آخر‌هفته خواندنی

مرتضی کاردر _ روزنامه‌نگار

سرمای ناگهانی هوا و بارش برف و گرانی بنزین و اعتراض‌هایی که در پی آن صورت گرفت و قطعی اینترنت و عدم‌دسترسی به شبکه‌های اجتماعی سبب شد که بازتاب رسانه‌ای «هفته کتاب» و «طرح پاییزه کتاب» کمتر از همیشه باشد. اما روز ویژه طرح پاییزه که استقبال از کتاب و کتابفروشی‌ها در آن روز به اوج خود می‌رسد، امروز است. روز آخر هفته کتاب که در سال‌های اخیر روز کتابگردی نامگذاری شده است؛ روزی که کتابخوان‌ها قرار می‌گذارند تا به کتابفروشی‌های محبوب خود بروند و سری به آنها بزنند و کتاب بخرند. تخفیف 20درصدی کتاب در این روزها سبب می‌شود که کتابخوان‌ها با سبدهای سنگین‌تری از کتابفروشی‌ها به خانه برگردند. کتابفروشان و ناشران معمولاً ویژه‌برنامه‌هایی را برای روز کتابگردی تدارک می‌بینند، ازجمله جلسه‌های دیدار با نویسندگان و مترجمان و تخفیف‌های ویژه برای این روز و... بسیاری از کتابخوانان و دوستداران کتاب در این روز به شکل گروهی به کتابفروشی‌ها سر می‌زنند. معروف‌ترین گروه‌ کتابگردی در سال‌های اخیر کاروان احمد مسجدجامعی است؛ وزیر اسبق فرهنگ و عضو فعلی شورای شهر تهران، که باید او را یکی از بنیانگذاران روز کتابگردی دانست. او آغازگر راهی بوده است که خیلی زود فراگیر شد. بسیاری از مسئولان و شخصیت‌های فرهنگی و اصحاب رسانه مسجدجامعی را در روز کتابگردی همراهی می‌کنند. احمد مسجدجامعی امسال نیز فراخوانی به مناسبت روز کتابگردی منتشر کرده است. در سطرهایی از فراخوان او با اشاره به سابقه روز کتابگردی آمده است: «6 سال از راه‌اندازی آیین مردمی کتابگردی می‌گذرد، 6 سال پیش این آیین برای پشتیبانی از کتابفروشی‌ها به‌عنوان کانون‌های ارتباط میان نویسندگان و خوانندگان و بخشی از فضای عمومی با نشاط و پویای شهری و قدردانی از کتابفروشان شکل گرفت. از نخستین دوره این پویش، گروه بزرگی از فرهیختگان و نخبگان به دعوت‌کنندگان آن پیوستند و به همراهی مردم در سراسر کشور با این حرکت کمک کردند».

مسجدجامعی در بخش دیگر فراخوان خود با اشاره به وضعیت نامساعد بازار کتاب و کتابفروشی‌ها از عموم مردم خواسته است که به این حرکت فرهنگی بپیوندند و نگذارند چراغ کتابفروشی‌ها خاموش شود: «امسال در حالی به استقبال برنامه کتابگردی می‌رویم که تأثیر تحریم‌ها بر انتشار کتاب نیز تأثیر گذاشته و باعث گرانی قیمت کتاب شده است و ممکن است این تأثیر به کم‌رونق شدن کتابفروشی‌ها بینجامد. کتابفروشی‌ها بخشی از فضای عمومی جامعه است که انتقال فکر و دانش را تسهیل می‌کنند و خاموش شدن چراغ کتابفروشی‌ها آسیب‌هایی به‌دنبال دارد که نتایج آن برای جامعه فاجعه‌بار است. در چنین شرایطی نباید بگذاریم چراغ کتابفروشی‌ها خاموش یا کم‌نور شود، زیرا چراغ کتابفروشی‌ها خانه‌های ما را نیز روشن می‌کند و نور امید را همچنان در دل‌های ما زنده نگه می‌دارد. ما می‌توانیم با حضور خود در کتابفروشی‌ها و خرید کتاب به روشن ماندن این چراغ‌ها کمک کنیم و شهر و خانه‌هایمان را روشن نگه داریم».
تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که کتابفروشی‌ها در روز کتابگردی پررونق‌ترین روز سال خود را می‌گذرانند. اگر هر کدام از شهروندان تصمیم بگیرند که به نزدیک‌ترین کتابفروشی منطقه خود بروند و دست‌کم یک کتاب بخرند روز کتابگردی پررونق‌ترین روز کتابفروشی‌ها در سال 1398خواهد بود.