رهاوردهای سفر به شرق دور

پریسا نوری | روزنامه‌نگار

روز گذشته در سیصدو‌شصت‌وششمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران، به جزئیات سفر شهردار تهران به چین و مشخصات واگن‌ها و اتوبوس‌های خریداری شده که قرار است به‌زودی وارد ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت شوند، اختصاص داشت. 
میثم مظفر، رئیس کمیته بودجه شورا که در این سفر شهردار تهران را همراهی می‌کرد، با بیان اینکه پس از سال‌ها رکود و توقف در نوسازی و توسعه شبکه حمل‌ونقل عمومی، یک اتفاق تاریخی و تحولی بزرگ در حال رقم خوردن است، گزارش مفصلی از دستاوردهای سفر تیم مدیریت شهری ارائه داد و اعضا در واکنش به این گزارش، پیشنهادها و انتقادهایی را طرح کردند. 

تلاش برای رفع موانع سیاسی 
تعداد واگن‌های مترو در قرارداد با چین هزار و ۷۱دستگاه است. ۶۳۰دستگاه در قرارداد اولیه وجود داشت و ۱۶۱دستگاه با افزایش ۲۵درصدی به قرارداد اضافه شد. ۲۸۰دستگاه نیز از سوی وزارت کشور به سهم تهران افزوده شد. ۸۵درصد را طرف چینی از طریق فاینانس تأمین کرده و ۱۵درصد مبلغ پیش‌پرداخت از سوی ایران است. با پرداخت بخشی از پیش‌پرداخت با توجه به روی کار آمدن ترامپ و فضای رادیکالی در همکاری با ایران و از سویی دیگر افشای نام تولیدکننده در فضای رسانه‌ای، متأسفانه کار با مشکل مواجه شد. همچنین با شهادت رئیس‌جمهور سابق، انجام مابقی پیش‌پرداخت با توقف همراه بود، اما با استقامت شهردار تهران و پیگیری‌های او، موانع سیاسی قرارداد واگن‌سازی‌ برطرف و شهریور‌ماه با تکمیل پیش‌پرداخت قرارداد اجرایی شد.

ورود ماهانه 2تا 3رام قطار به تهران از فروردین ماه
در بازدید از کارخانه واگن‌سازی 2رام قطار شامل ۱۴واگن مراحل انتهایی خود را سپری می‌کردند، افراد بسیاری مشغول به ساخت این واگن‌ها به‌صورت اختصاصی برای تهران بودند. در دی‌ماه 2 رام قطار به‌صورت آزمایشی وارد می‌شود و پس از آن واگن‌های دیگر به‌تدریج در سال آینده وارد خواهند شد. یک رام از این قطارها در هفته‌های آینده تست خواهد شد و سپس به کشور وارد می‌شود. یک رام دیگر نیز در خطوط مسافربری چین استفاده می‌شود تا پس از اطمینان از وضعیت فعالیت آنها، وارد کشور شود. کشتی‌های حامل این قطارها به سمت ایران نیز رزرو شده است. از فروردین‌ ۱۴۰۵ هر‌ماه بین 2تا 3رام قطار وارد تهران خواهد شد. اجرای کامل این قرارداد 3سال زمان خواهد برد. مقرر شد از خرداد سال آینده همکاری مشترکی برای بومی‌سازی‌ قطارهای مترو صورت گیرد.

ایمنی و کیفیت بالای واگن‌های نسل پنجم 
واگن‌های خریداری شده، نسل پنجم واگن‌سازی‌ در جهان است و سرعت سیر و ایمنی بالاتری دارند. در نسل چهارم تلاش بر این بود که اگر قطارها با سرعت ۱۰کیلومتر تصادف می‌کردند، آسیب جدی نبینند، اما در نسل پنجم در تصادف با سرعت ۲۰کیلومتر، قطعات آسیب نخواهند دید. تمام قطعات و اجزای قطارها به سیستم عیب‌یاب خودکار مجهز شده‌اند و در طراحی واگن‌ها ارگونومی به‌صورتی است که شرایط آسانی برای مسافران ایجاد شود. واگن‌های فعلی برای مناسب‌سازی‌ نیاز به اقدامات تکمیلی داشت، اما این واگن‌ها به قطعاتی برای مناسب‌سازی‌ معلولان مجهز هستند. قطعات داخلی واگن‌ها نیز کاملا ضد‌حریق‌اند.

