دلالان در بازار مسکن

سید مرتضی احمدپور |  تبریز – خبرنگار:



سه ماهه اول هر سال برای فعالان مسکن‌، مستاجران و افرادی که قصد خرید یا فروش خانه را دارند، ایامی تعیین‌کننده است. قیمت املاک برای یک سال در این ایام مشخص می‌شود و مالکان و مستاجران برای تعیین نرخ کرایه سال جدید با هم چانه می‌زنند. 
اما در سال‌های اخیر مسکن در کشور و به تبع آن در استان وضعیت چندان مطلوبی ندارد. هر چند در آذربایجان شرقی بازار مسکن با توجه به حضور قوی‌ نظام مهندسی، اما درصد خانه‌های احداثی در این منطقه نسبت به آمار کشور در رتبه بالاتری قرار دارد. در حالی که این استان حدود 4 تا 5 درصد جمعیت کشور را در خود جای داده اما درصد خانه‌های احداثی در این استان حدود 6 درصد کشور است. حضور فعالان مسکن استان در راس انجمن‌های انبوه‌ساز کشوری، همچنین افزایش خانه‌های خالی از سکنه در این استان موجب شده تا آذربایجان شرقی در بازار مسکن سال جاری دغدغه‌های بیشتری داشته باشد.


نقش تعیین‌کننده دلالان در بازار مسکن 

رئیس اتحادیه مشاورین املاک تبریز با بیان این‌که رکود بازار مسکن در 10 سال گذشته همچنان ادامه دارد بیان می‌کند: خریداران عادی از این بازار نگران بوده و استرس دائمی در مورد آینده آن وجود دارد. عدم ثبات قیمت ارز و طلا بر بازار مسکن سایه انداخته و در نتیجه وضعیت کسب و کار در این حوزه چندان رضایت‌بخش نیست.
«اسماعیل نعمتی» ادامه می‌دهد: سال گذشته ساخت‌و‌ساز مسکن به طور متوسط در تبریز 50 درصد کاهش داشته که این موضوع در سال‌های گذشته نیز وجود داشت. با توجه به ارزیابی که از بازار مسکن استان وجود دارد، عدم رونق بازار مسکن، امسال نیز وجود خواهد داشت. 

وی با بیان این‌که سال گذشته‌، سال خوبی برای شهروندان از نظر خرید و فروش خانه نبود، می‌گوید: در حالی که نیازمندان واقعی مسکن نظاره‌گر بازار بودند، عده‌ای دلال با جو‌سازی در بازار و ایجاد جو روانی قیمت‌ها را بالا بردند و خریداران واقعی از بازار مسکن فاصله گرفته‌اند و از قدرت خرید مسکن برای شهروندان عادی باز هم کاسته شده است.


ضرورت اجرای طرح جامع مسکن در استان 

رئیس کانون سراسری انبوه‌سازان کشور و عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی تبریز هم با بیان این‌که 3 موضوع حمایت از تولید‌کنندگان مسکن‌، حمایت از خریداران واقعی و حل مسائل کلان اقتصادی می‌تواند منجربه رونق بازار مسکن استان شود، می‌گوید: در حالی که سایه مالیات‌های سنگین بر فعالان مسکن فشار می‌آورد، دلالان توانسته‌اند با بازار‌سازی سود اصلی را ببرند. در نتیجه این نظام اقتصادی کاهش تولید مسکن در استان رخ می‌دهد.

«جمشید برزگر» با بیان این‌که توان اقتصادی و سرمایه فعالان مسکن استان کاهش بسیاری پیدا کرده است، عنوان می‌کند: در مقابل تحولات شدید قیمت ارز، حمایتی از این فعالان صورت نگرفته و فعالان این بخش با کاهش شدید سرمایه خود مواجه شده و از سال 91 تاکنون تراز منفی دارند.

