جابه‌جایی قدرت

نیلوفر قدیری|دبیر گروه بین‌الملل:
قدرت به مفهوم توان اثرگذاری سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، در جهان در حال جابه‌جایی است. جابه‌جایی بخشی از قدرت اقتصادی غرب به شرق، کاهش توان اثرگذاری اجتماعی برخی رهبران سیاسی جهان و افول نفوذ رسانه‌های سنتی مانند رادیو و تلویزیون و مطبوعات، بخشی از نمونه‌های این جابه‌جایی قدرت است. چهره‌ها همچنان خبرساز هستند اما قدرت در اختیار یک چهره نیست. دیگر یک کشور هم تعیین‌کننده سیاست‌های اقتصادی نظامی جهان نیست. مردم خودشان رسانه شده‌اند و دیگر قدرت در اختیار یک کانال خبری نیست. همانطور که جهان دیگر منتظر تعیین سیاست از سوی یک ابرقدرت نمی‌ماند، هر منطقه هم دیگر تحت نفوذ نیرویی به‌عنوان قدرت برتر منطقه‌ای نیست.

در سالی که گذشت در آمریکا، مردی قدرت را قبضه کرد که غیرمحتمل‌ترین گزینه خارج از دامنه نفوذ احزاب اصلی و جریان‌های سنتی رسانه‌ای این کشور بود. در همین کشور، قدرتمندترین تهیه‌کننده صنعت سینما با افشاگری چند زن در رسانه‌ها، به خاک سیاه نشست و ورشکسته شد.
از شرق تا غرب،احزاب سنتی عرصه سیاست با گرایش چپ یا راست، یک به‌یک در حال واگذاری قدرت به چهره‌ها و احزاب نوظهور هستند. رأی‌دهندگان، ناامید از شعارها و سیاست‌های جریان‌های سنتی، به‌دنبال جریان‌های امتحان نشده هستند. دیگر قدرت در دست جریان‌های سیاسی همیشگی نیست.
با وارد شدن پول مجازی به گردونه تجارت کشورها، بانک‌های مرکزی دنیا هم با خطر تحدید قدرت و نفوذ روبه‌رو هستند. فناوری‌های جدید و گسترش شبکه‌های ارتباطی، تک‌تک افراد را چنان در راه‌اندازی کسب و کارهای خرد توانا کرده که دیگر نیازی به سیاستگذاری و نظارت ندارند.

همه اینها به معنی جابه‌جایی قدرت و تقسیم سهم نفوذ و تأثیرگذاری است. برخی پیامدهای این پدیده، به شکل آشفتگی و بلاتکلیفی بروز کرده‌است. اما شاید اندکی که از جا افتادن این پدیده جابه‌جایی قدرت در جهان بگذرد، همه به آن عادت کنند و از دل این بی‌نظمی و آشفتگی، نظمی جدید برون آید.