افزایش امیدها برای بازگشایی سینماها تا عید فطر
سلام دوباره به سینما
مسعود میر _ روزنامه‌نگار
اتوبوس می‌رود و شما نباید از آن جا بمانید. این مثال استادان معروف فیلمسازی دانشگاه UCLA انگار دقیق‌ترین تعبیر برای تشریح احوال این روزهای سینمای ایران است. کرونا آمد و حالا چندده روز بعد از حادثه هولناک حضورش، دیگر موضوعاتی مانند اکران آنلاین فیلم‌ها و یا سینمارفتن با رعایت قواعد خاص بهداشتی، موضوع تازه‌ای نیست؛ چون سینما می‌خواهد به اتوبوسی که مسیرش در هر حالت طی خواهد شد برسد و از آن جا نماند.
این تغییرات و تلاش برای جانماندن از قافله روزگار کرونایی، البته داستان‌های موفقیت و شکست زیادی را هم در دل خود به ایستگاه آینده خواهدرساند. نمایش آنلاین فیلم‌ها همچنان بسیار محدود و تنها با چند فیلم و توسط سامانه‌های انحصاری انجام می‌شود و از طرفی هنوز صف طویل فیلم‌هایی که برای نمایش روی پرده سینماها انتظار می‌کشند کوتاه نشده‌است.
البته خوش‌خبری‌ها هم کم نبوده و اصلا همین که تماشاگران از این به بعد قادر به بلیت‌خریدن برای تماشای فیلم روی کاناپه خانه‌شان هستند و اهالی سینما هم کم‌کم به صف فعلا خلوت و کم‌مشتری اکران آنلاین فیلم می‌پیوندند یعنی تغییرات مفید هم به‌نسبت زیاد بوده است.
کافی است رجوع کنید به جدول فروش فیلم‌ها در سال گذشته تا تعداد نسبتا زیاد فیلم‌هایی که در سینماها نتوانستند حتی یک میلیارد تومان هم فروش داشته‌باشند در ذهن تداعی شود. حرف از فیلم‌هایی است که شاید از این به بعد و با سازوکار نمایش آنلاین دیگر برای فتح سالن‌های سینما درگیر نباشند و در طولانی‌مدت هم با خرد جمعی به سمت کاهش تولید حرکت کنند.
هنر و تجربه؛ هنرِ تجربه جدید
نمایش فیلم‌های هنر و تجربه همزمان با تعطیلی سینماها متوقف شد و همان گروه اندکی هم که برای تماشای فیلم‌های خارج از چرخه سفت و سخت نمایش عمومی گسترده و قواعد عجیب گیشه و صنعت سینما به دیدن فیلم‌های هنرو تجربه پناه می‌بردند هم عملا بلاتکلیف شده‌اند. حالا اما گروه هنر و تجربه که ماهیت تاسیسش هم اتفاقی پیشرو در سینمای ایران به‌شمار می‌رفت، همزمان با روزهای کرونا تصمیم‌های مهمی برای جانماندن از مسیر رو به پیش نمایش و عرضه فیلم گرفته است.
جعفر صانعی‌مقدم، مدیرعامل مؤسسه سینمایی هنروتجربه با تأکید بر اینکه این مؤسسه به‌عنوان متولی اکران فیلم‌های هنری و تجربی اعم از بلند داستانی، کوتاه و مستند به‌دنبال فضاهای پیشرو اکران است، به همشهری گفت: بروز بحران کرونا و تعطیلی طولانی‌مدت سالن‌های سینما باعث شد که سینمای ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای دیگر به‌دنبال تجربه اکران آنلاین برود و درحالی‌که فیلم‌های کوتاه و مستند پیشگام اکران در پلتفرم‌های آنلاین بوده‌اند، تعطیلی سینماها فیلم‌های بلندداستانی را نیز به این چرخه وارد کرده است.
به گفته صانعی‌مقدم ورود هنر و تجربه به اکران آنلاین و برپایی رویدادهای آنلاین یک ضرورت است. او همچنین تأکید کرد: ما پیش از بحران کرونا هم به این ضرورت رسیده بودیم و هم‌اکنون به‌دنبال تسهیل اکران آنلاین فیلم‌های هنری و تجربی هستیم و در این‌باره مذاکراتی هم با سامانه‌های وی‌اُ‌دی انجام داده‌ایم.
