است که در بیمارستان‌های بخش خصوصی کار می‎کنند. ششم اردیبهشت‌ امسال رئیس هیأت مدیره انجمن بیمارستان‌های خصوصی کشور از بحران مالی ۳۰۰بیمارستان خصوصی در کشور و ورشکستگی ۶ بیمارستان در تهران خبر داد، درحالی‌که پیش‌تر خلیل علیزاده، رئیس یکی از بیمارستان‌های خصوصی تهران خبر از تعدیل ۵۰درصدی کادر بیمارستان و به‌عبارت دیگر ۶۰۰ نفر از ۱۲۰۰نفر کادر درمان خود داده بود؛ سرنوشتی که بحران مالی بیمارستان‌ها آن را رقم زده و بیمارستان‌های خصوصی را هدف خود قرار داده است.
قاسم جان‌بابایی، معاون درمان وزیر بهداشت پیش‌تر درباره تعدیل نیرو در بیمارستان‌های خصوصی و ورشکستگی مراکز خصوصی گفته بود: «گزارشی از ورشکستگی بیمارستان‌های خصوصی و میزان تعدیل نیرو در آنها نداریم اما در زمانی که بسیاری از کارگاه‌ها و کسبه نتوانسته‌اند وضعیت اقتصادی خوبی داشته باشند، حتما مراکز خصوصی درمانی نیز متضرر شد‌ه‌اند، البته هیچ مطب و بیمارستان خصوصی تعطیل نشده که بخواهیم آنها را بازگشایی کنیم.» در همین رابطه پیگیری‌های «همشهری» نشان می‌دهد بیشتر نیروهای تعدیل‌شده مربوط به بخش‌های بیهوشی، پرستاری، اتاق عمل و بهیاری بوده‌اند.

پرستاران چه می‌گویند؟
ب.هاشمی، پرستار یکی از بیمارستان‌های دولتی تهران است. او که دوستان پرستار زیادی در بیمارستان‌های خصوصی دارد، به «همشهری» می‌گوید: «تعدادی از پرستاران بیمارستان آ...که همه می‌دانند الان دچار مشکل شده،   به‌دلیل وجدان کاری و وضعیت کشور به‌طور داوطلبانه و بدون حقوق در بیمارستان به‌کار مشغول هستند و تعداد دیگری از پرستاران دوشغله ،خودشان از یک شغل استعفا داده‌اند و حالا فقط در یک جا مشغول به‌کار هستند. اما ذهن ما بسیار مشغول شده و نگران امنیت شغلی‌مان هستیم. وضعیت اقتصادی کشور بسیار آشفته است و با یک‌جا کارکردن، نمی‌توان قسط و اجاره خانه را پرداخت کرد.»
به گفته او، شماری از پرستاران به شرایط شغلی که به آنها تحمیل شده، اعتراض و حتی شکایت کردند اما‌ :«به جواب درستی نرسیدیم و این بلاتکلیفی روحیه بسیاری از پرستاران را بسیار پایین آورده است.»
آنطور که هاشمی می‌‌گوید، تعدادی از همکاران پرستار او که از بیمارستان‌های بخش خصوصی بیکار شده‌اند،‌‎ به بیمارستان‌های دولتی مراجعه کرده‌اند و با آنها قرارداد سه‌ماهه بسته شده که فعلا در بخش‌ مراقبت‌های بیماران مبتلا به کرونا کار کنند و احتمالا با پایان یافتن این بیماری یا کاهش تعداد مراجعان، دوباره بیکار می‌شوند. هاشمی همچنین درباره اشتغال به‌کار تعدادی از پرستاران بخش دولتی در بیمارستان‌های خصوصی می‌گوید: «ما برای امرار معاش مجبور هستیم گاهی سه جا همزمان کار کنیم چون من و همسرم هر دو پرستار هستیم و تکلیف زندگی‌مان مشخص نیست.» سلیمانی، پرستار دیگری است که در یکی از بیمارستان‌های اصلی پذیرش و درمان بیماران مبتلا به کرونا کار می‌کند و به «همشهری» می‌گوید: «من هم در بیمارستان مسیح دانشوری مشغول به‌کار بودم هم در بیمارستانی در محدوده تهرانپارس اما بعد از مدتی به من اعلام شد چون شما در بیمارستان مسیح دانشوری مشغول به‌کار هستید و ممکن است ناقل باشید، نمی‌توانیم با شما همکاری داشته باشیم. البته در مسیح دانشوری‌ استخدام رسمی نیستم. الان فقط در همان مسیح دانشوری مشغول به‌کار هستم. برای 4هفته فعالیت در بخش مراقبت‌های کرونا 600هزار  تومان تا یک میلیون تومان به حقوقم اضافه شد اما دیگر چیزی دریافت نکرده‌ام.»

