احیای تالاب انزلی با تیتانیوم مجازاست

درحالی‌که تنها در فاز نخست احیای تالاب انزلی با فناوری نانو، قرار است 60هزار لیتر نانوتیتانیوم در قلب تالاب انزلی تخلیه شود، اما معاون انسانی سازمان محیط‌ زیست در گفت‌وگو با مهر این طرح را طبیعی، مجاز، سنجیده و در راستای ملاحظات محیط‌زیستی عنوان کرده است.

این در حالی است که تاکنون کارشناسان زیادی نسبت به صحت این پروژه در یک اکوسیستم تالابی ابراز تردید کرده و نسبت به عواقب این حجم از تخلیه تیتانیوم روی سلامت آبزیان و انسان هشدار داده‌اند، اما سازمان محیط ‌زیست همچنان معتقد است که طرح 850میلیارد تومانی احیای تالاب انزلی مفید و بی‌ضرر است. در همین حال هفته گذشته نیز رئیس اداره محیط‌ زیست بندر انزلی به‌دلیل مخالفت با این طرح و ساخت سد لاسک در بالادست تالاب انزلی از سوی مدیرکل محیط‌زیست استان گیلان برکنار شد. طرح احیای تالاب انزلی با ذرات نانوتیتانیوم، از سوی یک شرکت اصفهانی در دست اجراست که بودجه مورد نیازش به درخواست عیسی کلانتری از سوی سازمان برنامه و بودجه تامین شده است، اما نماینده مردم انزلی می‌گوید: طبق آخرین رایزنی‌ها ستاد نانوی کشور، فعالیت این گروه  را که برای اجرای پروژه‌های احیای تالاب انزلی معرفی شده به رسمیت نمی‌شناسد. حسن خسته‌بند با تأکید بر اینکه محیط‌زیست نمی‌تواند در مسیر اجرای پروژه لجن‌زدایی از بستر تالاب انزلی به‌طور همزمان به‌عنوان کارفرما، پیمانکار و ناظر طرح عمل کند، به مهر می‌گوید: این موضوع نیز یکی دیگر از ملاحظات و نواقص پروژه احیای تالاب انزلی است که با چارچوب‌ها و ضوابط قانونی فاصله دارد.

در همین حال، مرتضی شریفی، عضو سابق شورای عالی جنگل نسبت به تخلیه نانوتیتانیوم در تالاب بین‌المللی انزلی هشدار داده است. او معتقد است برای احیای یک سیستم طبیعی قبل از هر اقدامی علت یا علت‌های تخریب شناسایی و برای حذف آن اقدام عاجل معمول می‌شود. 2 علت عمده که تجمع رسوبات آلی و معدنی را در تالاب انزلی از حد کنترل خارج کرده و زیست پالایی طبیعی را غیرممکن می‌سازد، عبارتند از: رسوبگذاری ناشی از سوءمدیریت سازمان جنگل‌ها در حوضه آبریز تالاب که نیاز است با تدوین و اجرای برنامه عمل آبخیزداری با محوریت عملیات بیولوژیک تهدید تا حد مقبول تعدیل شود و علت دیگر، ‌فاضلاب مناطق مسکونی، صنعتی و... است که به این اکوسیستم شکننده و منحصر به فرد سرازیر می‌شود که ضرورت دارد در اسرع وقت حسب ضوابط موجود اعمال قانون لازم معمول شود.

او می‌افزاید: اگر دی‌اکسید تیتانیوم در زنجیره غذایی به انسان انتقال یابد، ریسک عفونت در بدن انسان را افزایش می‌دهد؛ همچنین اختلال در ترکیب ویتامین‌ها را فراهم می‌کند و در محل مورد استفاده هرگونه تماس بدنی خطرناک است. مرتضی شریفی ادامه می‌دهد: محیط‌زیست، کاری به‌علت‌ها ندارد. با چراغ خاموش و به‌طور شبهه برانگیز قرارداد حدود هزار میلیاردی با یک شرکت نانو صنعت منعقد می‌کند که بدون رزومه قابل‌قبول در محیط‌زیست طبیعی و تالاب ادعا دارند که معلول را از بین خواهند برد؛ یعنی محیط‌زیست متوجه نیست وقتی علت هنوز باقی است به فرض هم اگر شرکت مزبور به‌طور اصولی معلول را (که چنین نیست) از بین ببرد باید مرتب قرارداد برای پاکسازی تجمع رسوبات آلی و معدنی جدید تمدید شود.

کارشناسان می‌گویند این شرکت نانویی می‌‎خواهد مواد آلی بستر تالاب را حل کند؛ درحالی‌که مواد آلی اصلا مشکلی برای تالاب ایجاد نمی‌کند چون بعد از مدتی پوسیده شده و حتی وجود این مواد برای تالاب لازم است. اما وقتی عنصری مثل تیتانیوم وارد محیط ‌می‌شود اثرات منفی برای آبزیان دارد و از محیط پاک نخواهد شد و با تجمع در بافت بدن ماهی‌ها به‌تدریج از راه تغذیه نیز وارد بدن انسان می‌شود و می‌تواند باعث سرطان شود.