این مدیر سینمایی همچنین خبر داد: ما آماده برپایی رویدادهای آنلاین ازجمله جشنواره آنلاین در حوزه فیلم‌های هنروتجربه هستیم.
فارابی؛ بنیاد فیلم‌های آنلاین
کافی است سری بزنید به چند سامانه عرضه آنلاین فیلم تا ببینید این روزها چه تعداد فیلم به مجموعه آثار عرضه‌شده توسط آنها افزوده شده است. تعداد بسیاری از این فیلم‌ها به‌نحوی با بنیاد سینمایی فارابی مرتبط هستند و فارابی به‌عنوان تهیه‌کننده یا سرمایه‌گذار در این فیلم‌ها حضور پررنگی دارد. اما به‌رغم این افزایش آماری تعداد فیلم‌ها هنوز هم اکران آنلاین فیلم‌های سینمایی با خروج و طلا در اذهان تداعی می‌شود. دلیل این موضوع این است که بسیاری از فیلم‌های عرضه‌شده در این سامانه‌ها توسط فارابی فیلم‌های روز نیستند و در واقع بنیاد سینمایی فارابی انبار خودش را از انبوه فیلم‌های تولیدشده و به نمایش عمومی درنیامده خلوت کرده است. البته نباید از این موضوع هم بی‌تفاوت گذشت که در میان فیلم‌های جدیدی که فارابی آنها را تهیه کرده است آثار چشمگیری وجود دارند اما سازندگان این فیلم‌ها لااقل فعلا رغبتی برای عرضه آنلاین فیلم‌شان ندارند.
خروج و بازگشایی سینماها
برای مدیران سازمان سینمایی این روزها هیچ دغدغه‌ای مهم‌تر از موضوع بازشدن سالن‌های سینمایی و آغاز به‌کار تولید آثار طبق ضوابط و مقررات‌های ستاد ملی کرونا نیست. این سازمان از همان روزهای ابتدایی مطرح‌شدن ماجرای اکران آنلاین هم طبق بخشنامه‌ای اعلام کرد که حاضر است مبلغ 20درصد از قرارداد مابین صاحب اثر و پلتفرم طرف معامله برای نمایش آنلاین فیلم‌های سینمایی را به صاحبان اثر به‌عنوان کمک هزینه اعطا کند. موضوعی که البته عایدی‌اش به نخستین فیلم سینمایی اکران آنلاین در روزهای کرونایی
(خروج) نرسید.
مسعود نجفی، مدیرکل روابط عمومی سازمان سینمایی درباره این کمک‌هزینه و پولی که قرار نیست به سازندگان فیلم خروج برسد به همشهری می‌گوید: «ما طبق قولی که دادیم بنا است 20درصد مبلغ قرارداد اکران آنلاین را به مالکان آثار بدهیم، اما این بخشنامه سازمان سینمایی بندی دارد که در آن تصریح شده این مبلغ به آثار تولیدشده در بخش خصوصی تعلق می‌گیرد و چون خروج توسط سازمان سینمایی اوج تولید شده که متعلق به یکی از ارگان‌های انقلابی است، در واقع تولید بخش خصوصی به‌شمار نمی‌آید و سازمان سینمایی فعلا این مبلغ 20درصد را به فیلم طلا ساخته پرویز شهبازی که به‌صورت آنلاین اکران شده اختصاص داده است.»
نجفی همچنین درباره لحظه‌شماری اهالی سینما و تماشاگران برای بازگشایی سینماها هم خبر امیدوارکننده‌ای دارد و اعلام می‌کند: «اگر اتفاق خاصی نیفتد به‌احتمال بیش از 90درصد از عید فطر سینماها بازگشایی خواهند شد و این روزها مشغول انجام مذاکره برای تامین نظر ستاد ملی کرونا درباره آغاز به‌کار سالن‌های سینمای کشور هستیم.»
سینما و کرونا
رونق اندک اکران آنلاین و خبرهای خوش درباره بازگشایی سینماها تا عید فطر نشان می‌دهد که سینما کرونا را شکست خواهد داد. یادتان باشد که اتوبوس می‌رود و سینما هم مثل خیلی چیزهای دیگر نباید از آن جا بماند...
اگر اتفاق خاصی نیفتد به‌احتمال بیش از 90درصد از عید فطر سینماها بازگشایی خواهند شد