قطع مزایا و کاهش حقوق 
محمد شریفی‌مقدم، دبیر‌کل خانه پرستار هم با اشاره به اینکه پرستاران خط مقدم مقابله با کرونا بوده‌اند اما حمایتی از سوی دولت برای آنها شکل نگرفته، از نادیده‌گرفتن ‌زحمات پرستاران بخش‌های مختلف بیمارستان‌ها مخصوصا بخش خصوصی گلایه دارد. او که در این روزها اخباری مبنی بر کم‌کردن حقوق و کارانه یا اضافه‌کاری پرستاران را پیگیری می‌کند، توضیح می‌دهد: «پرستاران شکایت دارند که چرا امنیت شغلی‌شان به خطر افتاده و وزارت بهداشت به‌خاطر اینکه مستقیم با پرستاران کار نکند، شرکت‌های واسطه‌ای را برای این کار اختصاص داد. همه ما می‌دانیم که پرستاران استخدام رسمی نیستند، این در حالی است که در این مدتی که شیوع بیماری کرونا جهان را درگیر کرده  و حتی درمان قطعی هم برای رفع این بیماری‌ هنوز کشف نشده، تعدادی از پرستاران ما با اینکه خودشان به کرونا مبتلا شده‌اند یا ممکن است ناقل باشند، خانه‌نشین شده‌اند و نمی‌توانند تا مدت زیادی حتی اعضای خانواده خود را در آغوش بگیرند.» شریفی‌مقدم ادامه می‌دهد: «کادر درمان بسیار در معرض آسیب هستند و سلامت روان آنها به خطر افتاده است. عده زیادی از آنها دچار اختلالات رفتاری یا افسردگی شدید شده‌اند، به این موارد از دست دادن شغل را هم اضافه کنید.» پیش‌تر رئیس سازمان نظام پرستاری هم نسبت به اخراج و تعدیل نیروی بیمارستان‌های خصوصی به بهانه کرونا انتقاد کرده بود. محمد میرزابیگی در نامه‌ای خطاب به سعید نمکی، وزیر بهداشت نوشت: «هرچه سریع‌تر مقرر فرمایید از مسئولان بیمارستان‌های یادشده مواخذه به عمل‌ آید که چرا در این شرایط کرونایی و فداکاری بی‌حد و مظلومانه پرستاران، با آنها اینگونه رفتار می‌کنند؟ آن هم در بیمارستان‌هایی که سال‌هاست از محل تلاش و کوشش پرستاران عزیز و به مدد تعرفه‌های سنگین و چند‌برابری خدمات و مراقبت‌های سلامت، میلیاردها تومان سود و درآمد، عاید سهامداران محترم و مسئولان اینگونه بیمارستان‌ها شده است. به‌طوری که انتظار می‌رفت حتی اگر نیاز باشد، نه‌تنها چند‌ماه بلکه سال‌ها، پرسنل خود را حمایت همه‌جانبه و به‌ویژه حفاظت مالی کنند. اکنون نه‌تنها این اقدام را نمی‌کنند، بلکه در کمال تعجب و ناباوری هنوز 2ماه از موضوع کرونا نگذشته، به‌طور گسترده‌ای شروع به اخراج، تعدیل و خانه‌نشین‌کردن پرستارانی کرده‌اند که بهترین سال‌های عمر خود را در خدمت این بیمارستان‌ها بوده‌اند.»