با گسترش شهرنشینی، سیستمهای حملونقل عمومی رشد چشمگیری داشته اما با این حال، جابهجایی و حملونقل در شهرها خصوصا در شهرهای پرجمعیت، یکی از چالشهای اصلی زندگی شهرنشینی به حساب میآید. در تمام دنیا سعی بر این است که با اجرای ایدههای نو در سیستمهای حملونقل شهری، مسافران شاهد سفرهایی بهصرفهتر، سریعتر و در عین حال امنتر باشند. در ادامه، چند ایده نو را در سیستمهای حملونقل شهری دنیا با یکدیگر مرور خواهیم کرد.
تاکسیهای بدون راننده یا PRT
سرویس تاکسی های بدون راننده ( personal rapid transition ) یکی از سیستمهای نوین حملونقل شهریاست. این سیستم، بسیار هوشمند و بدون دخالت انسانی عمل میکند. نمونه این سیستم در لندن وجود دارد که به خاطر سرعت بسیار بالا در جابهجایی مسافر و انعطافپذیری، بهخوبی نیازهای مسافران را پوشش میدهد. در PRT امکان جابهجایی 3 تا 6مسافر وجود دارد و تاکسیها فقط در ایستگاههای مشخصشده توقف میکنند. تنها عیب این سیستم، هزینه بسیاربالای آن است که امکان اجرای گسترده آن را در شهرهای در حال توسعه، سخت میکند.
اتوبوسهای میانخالی
ایده اتوبوسهای میانخالی که در چین اجرا شده یکی از جالبترین و در عین حال بهینهترین سیستمهای حملونقل نوین شهری است. این ایده برای کاهش ترافیک شهری ابداع شده است. اتوبوسهایی که از آنها در این سیستم استفاده میشود، straddle نام دارند. این اتوبوسها در مسیرهای باریک و خاصی که برای آنها در نظر گرفته شده حرکت میکنند اما نکته جالب این است که اتومبیلها بهراحتی میتوانند از فضای خالی زیر اتوبوس، ادامه مسیر بدهند و در واقع ترافیک شهری در فضای خالی اتوبوس در جریان است. ایستگاههایی که برای سوارشدن به این اتوبوسها در نظر گرفته شده، در ارتفاع قرار دارد تا مسافران بتوانند بهراحتی وارد اتوبوس شوند.
شهرهای بدون ماشین
ایده شهر بدون ماشین برای اولین بار در دانشگاه لوزان مورد بررسی قرار گرفت. این ایده بر اساس استفاده از پیادهروهای متحرک طراحی شده که قدرت جابهجایی 7هزار نفر را در هر ساعت دارد. در طرحی که ارائه شده هیچ خودروی شخصی وجود ندارد و خودروها به شکل کابلی یا اشتراکیاست. مسافران با قرارگرفتن روی بخش متحرک پیادهروها میتوانند با سرعت 15کیلومتر در ساعت حرکت کنند. در این سیستم مصرف انرژی به حداقل میرسد و به همین دلیل، رقیبی جدی برای دیگر روشهای جابهجایی انبوه محسوب میشود. این پیادهروها نسبت به اتوبوس مصرف انرژی پایینتری دارند و با برق کار میکنند؛ به همین دلیل باعث کاهش انتشار گازهای گلخانهای خواهند شد. هرچند ساخت این پیادهروها بسیار گران تمام میشود اما این سیستم، فواید و مزایای طولانیمدت و ماندگاری در مقایسه با دیگر سیستمهای حملونقل شهری بهدنبال خواهد داشت.
تاکسیهای پرنده دوبی
طبق پیشبینی محققان تا سال2030 همه خودروها از راننده بینیاز خواهند شد و با این تعریف، استفاده از هواپیمای بدون سرنشین در دوبی، چشمانداز جدیدی از سیستمهای نوین حملونقل شهری محسوب میشود. اندازه این تاکسیها، کوچک است و 4پره دارند. وزن این تاکسی ـ بدون مسافر ـ 250کیلوگرم است. این هواپیماها تا ارتفاع 3هزار فوت پرواز میکنند و بدنه بسیار مقاومی دارند. تنها یک مسافر با یک چمدان میتواند در داخل هواپیما قرار گیرد. کار با این هواپیما به این صورت است که مسافر از طریق یک صفحه نمایش هوشمند، مقصد خود را انتخاب میکند و تاکسی پرنده طبق مسیرهای پیشفرض، مسافر را به مقصد خواهد رساند. گفته میشود که امنیت این نوع هواپیما بسیار بالاست و سوخت آن با الکتریسیته و سازگار با محیطزیست است. تاکسیهای پرنده مشکل ترافیک را تا حدود زیادی برطرف خواهند کرد و از آلودگی شهر خواهند کاست. اجرای آزمایشی این طرح برای اولینبار روی تپههای شنی دوبی انجام شد.