کاهش آتش‌سوزی در مراتع کرمانشاه

فرحناز چراغی|   کرمانشاه- خبرنگار:


طی یکی، دو ماه اخیر کمتر روزی بوده که شاهد سوختن مراتع و جنگل‌های کرمانشاه نباشیم. این استان 527 هزار هکتار جنگل و یک میلیون و 192 هزار هکتار مرتع دارد. طی سال جاری تا امروز حدود ۲۴ فقره آتش‌سوزی رخ داده که به گفته مسئولان منابع طبیعی، بر اثر آن ۹۵ هکتار از عرصه منابع طبیعی استان از بین رفته است. 

جانشین یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کرمانشاه با بیان این‌که در 4 ماه نخست سال‌ جاری ۲۴ فقره حریق مهم و مخرب در جنگل‌ها و مراتع این استان به وقوع پیوسته است، می‌گوید: بر اثر این آتش‌سوزی‌ها به ۹۵ هکتار از عرصه‌های منابع طبیعی استان آسیب جدی وارد شده است. 

«فرشید سنجری» اضافه می‌کند: به تفکیک ۵ فقره جنگل طبیعی به مساحت 5/13 هکتار، ۹ فقره مرتع مشجر به مساحت ۳۳ هکتار و ۱۴فقره مرتع به مساحت 5/48 هکتار در آتش سوخت. وی ادامه می‌دهد: حریق‌های رخ داده در مناطق جنگلی استان نسبت به مدت مشابه سال قبل از لحاظ فقره ۵۰ درصد و از لحاظ مساحت شاهد ۴۸ درصد کاهش داشته است. 

سنجری با اشاره به اهمیت جنگل‌های استان از نظر احیا و مراقبت می‌افزاید: مناطق بحرانی حریق در استان شناسایی شده است. طی آنالیز حریق‌های مهم رخ داده در عرصه‌های منابع طبیعی کرمانشاه در 5 سال گذشته، 110 نقطه بحرانی حریق شناسایی و بر اساس اولویت‌ها نقشه مدیریت حریق این استان تهیه شده است. 

وی با بیان این‌که با شروع فصل گرما، از خرداد، آتش‌سوزی‌ها در نقاط مختلف استان کرمانشاه آغاز می‌شود، می‌گوید: تا امروز بیشترین آتش‌سوزی‌ها در مناطق گرمسیری استان از جمله قصر شیرین، گیلانغرب و سرپل ‌ذهاب بوده است. 
این مسئول اضافه می‌کند: بیش از ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها ‌عامل انسانی دارد و سهم بسیار زیاد آن مربوط به کشاورزان و سوزاندن پسچر مزارع است. 


تجهیز امکانات منابع طبیعی 

سنجری به نصب دستگاه واترمیس و ادوات اطفای حریق روی تریلر از سوی پاسگاه ویژه منابع طبیعی شهرستان اسلام‌آباد غرب در مردادماه اشاره می‌کند و می‌گوید: یک دستگاه خودرو آتش‌نشان جنگلی ویژه آمیکو برای تجهیز ناوگان اطفای حریق در اراضی جنگلی به منابع طبیعی و آبخیزداری استان اختصاص یافته است. خودرو آتش‌نشانی جنگلی دارای 2 مخزن اصلی آب به حجم 800 و 80 لیتری و یک مخزن فوم(کف) 30 لیتری و 70 متر شیلنگ است. 


تشکیل اکیپ واکنش سریع 

جانشین یگان حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کرمانشاه در ادامه به تشکیل اکیپ واکنش سریع ویژه پایگاه اطفای حریق این استان اشاره می‌کند و می‌گوید: ۲۴۰ نفر نیروی دیده‌بان برای دسترسی سریع در کوتاه‌ترین زمان به حریق و اطفای به‌موقع به کار گرفته‌ایم. 

به گفته سنجری، تامین ۱۰۰ دستگاه دمنده اطفای حریق از محل اعتبارات اداره کل منابع طبیعی کرمانشاه برای تجهیز نیروهای واکنش سریع ادارات منابع طبیعی این استان، ایجاد تعامل با بخشداری و دفتر روستایی استانداری برای خرید ۶۰ دستگاه دمنده و ‌توزیع در میان بخشداری‌های سطح استان، برقراری ارتباط با خیرین استان و خرید ۴۰ دستگاه دمنده و توزیع بین نیروهای مردمی و تشکل‌های مردم‌نهاد با هدف مدیریت هرچه بهتر حریق‌های سال جاری در استان از اقدامات این اداره است. 

