رونق صنایع تبدیلی بادام‌زمینی؛ نیازمندتولید بیشتر

مهسا طالبی | آستانه اشرفیه-خبرنگار


5 هزار بادام‌کار گیلانی برداشت محصول را آغاز کرده‌اند. طبق آمارهای سازمان جهاد کشاورزی گیلان، 23 هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان به کشت بادام اختصاص دارد. بادام‌کاران آستانه اشرفیه با 90 درصد تولید این محصول در کشور بیشترین سهم را دارند. عبور رودخانه سفیدرود از این شهرستان و خاک حاصلخیز که ناشی از رسوب‌گذاری این رود بزرگ است، موجب شده تا زمین‌های زراعی این شهرستان بستر و ظرفیت مناسبی برای کشت بادام زمینی باشند. بادام زمینی بعد از برنج و چای سومین محصول مهم و اقتصادی گیلان محسوب می‌شود.با این‌که بادام آستانه اشرفیه برند و بسیار خوش‌طعم است، اما آنگونه که باید توسعه پیدا نکرده است. 

نبود صنایع تبدیلی یکی از مشکلات اساسی در این زمینه است. البته کمبود صنایع فراوری و بسته‌بندی مختص بادام زمینی نیست و اغلب محصولات کشاورزی گیلان با چنین معضلی مواجهند. طبق آماری که سازمان جهاد کشاورزی گیلان ارائه داده، هم‌اکنون در استان فقط 2 کارخانه فراوری بادام زمینی وجود دارد و اغلب این محصول در واحد‌های سنتی کارگاهی خشک و فراوری می‌شود.ورود بادام‌ زمینی قاچاق، بی‌کیفیت و ارزان‌قیمت به بازار و افزایش سالانه هزینه‌های تولید از مهم‌ترین مشکلات بادام‌کاران گیلان است. تاکنون سازمان جهاد کشاورزی به عنوان متولی تولید محصولات کشاورزی راهکاری برای افزایش تولید بادام زمینی ارائه نکرده و اگر ارائه داده منجر به رونق تولید نشده است. از این محصول می‌توان برای تولید انواع محصولات بهداشتی و آرایشی، پفک بادام زمینی، سوخته بادام (شیرینی) یا همچنین مزه بادام استفاده کرد.


افزایش 10 درصدی تولید بادام زمینی 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان گفت: بادام‌کاران، برداشت محصول را از 23 هزار هکتار اراضی کشاورزی استان آغاز کردند.«علی درجانی» افزود: پیش‌بینی می‌شود تا پایان شهریور 11 هزار و 500 تن پیله خشک بادام زمینی به ارزش بیش از 200 میلیارد تومان از اراضی زیر کشت برداشت شود. وی بیان کرد: به علت شرایط مناسب آب و هوایی تولید امسال 10 درصد بیشتر از پارسال است. بادام زمینی علاوه برآستانه اشرفیه به صورت پراکنده در لشت نشا، تالش، انزلی و رودبار هم کشت می‌شود.
سال گذشته سازمان صنعت، معدن و تجارت استان از آمادگی برای اعطای تسهیلات در این بخش خبر داده بود. «فرهاد دلق‌پوش» گفته بود: ارزش افزوده تبدیل بادام زمینی به فراورده‌های گران‌قیمتی همچون محصولات آرایشی، بهداشتی و شیمیایی به مراتب بیشتر از تبدیل آن به فراورده‌های غذایی است. وی با اعلام حمایت از توسعه و افزایش واحدهای صنعتی فراوری بادام زمینی و انواع خشکبار در استان، بیان کرده بود: زمینه پرداخت تسهیلات برای رونق صنایع تبدیلی و نوسازی ماشین‌آلات فراوری فراهم شده است و حتی برای توسعه بازارهای صادراتی نیز از بادام‌کاران حمایت می‌کنیم.

مدیر اداره جهاد کشاورزی آستانه اشرفیه به همشهری گفت: ایجاد صنایع تبدیلی برای بادام زمینی همچون روغن بادام یا پفک یا بسته‌بندی بادام نیازمند زیرساخت‌هایی است که مهم‌ترین افزایش تولید است. اکنون در آستانه اشرفیه 
2 کارخانه بسته‌بندی داریم که محصول را به خارج از کشور صادر می‌کنند، اما در کل سال برای بادام زمینی فعال نیستند. «حمید سلیمانی» با اشاره به این‌که سطح زیر کشت بادام زمینی محدود است و اگر کارخانه‌ای هم فعالیت کند، فعالیتش فصلی است، بیان کرد: ما میزان تولید اولیه محصول را باید افزایش دهیم. در واقع با افزایش تولید موجب افزایش سرمایه‌گذاری می‌شویم. از مهر و آبان در گیلان و آستانه اشرفیه دیگر بادام زمینی پیدا نمی‌شود. بادامی که در طول سال در بازار می‌بینید، مربوط به شهرهای دیگر یا وارداتی است، مگر این‌که برخی فروشندگان، اندکی از بادام زمینی آستانه را برای شب عید یا شب یلدا ذخیره کرده باشند که به اصطلاح به آن بادام آجیلی می‌گویند. وی یکی از دلایل ایجاد نشدن صنایع تبدیلی بادام زمینی را نبود نقدینگی و سرمایه در گردش دانست و افزود: سرمایه‌گذاری که در این زمینه ورود می‌کند به نقدینگی بالایی برای خرید بادام زمینی نیاز دارد تا بتواند در کل سال فعال باشد.

سلیمانی در پاسخ به چرایی افزایش نیافتن میزان تولید بادام در سال‌های اخیر بیان کرد: تلاش می‌کنیم با یکپارچه‌سازی اراضی کشت یا استفاده از ارقام پرمحصول نسبت به افزایش تولید بادام زمینی اقدام کنیم.اکنون 6 تا 9 تن بادام تولید می‌شود که 4300 تن آن آجیلی است. این مسئول ادامه داد: می‌توان با استفاده از رقم پرمحصول بادام زمینی، 2 برابر تولید را افزایش داد. در غیر این صورت برای سرمایه‌گذار هم به صرفه نیست تا صنایع تبدیلی برای این محصول ایجاد کند. به گفته مدیر اداره جهاد کشاورزی آستانه اشرفیه، کشت بادام زمینی نیازمند اراضی خاصی است و امکان کشت آن در همه نقاط استان وجود ندارد، اما در اراضی شهرستان‌های انزلی، لنگرود و چاف و صومعه‌سرا این قابلیت وجود دارد. امسال نیز به صورت الگویی در آنها کشت انجام شده است. سلیمانی بیان کرد: هدف جهاد کشاورزی از این کار جایگزینی بادام زمینی به جای کشت محصولاتی همچون هندوانه است که با وجود مصرف فراوان آب، سود اقتصادی چندانی ندارند. 
در چند سال اخیر در انزلی کشت بادام زمینی به خوبی جواب داد و موفقیت‌آمیز بود، بنابراین می‌توان با اجرای طرح الگوی کشت در شهرهای دیگر شاهد افزایش تولید این محصول باشیم.