آوار بیکاری بر سر زلزله‌زدگان

زهره کریم زاده/ کرمانشاه-خبرنگار

 3 ماه از داغ کرمانشاهیان گذشت. زندگی در بارش باران، سوز برف و در باد بی‌امان ادامه دارد. لبخندها کمرنگ به صورت زن‌ها و بچه‌ها بازگشته، چادرها رفت و روب می‌شود، بچه‌ها مدرسه می‌روند، اما مردها هنوز کاری برای انجام دادن ندارند. جلو چادر چمباتمه زده‌اند، دستی زیر چانه و در فکر؛ فکر کسب و کاری که از دست رفت، نانی که برای خوردن ندارند و آینده‌ای که روشن نیست.

مردان چمباتمه‌زده

فرهاد یکی از آن‌هاست. لباس کردی به تن کرده است. لباسی که مانند زلف‌هایش از قهوه‌ای به سفیدی نزدیک می‌شود. تارهای سفید موهایش را میراث زلزله‌ای می‌داند که 7 عضو خانواده‌اش را از او گرفت. فرهاد کوهکن نیست، اما پیش از این سنگ‌تراشی می‌کرده و حالا از کارگاه تلی از آوار بر جای مانده. آوار هم که تراشیدن ندارد. دورتر از چادر فرهاد، مرد سالخورده‌ای روی سنگی شکسته، نشسته. نقل های خشک و خاک گرفته را توی جیب کتش ریخته و میان 3-4 بچه قد و نیم‌قدی که دور و برش می‌پلکند، تقسیم می‌کند. روستایشان که آوار شد، دام‌هایش زیر آوار جان دادند. حالا نه دامی مانده و نه دلخوشی. فرهاد و مرد سالخورده مشت نمونه خروارند؛ خروار بیکاری. علاوه بر آن‌ها که در شمارش نیامدند، تخریب واحدهای صنعتی اشتغال 800 نفر دیگر را هم مستقیم و هزار و 500 نفر را غیرمستقیم از بین برد؛ مثل یزدان. یزدان کشتمند سرپل ذهابی است. تا پیش از زلزله در شهرک صنعتی این شهرستان کار می‌کرد و حالا بیکاری امان او را بریده است. او می‌گوید: زلزله نیمی از شهرک را از بین برد و حالا وضع اشتغال من و دیگرانی که آنجا کار می کردند، مشخص نیست. رحیم محمدی هم کارگر است. اما او مثل یزدان قرارداد نداشت و متفرقه کار می کرد. امثال او حالا نه کار دارند و نه بیمه بیکاری می تواند کمکشان کند؛ مثل فرهاد که او هم بیمه ندارد.

بازسازی‌ها اشتغال‌زایی می کند

فرماندار سرپل ذهاب در پاسخ به این گلایه‌ها از پرداخت 6 ماه بیمه بیکاری به آن‌هایی که قرارداد داشتند، می‌گوید؛ آن هم برای کارگرانی که تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی بوده‌اند. به اعتقاد اکبر سنجابی، تکلیف کارگران متفرقه هم روشن است؛ 29هزار واحد مسکونی برای بازسازی و تعمیر مشخص شده که برای بازسازی آن‌ها نیاز به کارگر است و کارگران متفرقه می‌توانند در این بخش به کار گرفته شوند. قصر شیرین هم وضع بهتری ندارد. فرماندار آسیب واحدهای صنعتی و مشاغل را کم می‌داند، اما او هم مثل سنجابی از اشتغال‌زایی در سایه بازسازی‌ها می‌گوید: در این شهرستان حدود هزار و 200 واحد  در آستانه بازسازی است و در هر واحد به صورت متوسط 4 تا 5 نفر مشغول به کار خواهند شد. فرامرز اکبری می‌افزاید: تولید مصالح، اشتغال ایجاد کرده است و واحدهای تولید بتون آماده با تعدادی کارگر مشغول به کار شده‌اند. همچنین عده‌ای در بخش ساخت و ساز کانکس فعالیت دارند.

تسهیلات 1200 میلیارد تومانی اشتغال‌زایی

معاون امور اقتصادی استاندار کرمانشاه اما بر خلاف 2 فرماندار به اشتغال‌زایی موقت اشاره نمی‌کند. او ترجیح می‌دهد درباره راهکارهای در نظر گرفته شده برای برقراری مجدد اشتغال در مناطق زلزله‌زده استان صحبت کند. رضا رحیمی توضیح می‌دهد: بر اساس مصوبه‌ای که به امضای اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری، رسید ۵۹۰ میلیارد تومان تسهیلات برای کمک به ایجاد اشتغال روستایی و عشایری تصویب شد که ۱۲۰ میلیارد تومان آن ویژه مناطق زلزله‌زده است. او می‌افزاید: همچنین ۲۰۰ میلیارد تومان تسهیلات برای سرمایه‌گذاری ثابت واحدهای صنعتی خسارت‌دیده و ۲۰۰ میلیارد تومان تسهیلات برای سرمایه در گردش واحدهای صنعتی خسارت‌دیده درنظر گرفته شده است. به گفته این مسئول، ۲۰۰ میلیارد تومان هم برای واحدهای خسارت‌دیده بخش کشاورزی تعیین شده که مجموع این اعتبار حدود هزار و 200 میلیارد تومان است و از محل صندوق توسعه ملی اختصاص می‌یابد. همچنین در بخش کشاورزی ۵۷ میلیارد تومان کمک بلاعوض تصویب شده است که شامل خرید جو و جبران خسارت احشام و آبزیان است. رحیمی تصریح می‌کند: هنوز این مبالغ به بانک‌های استان ابلاغ نشده و مدیریت استان با مکاتبه، پیگیر ابلاغ این مصوبه‌هاست.

تسهیلات اشتغال‌زایی برای کرمانشاه

رضا رحیمی، معاون امور اقتصادی استاندار کرمانشاه، می‌گوید: امسال ۱۱۶ میلیارد تومان با هدف کاهش نرخ سود بانکی به میزان حداکثر ۵۰ درصد برای کمک به ایجاد اشتغال و رونق کسب و کار اختصاص یافته که اولویت دریافت آن طرح‌ها و واحد‌های اقتصادی استان هستند. پرداخت این تسهیلات ضمن رونق کسب و کار، به بهبود اشتغال زلزله‌زدگان هم کمک می‌کند.