جهش عجیب تقاضا برای داوری مقالات علمی
برای مردم و کارشناسان، دسترسی به توصیه‌های بهداشتی قابل اعتماد هیچ وقت تا این اندازه مهم و چالش‌برانگیز نبوده است
با بالاگرفتن رقابت دانشمندان برای شناخت نوع جدید ویروس کرونا، مراحل طراحی آزمایش‌ها، جمع‌آوری اطلاعات و ارسال مقاله‌ها به مجلات برای بررسی کارشناسی، داوری و چاپ به‌شدت فشرده شده است. به گزارش نیویورک تایمز، آنچه تا پیش از این ماه‌ها زمان می‌برد، حالا در یک هفته اتفاق می‌افتد و حتی برخی مجلات نیز 2برابر حالت معمولی مقاله دریافت می‌کنند.
هولدن تروپ، سردبیر مجله Science می‌گوید: آنها به‌عنوان یکی از مجلات علمی برگزیده جهان، ساختار پروتئینی که ویروس کرونا برای ورود به سلول میزبان از آن استفاده می‌کند تنها 9روز پس از دریافت آن منتشر کردند؛ این همان نکته حیاتی برای طراحی واکسن و داروهای ضدویروسی بود. تروپ می‌گوید: این همان پروسه‌ای است که به سرعت در حال اجراست. آیا چنین اتفاقی در تاریخ 140ساله مجله Science افتاده است؟ هیچ‌کس چنین چیزی را به یاد نمی‌آورد. برای مردم و کارشناسان، دسترسی به توصیه‌های بهداشتی قابل اعتماد هیچ وقت تا به این اندازه مهم و چالش‌برانگیز نبوده است. سازمان بهداشت جهانی نام اینفومدیک عظیم را برای این چالش انتخاب کرده است. این اصطلاح به معنی اطلاعات بیش از اندازه‌ای است که برخی از آنها صحیح و برخی غلط است و کار را برای مردم برای پیداکردن منبع درست و دستورالعمل قابل اعتماد در زمان لازم سخت می‌کند. در هفته‌های اخیر و از زمان شیوع ویروس کرونا، سؤالاتی ساده همچون زدن و یا نزدن ماسک برای غیربیماران، میزان فاصله‌گذاری بدنی و چگونگی انتشار نخستین ویروس تبدیل به بحثی پیچیده شده که مقالات زیاد و ضد و نقیضی نیز درباره آنها منتشر شده است. عملا علم به‌طور مداوم درک ما را مورد بازجویی و پالایش قرار می‌دهد. برایان نوسک، مدیر اجرایی Center for Open Science می‌گوید: جواب هیچ‌وقت به‌سادگی «ماسک بزنید یا نزنید» نخواهد بود بلکه تأثیر ماسک به شرایط بستگی دارد و اینکه ما به‌دنبال چه سودی از آن هستیم. سؤالی که ما می‌خواهیم پاسخ بدهیم بسیار پیچیده‌تر از شواهدی است که در هر لحظه می‌بینیم. مشکل اینجاست که ما پاسخ این سؤال‌ها را سریع و مشخص می‌خواهیم.
این تقاضا برای نتیجه‌گیری، نقش یک مجله علمی را برجسته می‌کند. آیا یک مجله باید حقایق را داوری کند یا آینده را پیش‌بینی کند؟ یک کانال خصوصی برای دانشمندان برای ارتباط برقرارکردن با یکدیگر باشد یا یک رسانه سراسری برای آنکه صدایشان به عموم مردم برسد؟ یا هردوی اینها؟
ریچارد هروتون، سردبیر مجله پزشکی The Lancet می‌گوید: من فکر می‌کنم پاندمی اخیر، باعث تغییر نظرکلی ما نسبت به‌خودمان شد. ما احساس می‌کنیم تحقیقاتی را منتشر می‌کنیم که به‌صورت روزانه مردم ملت‌ها و جهان را در برابر ویروس راهنمایی می‌کند. این کار مسئولیت بسیار زیادی دارد؛ چرا که اگر اشتباهی در داوریمان مرتکب بشویم، تأثیر خطرناکی روی مسیر این پاندمی خواهد داشت. قدرت مجله‌های سنتی آکادمیک در مقایسه با سایر وسایل انتشار معلومات علمی این است که توانایی کارشناسی و بررسی صحت مقالاتی که به دستشان می‌رسد را دارند و همچنین اهمیت یافته‌های جدید را در متن برجسته می‌کنند. بسیاری از ناشران مجلات برتر دنیا
ازجملهScience ،The Lancet ،JAMA و The New England Journal of Medicine قید درآمد را زدند و برای آنکه هرچه سریع‌تر مقالاتی که به مرگ یا زندگی ما مربوط هستند در دسترس قرار بگیرند، مطالب درباره ویروس کرونا را به‌صورت آنلاین و رایگان در دسترس همه قرار دادند. تروپ می‌گوید: او و دیگران محققان را ترغیب می‌کنند تا ارسالی‌های خود را قبل از بررسی روی سرور پیش‌چاپ قرار دهند؛ جایی که هرکسی می‌تواند به آن دسترسی داشته باشد.
پیتر دورتمان، سردبیر مجله بیماری‌های عفونی نوظهور (مجله‌ای که توسط مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها مستقلا منتشر می‌شود) می‌گوید: با این حال دشوار است که بگوییم آثاری که پیش از بررسی روی سرور پیش‌چاپ قرار می‌گیرد، قابل اعتماد و صحیح هستند یا نه. از طرف دیگر محققانی که کارهای مقدماتی انجام می‌دهند، می‌توانند به‌طور کلی و مؤثرتر به جامعه علمی کمک کنند. به‌عنوان مثال با این کار به محققان اجازه می‌دهند تا به جای آزمایش‌های تکراری غیرضروری، یافته‌های یکدیگر را به سرعت تأیید و پایه‌گذاری کنند.
مجلات علمی مخاطبان خود را دانشمندان می‌دانند نه عموم مردم. اما همیشه اینطور نیست، مجله علمی همانطور که می‌دانیم در واقع به‌دلیل تقاضای عمومی برای یافتن اطلاعات طی یک بیماری همه‌گیر، به‌وجود آمده است.
با وجود این، پاندمی فعلی مطمئناً باعث افزایش میزان خواندن مجلات علمی و استناد به آنها در مطبوعات شده است. قبل از ژانویه، رکورد بیشترین مطالعه مقاله در مورد بیماری‌های عفونی نوظهور، به سال 2006برمی‌گشت و این مقاله 20هزار بار بازدید داشت. اما جدیدترین مقاله‌ای که پس از سال 2006بیشترین بازدید را داشته است، مقاله‌ای درباره دستورالعمل ساختن ماسک تنفسی ساده از یک تیشرت است که 480هزار بار بازدید داشته است.
چالش‌های علمی
در هفته‌های اخیر و از زمان شیوع ویروس کرونا، سؤالاتی ساده همچون زدن و یا نزدن ماسک برای غیربیماران، میزان فاصله‌گذاری بدنی و چگونگی انتشار نخستین ویروس تبدیل به بحثی پیچیده شده که مقالات زیاد و ضد و نقیضی نیز درباره آنها منتشر شده است
در همینه زمینه :
