کیفیت زندگی سالمندان را ارتقا دهید

شهین لدنی _ کارشناس اداره سلامت سالمندان وزارت بهداشت

آیا سالمندان باید در امور جامعه مشارکت فعال و جدی داشته باشند؟ پاسخ به این سؤال روشن است. سازمان بهداشت جهانی، سالمندی پویا را فرایندی برای بهینه‌سازی‌ فرصت‌ها برای سلامتی، مشارکت و امنیت به‌منظور افزایش کیفیت زندگی افراد رو به سالمندی تعریف کرده است. مفهوم سالمندی پویا برای افراد و هم برای گروه‌های جمعیتی اعمال می‌شود.  این مفهوم به سالمند و جامعه سالمندان این فرصت را می‌دهد تا به ظرفیت و استعداد درونی خودشان برای داشتن سلامت فردی، اجتماعی، جسمی و روانی در طول حیات خویش پی برده و در جامعه و امور اجتماعی بر اساس نیازها، تمایلات و ظرفیت‌های خود مشارکت کنند. در ضمن اینکه برای این دسته از افراد، حفاظت، امنیت و مراقبت کافی در زمان نیاز فراهم شود. هدف سالمندی پویا، افزایش طول عمر توأم با سلامتی است و ارتقای کیفیت آن برای همه افراد از جمله افراد ضعیف، ناتوان و کسانی که نیاز به مراقبت‌های مستمر دارند توصیه می‌شود. سالمندی فعال به معنی تداوم مشارکت در امور اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، معنوی و روابط شهروندی است و فقط محدود و منحصر به مشارکت در فعالیت‌های کاری و جسمی نیست.  رضایت در زندگی سالمندان و سلامت روانی آنها تأثیر زیادی بر متغیرهای متعددی از جمله مشارکت اجتماعی آنها دارد اما افزایش سن و به دنبال آن کاهش عملکرد جسمی و روانی و نیز شیوع بیماری‌های مزمن می‌تواند منجر به کاهش مشارکت‌های اجتماعی افراد سالمند در جامعه شود. بر اساس یافته‌های پژوهشگران، مشارکت سالمندان در مراسم‌های مذهبی، خیریه و داوطلبانه ارتقا می‌یابد.  شرایط خاص سالمندان سبب می‌شود به چند ویژگی در این قشر بیش از همه توجه شود. برخی سالمندان از بیماری‌های مزمن رنج می‌برند، برخی از آنها با مشکل درآمد پایین و تامین نشدن معاش خود در رنجند و عده‌ای دیگر که سن بالاتری دارند تنها مانده‌اند یا سالمندانی هستند که تحصیلات کمتری دارند. همه این گروه‌های سالمندی را باید تشویق به افزایش مشارکت‌های اجتماعی کرد تا بتوانند کیفیت بهتری برای زندگی خود رقم بزنند.