ترخیص 20اتوبوس هایگر از گمرک 
از روند تولید اتوبوس‌های برقی هایگر هم بازدید شد. قرارداد این اتوبوس‌ها شامل ۲هزار و ۵۰۰ دستگاه اتوبوس برقی هایگر است. تاکنون ۳۹۰ دستگاه از ۵۰۰دستگاه اولیه قرارداد به تهران تحویل داده شده و در خطوطی همچون خط جمهوری- بهارستان آن استفاده می‌کنند. در حال حاضر ۲۰دستگاه نیز در حال ترخیص از گمرک بندرعباس است.

حرکت اتوبوس‌های برقی به سمت تهران 
در مانور نمایشی زیبایی، ۹۰دستگاه اتوبوس برقی از در کارخانه خارج شدند و به سمت مبادی خروجی (به سمت ایران) حرکت کردند. بخشی زیادی از خطوط مرکزی و جنوبی تهران برقی خواهد شد که اتفاق مبارکی است و باید آن را قدر دانست. کیفیت قطعات این اتوبوس‌ها بالاست. باتری این اتوبوس‌ها از شرکت CATL (کاتل) تأمین شده که بزرگ‌ترین باتری‌ساز ماشین‌های برقی دنیاست و باتری محصولات شرکت خودروسازی تسلا هم از همین برند تأمین می‌شود. با یک مرتبه شارژ باتری این اتوبوس‌ها قابلیت پیمایش ۲۵۰کیلومتر را دارند. این میزان تقریبا معادل فعالیت یک روز اتوبوس‌های درون‌شهری است.

قابلیت شارژ موبایل در اتوبوس‌های جدید 
نمای ظاهری مدرن و درج علائم نشان‌ برقی یا پاک بودن این نوع اتوبوس‌ها از دیگر ویژگی‌های آنها به شمار می‌رود. سیستم تهویه و سرمایش و گرمایش مطبوع نیز برای مسافران خوشایند است. علاوه بر این، امکان شارژ تلفن همراه به‌صورت USB رضایتمندی مسافران را به‌دنبال داشته است.

خدمات‌رسانی متروباس‌ها در 2خط پرتردد 
قرارداد خرید 75متروباس منعقد شد. متروباس یا اتوبوس‌های ۲۶متری با ظرفیت 300مسافر برای خطوطی است که نیاز به جابه‌جایی مسافر بیش از ۶هزار نفر در روز را دارند که از سطح استاندارد جابه‌جایی خطوط تندروی پایتخت، یک سطح بالاتر است. طبق مصوبه شورای‌عالی ترافیک قرار شده در مسیر پردیس مسافربری شرق تا میدان آزادی و خط جدید لویزان تا صادقیه از متروباس استفاده شود.

خرید 4هزار و 200تاکسی برقی 
در بازدید و جلسات کاری فشرده‌ای که با شرکت سازنده تاکسی برقی آیون داشتیم روی ادامه همکاری، بحث و بررسی مفصلی انجام شد. برنامه مدنظر مدیریت شهری تحقق فعالیت ۶هزار دستگاه تاکسی برقی آیون تا پایان این دوره در شهر تهران است که هزار و ۷۵۲دستگاه آن ساخته و تحویل شده و مذاکرات ساخت و خرید 4هزار و ۲۰۰ دستگاه تاکسی برقی دیگر در این سفر انجام شده که مراحل انعقاد قرارداد آن در حال انجام است.


واکنش اعضا به گزارش سفر چین  چه بود؟
در واکنش به گزارش رئیس کمیته بودجه، برخی اعضا با تأکید بر اینکه تنها راهکار کاهش آلودگی هوای تهران، نوسازی ناوگان فرسوده است، تذکرات و پیشنهادهایی مطرح کردند: 
تقدیر از شهرداری با وجود انتقادات
مهدی اقراریان، رئیس کمیته حقوقی: رسانه‌هایی که تمایل به‌تیتر‌کردن تقدیر اعضا از عملکرد مدیریت شهری دارند، می‌توانند این موضوع را منتشر کنند که با وجود انتقادات، از زحمات معاونت حمل‌ونقل و ترافیک و شهرداری تهران تقدیر می‌کنیم.

آمار و ارقام نشان می‌دهد که اتفاقات خوبی افتاده است
احمد صادقی، رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورا: بنده هیچ‌گاه نه از شهردار و نه از شهرداری دفاع نمی‌کنم، اما من از عملکرد مدیریت شهری دوره ششم دفاع می‌کنم. آمار و ارقام نشان می‌دهد که نسبت به قبل اتفاقات خوبی افتاده است؛ هرچند مسائل و مشکلات زیادی وجود دارد که باید برطرف شود.

