ابزار گوشدادن به نوای قلب
روایتی از زندگی مخترع گوشیهای پزشکی که انقلابی را در تشخیص بیماریهای قلبی پدید آورد
پیش از اختراع گوشی پزشکی، پزشکان برای گوشدادن به ضربان قلب بیماران، مجبور بودند که گوش خود را به سینه یا پشت او بچسبانند. اینجا همهچیز به قدرت شنوایی پزشک و تجربه او بازمیگشت. اما یک روز یک ایده ساده، توانست دنیای پزشکی را متحول کند.
جرقهای برای آینده
رنه لائنک -پزشک فرانسوی- در ماه آگوست سال1819، رسالهای نوشت با عنوان «از سؤالهای پزشکی» که در مقدمه آن به چگونگی اختراع گوشی پزشکی اشاره کرده بود. او در این مقدمه نوشت: «در سال1816 از من برای مشاوره درخصوص خانمی جوان که علائم شایع و خطرناک بیماری قلبی را داشت، کمک خواسته شد. در مورد این بیمار بهدلیل چاقی مفرط استفاده از دست برای تشخیص بیفایده بود. از سوی دیگر بهدلیل سن و جنسیت بیمار هم نمیشد از روش گوش کردن مستقیم سود برد. در یک لحظه یکی از فاکتورهای ساده صداشناسی را بهخاطر آوردم. زمانی که میخی در قطعهای چوب بهوسیله چکش کوبیده میشود، اگر شما گوشتان را به آن طرف چوب بچسبانید، صدای کوبیده شدن و فرورفتن میخ در آن را بهوضوح میشنوید. خیلی سریع، چند ورق کاغذ را برداشته، لوله کرده و روی قلب بیمار گذاشتم و از طریق آن شروع به گوش کردن به ضربان قلب او کردم. اندکی بعد متوجه شدم که با این روش، حتی بهتر از زمانی که گوشتان را به سینه بیمار میچسبانید، میتوانید صدای ضربان قلبش را بشنوید».
شروع
رنه لائنک در هفدهم فوریه1781 در کمپر، واقع در غرب فرانسه به دنیا آمد. در پنجسالگی مادرش را بهدلیل بیماری سل از دست داد. او مدتها با عموی بزرگش (ابه لائنک) که یک کشیش بود، زندگی کرد. رنه در دوران کودکی مرتب تب میکرد و گفته شده که از بیماری آسم نیز رنج میبرد. او در دوازدهسالگی به نانت رفت و با عموی دیگرش (گیوم - فرانسوا لائنک) که در دانشکده پزشکی دانشگاه نانت مشغول بهکار بود، زندگی کرد. لائنک دانشآموزی فوقالعاده مستعد بود. او در سالهای زندگی با عمویش، زبانهای انگلیسی و آلمانی را فراگرفت و با کمک و راهنماییهای او شروع به آموختن و تحصیل علم پزشکی کرد.
مخالفت پدر
چندی بعد پدرش که یک وکیل بود، مانع از ادامه تحصیل او در علم پزشکی شد. لائنک به همین دلیل مدتی طولانی در فرانسه به سفر پرداخت و طی آن زبان یونانی را نیز آموخت و شروع به گفتن شعر کرد. اما او سرانجام در سال1799 و درحالیکه 18سال داشت، بار دیگر به مطالعه پزشکی روی آورد. رنه در پاریس نزد پزشکان مشهوری مانند دوپویترن و ژان نیکلاس کورویسارت به تحصیل علم پزشکی پرداخت. او آنجا یاد گرفت که چگونه از اصوات بهمنظور روشی برای کمک به تشخیص بیماریها استفاده کند.
اختراع
گوشی پزشکی رنه لائنک، از چوب ساخته شده بود و شبیه لولهای چوبی بود. او با این کار، تشخیص بیماری را راحت کرد و صدای ضربان قلب بیمار را حتی بهتر از زمانی که گوشاش را روی سینه او میچسباند، میشنید؛ خاصه آنکه در بیماران چاق بهخاطر داشتن لایههای چربی و موارد دیگر، شنیدن صدای قلب سختتر بود. رنه گوشی پزشکی خود را «استتوسکوپ» نام نهاد. استتوس به معنی سینه و کوپوس به معنی معاینه است. این نام هنوز در صنعت و علم پزشکی مورد استفاده است.
وسیلهای که مورد اهمیت نبود
مجله پزشکی نیوانگلند در سال1818، اختراع استتوسکوپ را گزارش داد، ولی باوجود اینکه اختراع لائنک انقلابی در صنعت پزشکی بود، بسیاری از پزشکان در مقابل استفاده از آن واکنش نشان میدادند. بسیاری از آنها میلی به چنین دستگاهی نداشتند و بر این باور بودند که پزشک باید با گوش خودش، صدای ضربان قلب بیمار را بشنود، نه از طریق استتوسکوپ! لائنک بهطور اتقافی با استفاده از استتوسکوپش تشخیص داد که پسر برادرش به سل مبتلا شده است. او کمی پیش از مرگ، استتوسکوپ خود را به پسر برادرش بخشید و آن را بزرگترین میراث زندگیاش دانست. رنه لائنک در 13آگوست سال1826و در 45سالگی بر اثر بیماری سل درگذشت. این روزها، دویستوسیوهشتمین سالگرد مرگ اوست.