گزارش
بازار مسکن؛ خارج از کنترل
رئیس اتحادیه مشاوران املاک سنندج: تعیین نرخ اجاره و قیمت فروش با صاحبان ملک است و اتحادیه در قیمت‌گذاری ملک دخالت ندارد
شیما صادقی| سنندج- خبرنگار:
قیمت خرید، رهن و اجاره مسکن در سنندج همچنان سیر صعودی را طی می‌کند و این افزایش در فصل بهار و تابستان بیشتر است. متأسفانه هیچ ارگان خاصی ناظر بر تصمیمگیریهای صاحبان املاک و خانه نیست و بازار افسارگسیخته مسکن، خانوارهای مستأجر را تحت فشار مضاعف قرار داده است.
با شروع فصل گرما عمده نقل و انتقالها و جابه‌جایی‌ها از اواخر اردیبهشت کلید می‌خورد و تا پایان تابستان با شدت و ضعف‌هایی ادامه می‌یابد. در این میان تمدید احتمالی قراردادهای میان مستأجران و موجرین وجود دارد، اما همچنان رفت‌وآمد به بنگاه‌های معاملات ملکی فراوان است و روند تصاعدی اجاره‌بهای مسکن بدون نظارت به معضلی برای خانواده‌های سنندجی تبدیل شده است. هم‌اکنون سوداگری در بازار مسکن نسبت به سایر مقاطع افزایش قابل توجهی یافته و همین موضوع بر افزایش بیش از پیش قیمت مسکن دامن زده است.
روند بی‌قاعده و نامشخص تعیین اجاره‌بها
یکی از شهروندان سنندجی که به دنبال اجاره مسکن است، به همشهری می‌گوید: در بازار مسکن استیجاری، اجاره‌ها قاعده و روند مشخصی ندارد و موجرین هرچقدر که زورشان برسد، بدون هیچ امتیازی اجاره‌های زیادی را در شهر کوچکی مانند سنندج طلب کرده و دراین‌باره از قانون خاصی هم پیروی نمی‌کنند. «سیفالله زندی باغچهمریم» میافزاید: باید قوانین اجاره و رهن توسط ناظرین این بخش ساماندهی شود و هر واحد مسکونی با توجه به شرایطش مشمول اجاره و رهن مشخص شود، در غیر این صورت وضعیتی که اکنون بازار گرفتار آن شده خیلی‌ها را بدون ملک می‌کند.
رهن بالا و اجاره سرسام‌آور
مستأجری که خود را کارمند یکی از ادارات دولتی در سنندج معرفی می‌کند، در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: مدت‌ها به دنبال یافتن واحدی متناسب با درآمدم هستم، اما متأسفانه با هزینه‌های رهن و اجاره سرسام‌آور مواجه می‌شوم.«زاهد وزیری» با اشاره به دلیل افزایش قیمت رهن و اجاره مسکن میافزاید: در گذشته مالکان بیشتر به دنبال دریافت رهن و سرمایه‌گذاری بودند و تمایلی به دریافت اجاره‌بها نداشتند، اما امسال با وجود رکود در بخش‌های مختلف علاوه بر دریافت رهن ترجیح می‌دهند اجاره‌بها زیادی نیز دریافت کنند.
دولت روند صعودی افزایش قیمت‌ها را کنترل کند
یک پیمانکار سنندجی که از وضعیت ساخت‌و‌ساز گلهمند است، به همشهری می‌گوید: با توجه به نوسانات ارزی، قیمت مواد مصالح ساختمانی افزایش یافته و ساخت‌و‌ساز با هزینه‌های سرسام‌آوری مواجه شده است، در چنین شرایطی نظارت بر بازار و کنترل افزایش قیمت‌ها یک ضرورت است.
«خالد احمدزاده» میافزاید: همراه با افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها، نگرانی از بی‌ارزش شدن پول نیز نزد مردم بیشتر شده و برای جلوگیری از ضرر و زیان، در بازار مسکن سرمایه‌گذاری می‌کنند، به همین دلیل عرضه و تقاضا در بازار مسکن افزایش یافته است، به‌علاوه ایجاد جو روانی در مردم
توسط دلالان سودجو در روند افزایش قیمت نیز تأثیرگذار است.
افزایش عرضه و تقاضا
یکی از مشاوران املاک در سنندج با 23 سال سابقه می‌گوید: یکی از دلایل بی‌ثباتی بازارها خروج بخش کوچکی از نقدینگی مردم از بانک‌هاست؛ کاهش مرحله‌ای و پلکانی سود بانکی تا حدودی باعث خروج نقدینگی مردم از بانک‌ها شد، ارزش ریالی پول کاهش یافته و مردم از ترس عدم پایداری سرمایه و بی‌ارزش شدن پول به بازار خرید مسکن روی آوردند، از این رو عرضه و تقاضا افزایش پیدا کرده است.«ابراهیم شکیبا» میافزاید: زمانی که دولت برای حمایت از تولید، نرخ سود را کم کرد، این سرمایه به سمت‌های دیگری برای سوددهی رفت و باعث شوک به بازار مسکن، ارز و طلا شد و آنها را با گرانی مواجه کرد.
این مشاور املاک با اشاره به شایعهپراکنی برخی واسطهها در فضای مجازی اظهار می‌کند: دلالان با داشتن چندین منزل مسکونی در سایت‌های معروف با ترویج قیمت‌های کاذب ضربه زیادی به بازار مسکن وارد کردهاند و مردم با استناد به این سایتها تحت تأثیر قرار گرفته و سعی در افزایش قیمت ملک خود دارند.