از تلاش شهرداری تقدیر می‌کنیم 
سیدجعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل:  از شهرداری تهران و وزارت کشور که برای حل و فصل کردن مسائل تلاش کردند، تقدیر می‌کنیم و در نهایت پیش‌پرداخت به‌دست چینی‌ها رسید. این پروژه 7 تا 8سال روی زمین مانده بود و با تلاش‌هایی که صورت گرفت این اقدام ارزشمند به نفع مردم شکل گرفت. اصلاح جهت‌گیری‌ها و حرکت از تراموا به سمت متروباس اتفاق خوبی بود که جای تقدیر دارد.

لزوم جایگزینی تاکسی‌های لاکچری با تاکسی‌های داخلی
ناصر امانی، رئیس کمیته منابع انسانی: اگر بنده در این سفر حضور داشتم از شهردار تهران درخواست می‌کردم که فکری برای جایگزینی تاکسی‌ها به جای تاکسی‌های لاکچری و گران‌قیمت کنیم. استقبال چندانی از این تاکسی‌ها صورت نگرفت. ما می‌توانستیم به جای هر دستگاه تاکسی برقی 3یا 4 تاکسی داخلی خریداری و ناوگان را نوسازی کنیم. تقاضای ما این است که در زمینه خرید تاکسی‌ها تجدید نظر شود.

ضرورت خرید از خودروسازان داخلی 
مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری: وقتی توان داخلی وجود دارد، خرید خارجی حرام است. ده‌ها هزار نفر در شرکت‌های خودروسازی داخلی مشغول به‌کار هستند.

فراهم نبودن زیرساخت‌های تولید اتوبوس برقی 
سید‌احمد علوی، رئیس کمیته بودجه شورای اسلامی شهر تهران: زیرساخت‌های تولید اتوبوس‌های برقی در زمان انعقاد قرارداد با چین، آنچنان که باید در کشور فراهم نبود و باید حتما به سمت واردات می‌رفتیم. ما برای تأمین اتوبوس‌های دیزلی با تولیدکنندگان داخلی قرارداد منعقد کردیم اما برای اتوبوس‌های برقی باید به سمت واردات می‌رفتیم.
 
نمی‌توانیم مردم را معطل خودروسازان داخلی کنیم
محمد آخوندی، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه: ما جلسات متعددی با خودروسازان داخلی برگزار کرده‌ایم اما نمی‌توانیم مردم را معطل تحویل خودروها از سوی تولیدکنندگان داخلی نگه داریم.

دغدغه ما تأمین برق مورد نیاز اتوبوس‌‌‌ها و تاکسی‌هاست
سوده نجفی، عضو هیأت رئیسه شورا: در اجرای قانون هوای پاک، شورا الزاماتی داشته و شهرداری نیز ورود جدی کرده است، اما با توجه به ناترازی برق، یکی از دغدغه‌های جدی و مهم ما تأمین برق مورد نیاز اتوبوس‌ها و تاکسی‌های برقی است.

بررسی تأثیر خودروهای جدید بر آلودگی هوا 
مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط‌زیست و خدمات شهری: باید میزان اثرگذاری این اتوبوس‌ها و تاکسی‌ها بر کاهش آلودگی هوا بررسی شود، شورا و شهرداری همه پای این اتفاق ایستاده‌اند.

بومی‌سازی‌ اتوبوس‌‌های هایگر
پس از تذکرها و پیشنهادهای اعضای شورا درخصوص گزارش سفر تیم مدیریت شهری به چین، محسن هرمزی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهردار تهران توضیحاتی ارائه داد: 

از 150اتوبوس داخلی، 100اتوبوس خراب شد
ما با تمام تولیدکنندگان داخلی که توان تولید داشتند، قرارداد اتوبوس‌های برقی و دیزلی منعقد کردیم. یکی از تولیدکنندگان داخلی ۱۵۰‌دستگاه اتوبوس به ما تحویل داد که ۱۰۰‌دستگاه در سفر اربعین خراب شد. بیش از ۸۵درصد هزینه قطعات خودروسازان در داخل کشور نیاز به ارز دارد. بسیاری از قطعات اتوبوس‌های داخلی نیز وارداتی است و باید برای خرید آن ارز تخصیص داد.

