بودجه‌ای که دریاچه را نجات داد

کارشناسان معتقدند تسهیل ورود آب به دریاچه از طریق لایروبی رودخانه‌های منتهی به دریاچه و مدیریت مصرف آب از دلایل اصلی حال و روز خوش آن است و با بهره‌برداری از طرح‌های ستاد احیا، وضعیت این ‌زیست‌بوم روز به روز بهتر هم خواهد شد. 

تراز دریاچه ارومیه بین سال‌های ۱۳۷۴ (سال شروع افت تراز دریاچه ارومیه) تا سال ۱۳۹۳ (سال شروع عملیات اجرایی طرح نجات دریاچه ارومیه) به طور متوسط با افت سالانه ۴۰ سانتیمتری مواجه بود و حجم آب موجود در آن از ۳۲ میلیارد متر مکعب به زیر یک میلیارد متر مکعب و سطح آن از 5۳۰۰ کیلومتر مربع به هزار کیلومتر مربع رسیده بود. 


اجرای طرح‌های مهم انتقال آب تا پایان سال 

به گزارش ایرنا، اکنون که حدود 5 سال از اجرای طرح نجات دریاچه ارومیه می‌گذرد، رئیس‌ دفتر استانی ستاد احیا در آذربایجان ‌غربی از هزینه‌کرد بیش از ۳۴ هزار و ۶۵۰ میلیارد ریالی برای طرح‌های این ستاد با وجود محدودیت‌های مالی خبر می‌دهد.

«فرهاد سرخوش» با بیان این‌که طرح‌های مهم انتقال آب به دریاچه ارومیه تا پایان سال جاری به بهره‌برداری می‌رسند، اظهار کرد: وعده رئیس‌جمهوری برای افزایش سالانه نزدیک به یک متر دریاچه ارومیه عملی می‌شود و امید به احیای آن را می‌توان در میان مردم نیز احساس کرد.


تشکیل 1338 پرونده برداشت غیرمجاز 

سرخوش بیان این‌که پس از تشکیل این ستاد 1۳۳۸ پرونده برداشت غیرمجاز از آب‌های زیرزمینی حوضه آبریز دریاچه ارومیه به قوه قضائیه ارجاع داده شده است، گفت: ۷۲۰ پرونده از این تعداد به صدور حکم بدوی و ۲۴۵ پرونده دیگر به صدور حکم قطعی تخلف منجر شده است. وی با بیان این‌که از حفر ۵۹۲ چاه غیرمجاز جدید در حوضه آبریز دریاچه ممانعت به عمل آمده است، اظهار کرد: 10۱۵ موتور پمپ نیز از منطقه برچیده و در سایه تلاش‌های دولتمردان، شرایط لازم برای بهبود وضعیت دریاچه فراهم شده است.

نصب سردهنه روی ورودی رودخانه‌ها یکی از اقدامات اساسی ستاد احیای دریاچه ارومیه با هدف مدیریت آب بر اساس زمان‌بندی و صیانت از سهم دریاچه است. آن‌طور که مسئولان ستاد می‌گویند، در تمام رودخانه‌های اصلی حوضه آبریز دریاچه ارومیه تا قبل از سال ۱۳۹۳ هیچ‌گونه سازه‌ای به‌ عنوان سازه سردهنه وجود نداشت تا بتواند آب تنظیمی را کنترل کند و اکنون وضعیت تغییر کرده است. 

سرخوش افزود: پیش‌ از این، سردهنه‌ رودخانه‌ها کلا خاکی بود و در مواقع زراعت ممکن بود کشاورز آن را بیشتر باز و بیشتر از نیازش آب برداشت کند. بنابراین آب به پایین‌دست نمی‌رسید. ما برای کنترل آبیاری کشاورزی و هم در زمان غیر از فصول کشاورزی در همه رودخانه‌های اصلی حوضه آبریز دریاچه ارومیه این سردهنه‌ها و آب‌بندها را احداث کردیم تا آب تنظیمی در اختیار کشاورز قرار گیرد. 

