سلیمانی سردار‌ صلح بود

  اسماعیل-سلطنت‌پور

حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل است که سابقه تصدی سفارت ایران در بحرین را در کارنامه دارد. او که ریاست ستاد برگزاری مراسم سالگرد سردار سلیمانی را عهده‌دار است در مقاطعی به‌دلیل مسئولیت در بخش خاورمیانه وزارت خارجه تعاملات نزدیکی با فرمانده نیروی قدس سپاه داشته که در مصاحبه با همشهری به بیان دیدگاه‌های خود درباره شهید سلیمانی پرداخته است.

  از نظر شما سردار سلیمانی بیشتر مرد جنگ بود یا مرد صلح؟
من فکر می‌کنم هدف سردار سلیمانی تحقق صلح و تامین حداکثری اهداف جمهوری اسلامی ایران و رسیدن به صلح و ثبات و امنیت پایدار در منطقه، جهان اسلام و سطح جهانی بود؛ لذا اساسا سردار سلیمانی را باید سردار صلح نامید.

   باتوجه به اینکه شما در وزارت خارجه سال‌ها مسئولیت داشته‌اید، نظر شما درباره فعالیت‌های برون مرزی و دیپلماتیک سردار سلیمانی چیست؟
با توجه به اینکه از منظر وزارت خارجه در حوزه ماموریتی سردار سلیمانی کم و بیش حضور داشته‌ام و ارتباط نزدیکی با هم داشتیم، یکی از ویژگی‌های سردار سلیمانی تسلط به امور دیپلماتیک بود. به تناسب مسئولیتی که در دستگاه دیپلماسی داشتم، می‌دیدم سردار سلیمانی در جلساتی که با مقامات دارد، واقعا به‌گونه‌ای مذاکره می‌کرد که گویی ایشان اصلا یک ژنرال و سردار نظامی نیست و یک دیپلمات با سابقه چند ده ساله استخوان خرد کردن در کار دیپلماتیک است. ایشان با فن مذاکرات دیپلماتیک خیلی آشنا بود و روش و متدولوژی ایشان برای گفت‌وگو با طرف خارجی ضمن اینکه در قالب خشک پروتکل‌های تشریفاتی ما وزارت خارجه‌ای‌ها نبود، برای طرف مقابل هم جذاب بود و هم اینکه مهم‌ترین ویژگی سردار در مذاکره با طرف خارجی متمرکز بر اقناع طرف خارجی در موضوع گفت‌وگو بود.

   درباره مشی سردار در مذاکره بیشتر توضیح می‌دهید؟
مثلا اگر ایشان می‌خواست در موضوع مبارزه با تروریسم با یک طرف خارجی در سوریه، عراق یا کشوری گفت‌وگو کند، اولا از قبل بررسی می‌کرد و با روانشناسی مخاطب آشنایی پیدا می‌کرد؛ اینکه او چگونه می‌اندیشد و با او باید چگونه صحبت و رفتار کرد و متناسب با آن روانشناسی صحبت می‌کرد. گاهی درباره مقامی در یک کشوری صحبت می‌کرد و می‌گفت با اینها باید خیلی باحوصله و صبوری حرف زد و باید تلاش کرد که اینها حرف شما را متوجه شوند و در عین حال خودشان هم احساس تکلیف کنند درباره کاری که می‌خواهند انجام دهند و مهم این است که قانع و توجیه شوند و با تمام وجود بپذیرند که این از ظرایف خاص رفتاری سردار سلیمانی بود.