تعامل با مردم بومی و تشکیل ۱۶۵ اکیپ مردمی اطفای حریق در میان مردم بومی مناطق بحرانی نیز از جمله فعالیت‌های مردمی است.  وی ادامه می‌دهد: برگزاری ۱۴ همایش بزرگ اطفای حریق در شهرستان‌های استان و تشکیل مستمر کلاس‌های اطفای حریق برای 5 هزار و 700 نفر روز از نیروهای ادارات زیرمجموعه مدیریت بحران، تشکل‌های مردمی، مردم بومی و دوستداران طبیعت با همکاری فرمانداران نیز از دیگر فعالیت‌های انجام شده در این زمینه است. 

سنجری اضافه می‌کند: امسال طرح آموزش روستا به روستا برای مقابله با وقوع حریق در برنامه اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کرمانشاه قرار گرفت، به نحوی که برای تمامی دهیاران مناطق بحرانی این استان دوره‌های آموزشی مقابله با حریق برگزار شده است. 


انتقاد از سهل‌انگاری برخی از مردم 

یک فعال زیست‌محیطی با بیان این‌که ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها ‌در استان عامل انسانی دارد، می‌گوید: سهل‌انگاری برخی از مردم در روشن کردن آتش و خاموش کردن آن بدون ایجاد آتش‌بر مانند کبریت زدن به انبار باروت است. «کاوه جوانشیر» ادامه می‌دهد: میزان آگاهی و مشارکت مردم در خاموش کردن آتش‌ها بسیار بالا بود.

وی با تاکید بر این‌که با فرهنگ‌سازی‌ می‌توان به آینده شهر و استان امیدوار بود، اضافه می‌کند: نتیجه مشارکت مردمی را امسال در اطفای سریع حریق‌ها دیدیم. وقتی مردم پای کار بیایند، شاهد تحول خوبی مثل امسال خواهیم بود. برگزاری همایش‌های متعدد و مانور‌ها در بالا بردن سطح آگاهی مردم بی‌تاثیر نیست. امسال مردم در خاموش کردن حریق‌ها قبل از نهادها و ارگان‌های مربوطه پای کار بوده‌اند و این نتیجه آگاهی و اطلاع‌رسانی‌هاست.

 این فعال زیست‌محیطی تصریح می‌کند: وقتی مسئولان از مردم همفکری بخواهند، نتیجه آن مشارکت است. همفکری ان‌جی‌او‌ها در جلسات ستاد مدیریت بحران قبل از شروع حریق‌ها تاثیرات خوبی داشت و شماره ۱۵۰۴ را همه هنگام حریق به یاد دارند. جوانشیر ادامه می‌دهد: حریق جنگل‌های استان در مقایسه با استان‌های همجوار بسیار کمتر بود. هرچند با وجود بارش‌های خوبی که داشتیم انتظار آتش‌سوزی بیشتری می‌رفت. وی اضافه می‌کند: امسال با یک بسیج عمومی که از حمایت استاندار برخوردار بود، علاوه بر منابع طبیعی، نهادهای مختلفی از جمله سپاه و ارتش نیز پای کار بودند. در واقع عزم جدی استاندار در مدیریت بحران هماهنگی خوبی را هنگام وقوع حادثه ایجاد کرده است. 


کمبود تجهیزات

«کاوه جوانشیر»‌ فعال اجتماعی با انتقاد از آتش‌سوزی پارک جنگلی واقع در تپه‌های سراب قنبرمی گوید: با وجود این‌که این حریق در نزدیکی شهر بود، اما به دلیل سوءمدیریت نصف درخت‌های پارک جنگلی سراب قنبر که حاصل تلاش مردم بود از بین رفت. 

وی در ادامه با انتقاد از کمبود تجهیزات استانی در اطفای حریق بیان می‌کند: کمبود نیرو به‌ویژه در فصل‌های پرخطر در حوزه منابع طبیعی محسوس است. انتظار می‌رود این اداره برای این فصل نیروی بیشتری را حداقل به‌صورت فصلی به کار گیرد. جوانشیر به ارائه یک راهکار نیز می‌پردازد و می‌گوید: راه‌اندازی یک سامانه مشترک اطلاع‌رسانی برای نیروهای داوطلب پای کار هنگام حریق بسیار ضروری است. بارها این پیشنهاد در جلسات مختلف داده شده اما هنوز به نتیجه نرسیده است.