رئیس دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌ غربی گفت: در زمان غیر از برداشت کشاورزی، تمام این سردهنه‌ها بسته می‌شود و با کمترین میزان هدررفت، آب وارد پیکره دریاچه ارومیه می‌شود. وی احداث سردهنه را مکمل لایروبی رودخانه‌ها عنوان کرد و ادامه داد: ۱۱۴ کیلومتر لایروبی در رودخانه‌های حوضه آبریز دریاچه ارومیه انجام شد که اگر انجام نمی‌شد، امکان کنترل آب در سیلاب‌های اوایل سال وجود نداشت و آب‌های روان به دریاچه منتقل نمی‌شد. 

سرخوش با اعلام این‌که برای احداث ۹ سردهنه اصلی روی رودخانه باراندوز تقریبا ۱۱۰ میلیارد ریال هزینه شد، اظهار کرد: در ۱۰ سال گذشته ورودی آب از این رودخانه به دریاچه ارومیه در اردیبهشت متوقف می‌شد، ولی با اقدامات انجام شده برای اولین طی ۱۰ سال گذشته آب در مردادماه نیز از این منطقه به سمت دریاچه ارومیه سرازیر می‌شود.


۱۰ میلیارد متر مکعب آب برای احیای کامل دریاچه 

نماینده ارومیه و رئیس فراکسیون احیای دریاچه‌ها و تالاب‌ها در مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به این‌که پس از بارش‌های فروردین‌ماه بیش از ۲ میلیارد متر مکعب آب به سمت دریاچه ارومیه هدایت شد، گفت: اگر لایروبی به‌موقع رودخانه‌ها نبود، این حجم از آب به سمت دریاچه سرازیر نمی‌شد و حال و روز آن چنین نبود.  

«سید هادی بهادری» ادامه داد: تلاش‌های بسیاری برای احیای نگین آبی آذربایجان انجام شده، ولی هنوز جای کار بیشتر برای احیای کامل آن باقی است. وی با تاکید بر این‌که در وضعیت فعلی برای احیای دریاچه ارومیه به ۱۰ میلیارد متر مکعب آب دیگر نیاز است، بیان کرد: تراز دریاچه ارومیه نیز با شرایط احیا 3 متر فاصله دارد. 

رئیس سابق دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان‌ غربی با اشاره به تلاش دولت برای احیای نگین آبی آذربایجان گفت: پس از بهره‌برداری از طرح انتقال آب از جنوب آذربایجان ‌غربی به پیکره دریاچه ارومیه، مردم ارومیه در آینده‌ نزدیک شاهد احیای کامل این دریاچه خواهند بود.

این نماینده با بیان این‌که پس از بهره‌برداری از این طرح سالانه بیش از ۶۴۸ میلیون متر مکعب آب وارد پیکره دریاچه ارومیه می‌شود، افزود: اگر مسئولان و مردم با این میزان آب ورودی مانع کاهش تراز دریاچه ارومیه در فصل گرما شوند، سالانه تراز این دریاچه نزدیک به یک متر افزایش می‌یابد.

بهادری با بیان این‌که هزینه این طرح از صندوق توسعه ملی تامین می‌شود، گفت: طبق برنامه‌ریزی‌ها، امیدواریم مشکلی در تامین اعتبار این طرح به وجود نیاید تا در موقع مقرر به بهره‌برداری برسد. این مسئول با اعلام این‌که تونل طرح انتقال آب از جنوب آذربایجان‌ غربی به دریاچه ارومیه ۳۶ کیلومتر طول دارد، بیان کرد: حفاری با ۲ دستگاه مکانیزه (TBM) از ورودی و خروجی این تونل از سوی قرارگاه خاتم‌الانبیا‌(ص) در حال انجام است.