سنگ بنای ذوب‌آهن

 علیرضا احمدی     

آخرین روز فروردین1316 با انعقاد یک‌سری قراردادهایی با کشور ترکیه به پایان رسید. این قراردادها علاوه بر حوزه‌های سیاسی و حقوقی، شامل یک قرارداد اقتصادی هم می‌شد که درحوزه تجارت و دریانوری میان دو کشور به امضا رسید. در دوم اردیبهشت نیز یک انتصاب مهم اقتصادی انجام شد و حسین علا، وزیرمختار سابق ایران در فرانسه که مدتی از بازگشتش به ایران می‌گذشت و پست مهمی نداشت، از سوی محمود جم رئیس الوزرا به‌عنوان ریاست اداره‌کل تجارت منصوب شد. با ارتقای این اداره‌کل به وزارتخانه در مهرماه، علا به‌عنوان نخستین وزیر تجارت کشور آغاز به‌کار کرد. در اواسط تابستان و درحالی‌که انعقاد پیمان عدم‌تعرض میان 4کشور ایران، افغانستان، عراق و ترکیه که به «پیمان سعدآباد» معروف شد، مهم‌ترین خبر روز بود، برکناری، خلع‌درجه و دستگیری سرلشگر امان‌الله جهانبانی، رئیس اداره‌کل صناعت در نخستین روز از مرداد، نگاه‌ها را به سوی جدیدترین فرد مغضوب رضاشاه برگرداند. افتتاح کارخانه حریربافی چالوس از دیگر اخبار اقتصادی کشور در تابستان بود که روز 16مرداد محقق شد. در مهرماه و چند روز پس از اینکه محمود جم، رئیس‌الوزرا، کابینه خود را به مجلس یازدهم معرفی کرد، مؤسسه انحصار دخانیات و کارخانه توتون و سیگارت در بیرون دروازه قزوین افتتاح و در آخرین روزهای همین‌ماه نیز نخستین سنگ بنای کارخانه‌های ذوب‌آهن ایران در پشت کوه بی‌بی شهربانو گذاشته شد. ساخت یک واحد فولادسازی بر اساس قراردادی بین دولت ایران و کنسرسیوم دماگ- کروپ از آلمان نازی از 22مهر کلید خورد تا پاییز و زمستان ماندگاری در تاریخ صنعت کشور ثبت شود.