وی عنوان می‌کند: حل مشکل مسکن هم راه‌حل کشوری دارد و هم این‌که می‌توان با برش استانی اقدام کرد. درزمینه راه‌حل‌های استانی به دفعات موضوع با مسئولان استانی در میان گذاشته شده و سوال این است که چرا طرح جامع مسکن در استان از چندسال قبل اجرایی نشده است؟
برزگر تاکید می‌کند: می‌توان در استان زمین‌های ارزان یا رایگان در اختیار انبوه‌سازان قرار داد و آنان نیز متعهد می‌شوند خانه‌هایی مناسب با قیمت کمتر برای خریداران واقعی مسکن استان تامین کنند که منجر به رونق تولید در حوزه مسکن شده و ده‌ها صنف وابسته به بازار مسکن را هم رونق بخشد.


ساخت سالانه 20 هزار مسکن در استان 

مدیر‌کل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی با بیان این‌که در 4 دهه اخیر سالانه حدود 20 هزار مسکن در آذربایجان شرقی احداث شده است، عنوان می‌کند: این تعداد در سال‌هایی که مسکن مهر احداث می‌شد به 30 تا 40 هزار واحد در سال هم می‌رسید. «محمد سلطانی» ادامه می‌دهد: سال گذشته به حدود 2 میلیون متر‌ مربع مسکن در تبریز و شهرهای دیگر استان مجوز احداث داده شده و رویکرد مسکن و شهرسازی حذف واسطه‌ها و رسیدن مسکن به دست خریداران و مصرف‌کنندگان واقعی است. وی با بیان این‌که حدود 5 درصد مسکن‌های استان خالی از سکنه است، عنوان می‌کند: بیش از 140 هزار مسکن خالی در استان وجود دارد که منجر به ادامه رکود مسکن در استان شده است. سلطانی با بیان این‌که طرح جامع مسکن در مرحله اجرا با مشکلاتی در کشور و استان مواجه شده عنوان می‌کند: با این حال از بهمن سال گذشته مقرر شده این طرح در 10 بخش اجرایی و برای افق 1403 برنامه‌ریزی شود. وی تاکید می‌کند: با تکمیل جمعیت‌پذیری مسکن مهر استان‌، را‌ه‌اندازی سامانه املاک، همچنین باز‌آفرینی 6 هزار و 300 واحد مسکونی در استان می‌توان رکود فعلی بازار مسکن استان را تا حدی مرتفع کرد.


30 هزار عضو نظام مهندسی در آذربایجان شرقی 

رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان با بیان این‌که در تعیین قیمت ساختمان علاوه بر قیمت مصالح‌، قیمت زمین‌، نیروی انسانی و مسائل اداری نقش مهمی دارند، می‌گوید: نوسان در هر بخش یا سوءمدیریت موجب اخلال در قیمت‌ها و در نتیجه رکود بازار می‌شود و از نتایج رکود در بازار مسکن اخلال در اشتغال 30 هزار عضو نظام مهندسی ساختمان استان است که یکی از قوی‌ترین مجموعه‌های نظام مهندسی کشور به شمار می‌رود.

«علی طوماری» با بیان این‌که آذربایجان شرقی سهم بزرگی از جمعیت 500 هزار نفری اعضای نظام مهندسی کشور را دارد، عنوان می‌کند: در 7 شاخه نظام مهندسی ساختمان در استان حضور داریم و این فعالیت موجب شده تا کیفیت ساختمان‌ها در استان بالاتر برود. ضمن این‌که مهندسان سعی می‌کنند تا اطلاعات عمومی در مورد مسکن را به خریداران و مصرف‌کنندگان واقعی منتقل کنند تا آنان در معاملات زیان‌ده نباشند.

وی با بیان این‌که با رکود فعلی علاوه بر بیکاری مهندسان و اقشار دیگر وابسته به مسکن زمان انتظار برای مسکن‌دار شدن هم افزایش پیدا کرده‌ است، تاکید می‌کند: زمان انتظار برای مسکن‌دار شدن در استان کمتر از 7 سال بود اما اکنون به اعتقاد کارشناسان به بیش از 12 سال هم می‌رسد.