   شما در مذاکرات سه‌جانبه عراق با آمریکا حضور داشتید. با توجه به نقش سردار سلیمانی در عراق، آیا ایشان در آن مذاکرات دخالت یا نظارت داشت؟
آن مذاکرات سال1386 به درخواست دوستان ما در عراق و پافشاری آنها بود و قرار شد گفت‌وگویی شکل بگیرد. اولا مقام معظم رهبری برای اینکه جهت دوستان عراقی ما اتمام حجتی شده باشد و در عین حال اگر ایران می‌تواند کمکی بکند ولو در قالب حضور در یک مذاکره ایرانی و عراقی با حضور طرف آمریکایی با شروطی در این جلسات موافقت کردند، اما از همان ابتدا فرمودند نگاه من این است که آمریکایی‌ها رفتارشان این است که مطالبه ‌خود را خواهند داشت و توجهی به حقوق ملت عراق نخواهند کرد و اگر هدفشان محقق نشود، میز مذاکره را واژگون می‌کنند یا آن را ترک می‌کنند و این پیش‌بینی رهبری دقیق رخ داد. به‌رغم اینکه همه عوامل دست به‌دست هم دادند تا مذاکرات به نتیجه برسد، ولی پیش‌بینی ایشان به‌دلیل روحیات استکباری دولتمردان آمریکا درست از آب درآمد، اما خب، طبعا چون سردار سلیمانی مسئولیت پرونده عراق را در نظام جمهوری اسلامی ایران برعهده داشت، ایشان نسبت به این مذاکرات با حساسیت کار را دنبال می‌کرد و توصیه‌های بسیار دقیقی داشت و برای هر مرحله مذاکره ده‌ها ساعت با تیم مذاکره‌کننده که از طرف ما آقای کاظمی‌قمی، سفیر وقت ما در عراق ریاست تیم را برعهده داشت، وقت می‌گذاشت.

   آیا با شهادت سردار سلیمانی هدفی ماند که ناتمام باشد؟
سردار سلیمانی مهم‌ترین کاری که انجام داد، الگو‌سازی‌ و ریل‌گذاری بود و به‌عنوان یک رویش بزرگ انقلاب اسلامی، تاریخی از رفتار عملی و ارزشی از خود به یادگار گذاشت که از آن به‌عنوان مکتب سلیمانی یاد می‌شود. به‌نظر من ماموریت سردار سلیمانی ناتمام نماند، بلکه ماموریت ایشان به مرحله بلوغ و رشد لازم رسیده بود و آنچه را که امروز به‌عنوان مکتب سلیمانی از آن یاد می‌کنیم همان ریل‌گذاری در چارچوب هدفگذاری‌های انقلاب اسلامی است که یک تصویر روشن و نقشه راه قوی از ایشان به یادگار ماند که امروز از آن به‌عنوان محور مقاومت یاد می‌شود؛ به‌عبارت دیگر سردار سلیمانی اقدامات زیاد و بزرگی را در دوران حیات انجام داد، اما شهادت ایشان نشان داد شهید سلیمانی بسیار بزرگ‌تر از سردار سلیمانی است.

   سردار سلیمانی هیچ‌گاه وارد سیاست نشد، چرا؟
این نبود که سردار سلیمانی وارد سیاست نشد، سیاست ایشان به‌نوعی عین دیانتشان بود؛ البته ایشان وارد خط و خطوط داخلی نشد و همیشه فراجناحی عمل کرد و به‌نظرم فراجناحی عمل کردن سردار سلیمانی و تعلق او اولا به همه مردم ایران و همه ملت‌های منطقه و همچنین همه ملل مظلوم جهان باعث شد ایشان شخصیتی منحصربه‌فرد داشته باشد.

   آیا فرد یا افرادی که در لورفتن آن سفر سردار به بغداد نقش داشتند در نهایت بازداشت شدند؟ گفته می‌شود شرکتی انگلیسی یا شرکتی آلمانی دست داشته است.
اطلاعی که من دارم این است که آمران و عاملان آمریکایی ترور سردار سلیمانی 48نفر شده‌اند و پرونده با دقت بررسی و تکمیل شده و سایر مراحل قضایی در حال پیگیری است و قوه قضاییه با قدرت و تلاش برون‌مرزی که انجام داده پایه‌های محکمی را برای صدور حکم قضایی فراهم کرده و امیدواریم در آینده نزدیک شاهد صدور حکم باشیم.

   ترامپ به‌تازگی دوباره تهدیداتی را علیه ایران داشته است. نظر شما در این رابطه چیست؟
سیاستمداران آمریکایی به‌دلیل مشکلات داخلی، سیاسی و اجتماعی که دارند آنقدر با خودشان درگیر هستند که گاهی اوقات برای نجات خودشان فرافکنی می‌کنند تا توجهات را منحرف کنند. در یک کلام می‌توانم بگویم ایران در موضوع امنیت کشور و امنیت ملی خود با هیچ‌کس تعارف ندارد.