توافق با کارخانه هایگر
اتوبوس‌های ۱۸ و ۲۵‌متری در کشور تولید نمی‌شود، ما سراغ جایی رفتیم که امکان تولید آن را دارد. علاوه بر این، خودروی سواری برقی تولیدی در کشور برای خرید تاکسی‌ها وجود ندارد. ما در کارخانه هایگر نیز ‌توافقاتی برای بومی‌سازی‌ تولید این اتوبوس‌ها در داخل کشور داشتیم.

حساب‌های شخصی ما بسته است 
در بخش واگن‌ها اگر همکاری رئیس‌جمهور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها وجود نداشت، اتفاقی رقم نمی‌خورد. اگر شهردار تهران پیشقدم نمی‌شد و ۹‌درصد پیش‌پرداخت را انجام نمی‌داد و بنده و مدیرعامل شرکت واگن‌سازی‌ ورود نمی‌کردیم، این اتفاق رقم نمی‌خورد. امروز حساب‌های شخصی ما هم بسته شده و جزو بدهکاران به بانک مرکزی هستیم.


ترافیک تهران 
‌جز بررسی دستاوردهای سفر چین، موضوع دیگری که در صحن شورا مطرح شد، ترافیک تهران بود. مهدی اقراریان، عضو کمیسیون نظارت و حقوقی در تذکر پیش از دستور در این‌باره گفت: «شهروندان تهرانی بزرگ‌ترین زیان‌دیدگان رویکرد نمایشی و گزارشی در مدیریت ترافیک پایتخت هستند و این معضل نه‌تنها کاهش نیافته، بلکه پیچیده‌تر و گسترده‌تر شده است.» پس از این تذکر، احمد صادقی، رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند پاسخ داد: «موضوع ترافیک تهران یکی از پیچیده‌ترین چالش‌های شهری است و حل آن به برنامه‌ریزی بلندمدت نیاز دارد و باید همکاری بین‌نهادی صورت بگیرد. در این 4سال راه‌اندازی ایستگاه‌های جدید مترو و ارتقای سیستم‌های کنترل ترافیک و افزایش تعداد اتوبوس‌ها را شاهد بودیم. نقد باید براساس اسناد کارشناسی باشد.»

از پیگیری وضعیت حریم تا نظارت بر تاکسیرانان
سروری در جمع خبرنگاران چه گفت؟

نایب‌رئیس شورای اسلامی شهر تهران‌ در غیاب مهدی چمران که برای شرکت در اجلاس بریکس به روسیه سفر کرده است، در جمع خبرنگاران حاضر شد و به سؤالات آنها پاسخ داد: 
وضعیت حریم: گزارش‌های نگران‌کننده‌ای از ساخت‌و‌سازها در حریم به ما رسیده است. هم رئیس شورا و هم نمایندگان حساسیت ویژه‌ای در این زمینه دارند. شهردار تهران از طریق هیأت دولت و ما هم از طریق فرمانداری و استانداری موضوع را پیگیری می‌کنیم. تلاش ما بر این است که از سمت مجلس، دولت و استانداری مشکل را برطرف کنیم. اختلافات وجود دارد و براساس سابقه‌ای که سال‌ها در موضوع حریم داریم و با توجه به وضعیت شهرهای اطراف نیازمند مدیریت یکپارچه حریم هستیم، در غیراین‌صورت دچار مشکلات جدی خواهیم شد. باید با نگاه داهیانه این مشکل را برطرف کرد. ما به‌شدت پیگیر رفع این مشکل هستیم. استاندار بر موضوعی استناد می‌کند و استناد ما بر موضوع دیگری‌ است، باید در جلسات کارشناسی در این مورد تصمیم‌گیری شود.
تمدید مهلت استعفای مدیران برای انتخابات شورای شهر و روستا: طبیعتا وزارت کشور باید در مورد برگزاری انتخابات اطلاعات لازم را ارائه دهد. اگر امکان‌پذیر باشد که فرصتی برای استعفا در کلانشهرها نیز فراهم شود، شرایط مناسب‌تر خواهد شد. فضا در مهلت اخیر برای حضور افراد اثرگذار به‌طور کامل فراهم نشد.
نظارت بر رانندگان تاکسی در زمان پیک ترافیک: سازمان تاکسیرانی را موظف می‌کنیم که نظارت ویژه‌ای بر خدمات‌رسانی رانندگان تاکسی داشته باشد. ما موارد مختلف و گزارش‌های مردم را از شورای شهر پیگیری خواهیم کرد.