کشف آب در ابرزمین فراخورشیدی
گروهی از محققان انگلیسی بعد از بررسی یافتههای «هابل»، سیارهای فراخورشیدی کشف کردهاند که آب و حرارت لازم برای میزبانی از حیات را داراست.
دانشمندان برای نخستینبار سیارهای را کشف کردهاند که همزمان در «کمربند حیات» یکی از ستارههای دوردست قرار گرفته و نشانههایی از وجود آب در آن به چشم میخورد. آنچه بسیاری از دانشمندان را متعجب کرده، این است که با وجود پیدا شدن 4هزار سیاره فراخورشیدی، در هیچکدام، شرایط تا این اندازه برای میزبانی از زندگی مهیا نبوده است. آنها امیدوار هستند، کشف ستاره K2-15b بهمعنای پیدا کردن نخستین نشانههای زندگی در جایی دیگر غیر از کره زمین باشد.
به گزارش بیبیسی، هنوز شواهدی درباره وجود حیات روی این سیاره پیدا نشده ولی دانشمندان امیدوارند در تحقیقاتی که طی 10سال آینده انجام خواهند داد، بتوانند با بررسی وضعیت اتمسفر این سیاره به نتایج قابلتوجهی برسند. بررسی جو K2-15b میتواند مشخص کند که جو آن از موادی که بتوانند از گونههای حیات پشتیبانی کنند، ساخته شده است یا نه.
این سیاره که به نام «سوپر زمین» در میان مردم عادی مشهور شده، دو برابر کره زمین وسعت دارد و تخمین زده میشود، آبی که در سطح آن جریان دارد، بین صفر تا 40درجه سانتیگراد بالای صفر حرارت داشته باشد. سوپرزمین 111 سال نوری یا 1045 میلیون میلیون کیلومتر از زمین فاصله دارد.
پروفسور جیوانا تینی از دانشگاه UCL انگلیس که سرپرستی پروژه رصد این سیاره را برعهده داشته، میگوید: «این برای نخستینبار است که ما آب را در یک سیاره قرار گرفته در کمربند حیات - محدودهای که حرارت کافی برای پشتیبانی از حیات را دارد - پیدا کردهایم.»
تیم محققان در حال بررسی یافتههای تلکسوپ هابل در بین سالهای 2016 تا 2017 بودند که این سیاره فراخورشیدی (سیارهای را که خارج از منظومه شمسی قرار گرفته) را پیدا کردند. آنها وضعیت جو ستارهها و سیارهها را با استفاده از نوری که بازتاب میکنند، میسنجند. از این طریق میتوان فهمید که روی سطح یا در جو سیاره یا ستاره چه عناصری وجود دارند. آنها در تصاویرشان بهطور اتفاقی متوجه اثراتی از مولکولهای آب شدند. با سنجش فاصله این سیاره با ستاره مادر و سنجش میزان حرارت آن مشخص شد که K2-15b در محدودهای قابلزیست قرار گرفته است.
هرچند پیدا شدن این سیاره امیدها را برای پیدا کردن حیات در کیهان بالا برده، شواهدی وجود دارد که این موضوع را به چالش میکشد. یکی اینکه براساس رصدهای گذشته دانشمندان، سیاراتی که اندازهشان 1.5 برابر زمین باشد، سطح سنگی نداشته و احتمالا میزبان خوبی برای زندگی نیستند. بهجز این، ممکن است میزان جاذبه سیاره به حدی نباشد که موجودات زنده روی آن دوام بیاورند.
یکی دیگر از چالشهایی که وجود حیات را به چالش میکشد، تعریف ناقص از زندگی در سیارات دیگر است. دانشمندان میگویند بهدلیل فهم ناقص ما از مفهوم زندگی و به این دلیل که تنها نمونه قابل مشاهده ما زمین بوده، ممکن است در تعریف آنچه باید دنبالش باشیم به اشتباه بیفتیم. سالهاست در میان دانشمندان مفهوم حیات فضایی و فراخورشیدی با آنچه در فیلمهای علمی-تخیلی با عنوان «آدم فضایی» نمایش داده میشود، متفاوت است. منظور آنها از زندگی، حیات سلولی یا گونههای دیگری هستند که میتوانند مفهوم زندگی داشته باشند. بر این اساس، میتوان برهمکنشهای خاصی از مواد شیمیایی را نوعی از زندگی ارزیابی کرد.