خیز زنانه برای رکوردشکنی فضایی
قرار است یک فضانورد ناسا با ۳۲۸روز اقامت در ایستگاه فضایی، رکورد اقامت پیوسته فضایی زنان در تاریخ جهان را بشکند
براساس برنامه جدیدی که ناسا درباره اقامت و عزیمت فضانوردهای ایستگاه فضایی بینالمللی منتشر کرده یک زن فضانورد قرار است دست به یک رکوردشکنی بزند. کریستینا کوچ، فضانورد ناسا که اکنون در ایستگاه فضایی اقامت دارد برخلاف دیگر فضانوردها قرار نیست تنها 6ماه در فضا باقی بماند. براساس برنامه ارائهشده قرار است مأموریت این خانم فضانورد تا فوریه۲۰۲۰ ادامه داشته باشد که در تاریخ فضانوردی زنان بیسابقه بهحساب میآید. درصورتی که کریستینا کوچ بتواند این مأموریت را به پایان برساند، رکورد طولانیترین اقامت پیوسته یک فضانورد زن در جهان را خواهد شکست. براساس این برنامه کوچ باید ۳۲۸روز یا حدود یکسال در فضا به فعالیتش در مدار زمین ادامه دهد. پیش از این پگی ویتسون با ۲۸۸روز اقامت متوالی در میان زنان فضانورد رکورددار طولانیترین اقامت فضایی بوده است. در میان مردان فضانورد ناسا فعلا اسکات کلی آمریکایی با ۳۴۰روز اقامت پیوسته در ایستگاه فضایی رکورددار فضانوردان آمریکایی است. هرچند در این زمینه دست برتر را روسها دارند و آمریکاییها هنوز راه زیادی برای شکستن رکوردهای آنها باید طی کنند.
در فروردینماه قرار بود که زنان فضانورد دست به یک اقدام بیسابقه بزنند که فعلا به سرانجام نرسیده است. قرار بود ۲۹مارس 2فضانورد زن یعنی آن مککلین و کریستینا کوچ در جریان یک راهپیمایی فضایی باتریهای لیتیوم-یون ایستگاه فضایی بینالمللی را نصب کنند. اما ناسا اعلام کرد این راهپیمایی زنانه فضایی بهدلیل مشکلی که برای لباس فضانوردی زنان پیش آمده لغو شده است. تاکنون تنها گروههای مردانه یا مختلط در راهپیماییهای فضایی شرکت کردهاند و هیچ تیم تمامزنانهای این کار را نکرده است. ناسا 2دست بالاپوش سایز متوسط در ایستگاه بینالمللی دارد ولی یکی از آنها هنوز برای راهپیمایی خارج از ایستگاه آماده نیست.
رکوردهای تاریخی
به گزارش همشهری، والری پولیاکف (Valeri Polyakov)، فضانورد روس را میتوان یکی از استثناهای مهم تاریخ فضانوردی بهشمار آورد. او رکورددار طولانیترین مدت زندگی پیوسته در فضاست و با ۴۳۷.۷روز اقامت پیوسته در فضا هنوز کسی نتوانسته است به گرد پای او برسد. این رکوردشکنی را او از اوایل سال۱۹۹۴ تا سال۱۹۹۵ به ثبت رساند. رکورددار بعدی در اقامت پیوسته فضایی هم متعلق به سرگئی آودیوف با ۳۷۹.۶روز است. رتبه سوم را هم 2فضانورد روس دیگر در اختیار دارند و در نهایت با ۳۴۰.۴روز این رکورد به اسکات کلی آمریکایی و میخاییل کورنینکوی روس میرسد. در اقامت غیرپیوسته (چندین مأموریت جداگانه) هم گنادی پادالکا، فضانورد روسی با مجموع ۸۷۸.۴روز رکورددار تاریخ فضایی جهان است.
سختیهای یک اقامت
این اقامتهای طولانیمدت به محققان ناسا اجازه میدهد که تغییرات بدنی انسان در مأموریتهای طولانیمدت فضایی را مورد مطالعه دقیقتر قرار دهد. اقامت کریستینا کوچ به همینخاطر فرصتی بیسابقه برای بررسی تغییرات بدن زنان است.
اقامت فضایی بهویژه برای مدت طولانی اصلا کار سادهای نیست. برخلاف تصور عامه فضانوردها در اقامتهای فضایی با مشکلات بسیار جسمی و روحی دستوپنجه نرم میکنند. با طولانی شدن اقامت این مشکلات بیشتر هم میشود و برخی از آنها حتی تا سالها برگشت به زمین هم همچنان ادمه دارد.
مثلا اسکات کلی، پس از ۳۴۰روز اقامت در فضا درباره ملموسترین مشکلات بهصورت ویژه به مشکل پوستیاش اشاره میکند و میگوید: از آنجایی که من برای مدتی بسیار طولانی هیچچیزی را لمس نکردهام و تماس پوستی قابل توجهی با جسمی نداشتهام، پوستم بهشدت حساس شده است، تاحدی که هنگام نشستن یا خوابیدن یا راهرفتن در پوستم احساس سوختگی دارم.
تحقیقات نشان میدهد که یک سال زندگی در فضا باعث تغییرات مختلفی از مشکلات روانی گرفته تا تغییرات ژنتیک در بدن انسان میشود. چندی پیش گزارش نهایی بررسی تغییرات بدنی اسکات کلی در مقایسه با برادر دوقلویش منتشر شد که همه را شگفتزده کرد.