پاسخ چین به آمریکا: می‌جنگیم

محمد امین خرمی ـ خبرنگار

جنگ تجاری آمریکا و چین با افزایش تعرفه روی کالاهای ساخت 2 کشور، وارد مرحله تازه‌ای شده است؛ مرحله‌ای که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، دیگر بازنده آن تنها چین نیست و آتشش به‌زودی دامن آمریکا را هم خواهد گرفت. در پی تصمیم دونالد ترامپ برای افزایش تعرفه تجاری حدود 200میلیارد دلار از کالاهای وارداتی ساخت چین از 10به 25درصد، وزارت اقتصاد چین نیز دیروز اعلام کرد مسیر مقابله به مثل را در پیش خواهد گرفت و در گام نخست، تعرفه 60میلیارد دلار از کالاهای وارداتی را از آمریکا افزایش می‌دهد. بر این اساس، تعرفه 5هزار قلم کالای آمریکایی از 2 هفته دیگر تا 25درصد افزایش پیدا می‌کند. وزارت اقتصاد چین با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد تصمیم تازه‌اش برای مقابله با «اقدامات یکجانبه آمریکا» اتخاذ شده است.
چین در بیانیه خود از آمریکا خواسته به «مسیر صحیح تجارت دوجانبه» بازگردد. رسانه‌های چینی اعلام کرده‌اند این کشور تا آخر به این مقابله ادامه می‌دهد.
تقابل میان چین و آمریکا تنها به افزایش تعرفه روی کالاهای ساخت طرف مقابل محدود نشده و به تنش لفظی هم کشیده شده است. ترامپ روز دوشنبه خطاب به رئیس‌جمهور چین گفت که این چین است که در دعوای تجاری که به راه افتاده ضرر می‌کند و بهتر است با توافق مورد نظر آمریکا کنار بیاید. شی جین پینگ پاسخی به ترامپ نداد اما سخنگوی وزارت خارجه چین تکلیف رئیس‌جمهور آمریکا را مشخص کرد و گفت: «چین هرگز در مقابل فشار خارجی تسلیم نمی‌شود.»
نمایندگان چین و آمریکا تا‌کنون 11بار در پایتخت‌های دو طرف رودرروی هم سر میز مذاکره نشسته‌اند. شکست مذاکرات روز پنجشنبه و جمعه اما ضربه سنگینی به روند کلی مذاکرات بود؛ چرا که دو طرف در آستانه رسیدن به توافق نهایی بودند که اختلاف پیش آمده بر سر متن توافق، همه‌‌چیز را دگرگون کرد. افزایش دوباره تعرفه کالاهای چینی و آمریکایی در خاک دو طرف، رویارویی تجاری این دو را به گام دوم کشانده است.

 عقبگرد سهام در آمریکا
پیام شکست این دور از مذاکرات را بازار سهام قبل از دیگران گرفت. سهام شرکت‌های صنعتی آمریکایی که یا سهامدار چینی دارند یا در چین صاحب کارخانه هستند بلافاصله سقوط کرد. سهام اپل 5.3درصد کاهش یافت. سهام کاترپیلار 4.3درصد، جنرال موتورز 3.2درصد و استارباکس 2.2درصد عقب نشستند. تاکنون سهام متعلق به این شرکت‌ها به تصور اینکه مذاکرات میان چین و آمریکا به نتیجه می‌رسد، روند منفی به‌خود نگرفته بودند اما اکنون که احتمال عدم‌توافق میان دو غول اقتصاد جهان تقویت شده است، سهامداران هم متوجه خطر شده‌اند.
روزنامه گلوبال تایمز، متعلق به دولت چین، دیروز در خبری اعلام کرد پکن در حال بررسی گزینه‌های دیگری برای مقابله با آمریکاست. لغو قرارداد خرید هواپیما از بوئینگ و توقف واردات محصولات کشاورزی تولید شده در آمریکا بخشی از گزینه‌هایی است که چین در حال بررسی آنهاست. با اعلام این خبر، در اتفاقی کم‌سابقه ارزش سهام بوئینگ 3.4درصد کاهش پیدا کرد.

مصرف‌کننده آمریکایی، بازنده اصلی
حجم تجارت میان چین و آمریکا با اختلاف زیاد به نفع چین است. چین حدود 500میلیارد دلار کالا به آمریکا صادر می‌کند و در مقابل حدود 120میلیارد دلار واردات از این کشور دارد. دونالد ترامپ این عدم‌تعادل را «غیرعادلانه» می‌داند و خواستار باز شدن بازارهای چین به روی کالاهای آمریکایی شده است.
او طی این مدت بارها تأکید کرده که بازنده این بازی چین است؛ چرا که اعمال تعرفه روی کالاهای ساخت چین، باعث کاهش واردات این کالاها در آمریکا و متضرر شدن شرکت‌های چینی می‌شود. اما تحلیلگران اقتصادی، واردکنندگان آمریکایی و در نتیجه مصرف‌کننده آمریکایی را بازنده اصلی این جنگ تجاری می‌دانند. بانک جهانی نیز با انتشار گزارشی اعلام کرده که مصرف‌کنندگان آمریکایی در حال هزینه دادن بابت ادامه جنگ تجاری میان 2 کشور هستند. افزایش قیمت بخشی از کالاهای ساخت چین در بازار آمریکا، نتیجه فوری این سیاست دونالد ترامپ بوده است.

کشاورزان، مخالف سیاست ترامپ
تا به اینجا به‌نظر می‌رسد کشاورزان و کارگران ساده صنایع در آمریکا که پایگاه رأی دونالد ترامپ به شمار می‌روند بیشترین آسیب را از جنگ تجاری میان چین و آمریکا دیده‌اند. بخش مهمی از محصولات آمریکایی که از سوی چین با افزایش تعرفه روبه‌رو شده‌اند، محصولات کشاورزی هستند. از سوی دیگر، آن دسته از کارخانه‌های تولیدی در آمریکا که به فولاد وارداتی از چین و قطعات چینی وابسته بوده‌اند نیز آسیب زیادی دیده‌اند.
شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان دیروز در گزارشی گفت که کشاورزان آمریکایی از ابتدا به امید دستیابی به شرایط بهتر از سیاست ترامپ در قبال چین حمایت می‌کرده‌اند اما به‌نظر می‌رسد کاسه صبرشان رفته رفته در حال لبریز شدن است. قیمت‌های دانه سویا، ذرت و گندم طی روزهای اخیر به شکل محسوسی کاهش یافته است؛ چرا که خریداران چینی دیگر تمایلی به خرید محصولات کشاورزان آمریکایی با قیمت بالا ندارند.
دولت آمریکا تاکنون 12میلیارد دلار برای کمک به کشاورزان آسیب دیده از افزایش تعرفه از سوی چین اختصاص داده است اما ادامه این روند نیازمند تخصیص بودجه بیشتر است. به گزارش سی‌ان‌ان، حجم سویای ذخیره شده در آمریکا اکنون 30درصد بیشتر از سال گذشته است. نمایندگان کشاورزان فعال در کشت دانه سویا، ذرت و گندم دیروز با انتشار بیانیه‌ای خواستار توقف سیاست ترامپ در قبال چین شدند؛ اقدامی که می‌تواند به‌معنای از دست رفتن بخشی از پایگاه رأی دونالد ترامپ باشد.