شکیبا ادامه میدهد: افزایش نقدینگی بین مردم در مقابل کاهش ارزش پول و ترس از دست دادن سرمایه باعث افزایش عرضه و تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت نجومی مسکن شده است، همچنین شایعهپراکنی و قیمت‌گذاری‌های کاذب توسط افراد سودجو بر روند صعودی قیمت‌ها تأثیر مستقیمی دارد.
این مشاور املاک سنندجی ضمن گلایه از نبود نظارت بر بازار مسکن بیان می‌کند: نظارت در بخش مسکن همانند دیگر کالاها به‌شدت ضعیف و قیمت مصالح ساختمانی بیداد می‌کند. مجموعه از سرمایهداران و دلالان با خرید چندین ملک و با اجاره آنها درآمدهای خوبی از این راه کسب می‌کنند، بنابراین دولت باید بهصورت جدی بر این بازار نظارت داشته باشد. شکیبا با اشاره به زمان نقل و انتقالات اضافه می‌کند: اوایل خرداد تا پایان شهریور فصل اصلی جابه‌جایی مستأجران و نقل و انتقالات اجاره‌نشینی است و تب‌وتاب املاک اجاره‌ای، ظهور پیدا می‌کند که البته اوج‌گیری آن در فصول تابستان بیشتر از دیگر مقاطع سال است.
دریافت مالیات از واحدهای خالی
کارشناس املاک در سنندج پیرامون موضوع افزایش اجاره‌بها و قیمت مسکن می‌گوید: بعد از رکود در بخش‌های مختلف میزان ساخت‌و‌ساز کاهش یافت، به همین دلیل خرید و فروش، رهن و اجاره‌بها امسال نسبت به سال قبل در مرکز شهر و نواحی نوساز سنندج افزایش چشمگیری داشت. «منصور مشاور» از دیگر عوامل مؤثر در رکود ساخت‌و‌ساز را تبدیل مسکن از کالای سرمایه‌ای به کالای مصرفی می‌داند و میافزاید: مالکین بر اساس تورم قیمت مسکن را افزایش داده که این روند افزایشی اجاره‌بها را به دنبال خواهد داشت.
این کارشناس با اشاره به عملکرد اتحادیه مشاوران مسکن اظهار می‌کند: مالکین در تعیین اجاره‌بها و افزایش قیمت مسکن تأثیر بسزایی دارند و متأسفانه اتحادیه املاک به دلیل نداشتن قدرت اجرایی امکان برخورد با این افراد را ندارد.
وی در ادامه بیان می‌کند: دریافت مالیات از واحدهای خالی از سکنه، تعیین قیمت کارشناسی شده فروش و اجاره‌بها بر اساس متراژ و دیگر امکانات توسط نهاد مربوطه یکی از راه‌های جلوگیری افزایش بی‌رویه قیمت مسکن توسط مالکین
املاک است.
عوامل اصلی رکود بازار مسکن
رئیس اتحادیه مشاوران املاک سنندج در مورد مشکلات عنوان شده از سوی مردم می‌گوید: تعیین نرخ با صاحبان ملک است و کار اتحادیه نظارت بر مشاوران املاک و امور صنفی است و در قیمت‌گذاری ملک دخالت ندارد. به گزارش همشهری «وریا احسن» میافزاید: زمانی که ثبات قیمت وجود داشت، بنگاهدار و مشاور املاک در تعیین نرخ کارشناسی تأثیرگذار بود، اما این روزها با وجود رکود اقتصادی و وجود خلأ قانونی، مشاوران املاک تنها کاتبان خرید و فروش محسوب می‌شوند.
وی ادامه میدهد: وقتی زمزمه افزایش قیمت‌ها در بازار ارز، طلا و خودرو به‌ویژه در خودروهای وارداتی رخ داد، سازندگان مسکن از بی‌اعتنایی به بازار مسکن به ستوه آمدند و اقدام به قیمت‌گذاری‌های جدید کردند و با استفاده از سایت‌های مجازی قیمت‌های کاذب را رواج دادند.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک سنندج ادامه میدهد: در طول سال‌های گذشته و بر حسب عادت مردم اجاره‌بها را به عنوان منبع درآمد در نظر گرفته‌اند و قیمت اجاره نیز در فصل‌های نقل و انتقال (اواخر بهار تا اواخر تابستان) بیش از پیش است.
احسن با اشاره به تأثیر فضای مجازی در افزایش قیمت مسکن عنوان می‌کند: سایت‌های مجازی مانند دیوار بزرگ‌ترین ضربه را به بازار مسکن زده و افراد سودجو برای افزایش قیمت ملک خود، چند قیمت کاذب نشر را می‌دهند و با ایجاد جوی روانی بین مردم باعث افزایش قیمت‌ها می‌شوند.رئیس اتحادیه مشاوران املاک سنندج بیان می‌کند: اتحادیه هیچ‌گونه قدرت اجرایی ندارد، بنابراین برای کنترل اجاره باید به اتحادیه دسترسی و اجازه نظارت داده شود، متأسفانه مالک تنها تعیین‌کننده این قیمت‌هاست و قانونی برای مقابله با آن تعیین نشده است.
