گزارش
تجارت اینترنتی «زلف‌های‌چون‌کمندش»
گزارش همشهری از رونق آگهی‌های فروش موی طبیعی زنانه همزمان با افزایش هزینه‌های زندگی و نزدیک شدن به سال جدید
فهیمه طباطبایی ـ خبرنگار
پشت‌شان به دوربین عکاسی است با موهای مجعد و پرپشت یا با موهای لخت و مشکی که تا پایین کمرشان رسیده است، بعضی‌هایشان موهای طلایی رنگ شده‌شان را بافته و از سر قیچی زده‌اند و گذاشته‌اند روی گل‌ها و ترنج‌های قالی و از آن عکس گرفته‌اند و بعضی‌های دیگر موهای هایلایت قیچی‌زده‌شان را دسته دسته با کشی ظریف بسته و از سقفی یا دیواری آویزان کرده و عکس‌هایش را منتشر کرده‌اند. یکی هست که با ذوق و سلیقه، زلف‌های کمند پر کلاغی‌اش را از لب بامی به پایین ریخته تا عکس هنری‌اش مشتری‌های بیشتری را جذب کند. «فروش مو» داستان بلند غریب این روزهاست که در بستر شبکه‌های مجازی اجتماعی و در میان برخی دخترکان و زنان این سرزمین در حال تکرار است.
«طبیعی، بدون رنگ، بدون موخوره، پرحجم و کاملا سالم. متعلق به دختر 17ساله؛ قیمت توافقی»، «فروش فوری، اندازه تا روی کمر، قیمت 2 میلیون، تخفیف جزئی داده می‌شود»، «لطفا آقایان تماس نگیرند، فقط آرایشگاه‌ها، احتیاج به کمک مالی ندارم، فقط فروش مو»، «دانشجوی پول‌لازم، موهای کاملا طبیعی و بلند، با مراقبت بالا، فروش فوری»... اینها متن بخشی از آگهی‌های فروش موی طبیعی در یکی از سایت‌های معروف نیازمندی‌ها در اینترنت است. بعد از آگهی‌های فروش کلیه و پلاسمای خون و... حالا نوبت به فروش اینترنتی موی سر رسیده است. بازاری که برای قضاوت درباره رونق آن، فراوانی آگهی‌های اینترنتی ملاک قابل اعتنایی است؛ مثلثی که یک ضلعش فروشندگان مویند، ضلع دومش آرایشگران و سالن‌های اکستنشن و آخرین ضلع، خریداران مو. با شاپرک نامی که موهای پرپشتش همچون آبشار طلایی تا پایین کمرش ریخته و موج‌های پی‌درپی‌اش دلربایی می‌کند، تماس می‌گیرم. می‌گوید که موهایش را فروخته ولی یادش رفته آگهی را بردارد، «همین دیروز به خانمی که می‌خواست موهای بی‌جانش را بلندتر و حجیم‌تر کند، در آرایشگاهی در مرکز تهران.» می‌خندد و می‌گوید: «وایسا تا پنج، شش سال دیگه، آبشار بعدی مال تو».
از آگهی‌های اینترنتی تا خریدوفروش کیلویی
آگهی‌ها متنوع و تعدادشان بسیار زیاد است. در جست‌وجوی اولیه در معروف‌ترین سایت نیازمندی‌های اینترنتی، فقط در تهران، در طول یک هفته گذشته بیش از 200 آگهی در این زمینه ثبت شده است. آگهی‌دهندگان هم فروشنده‌اند و هم خریدار اما تعداد فروشندگان به وضوح از تعداد خریداران بیشتر است. در این بازار پررونق، همه‌جور فروشنده پیدا می‌شود. از محل ثبت آگهی می‌توان فهمید که فروشندگان لزوماً از سر مشکلات مالی به صرافت فروش مو نیفتاده‌اند، خیلی از آگهی‌ها از محلات متمول‌نشین شهر ثبت شده اما در این میان هستند آدم‌هایی هم که از محلات حومه‌ای و حاشیه‌ای موی خود را برای فروش، آگهی کرده‌اند. قیمت‌ها نیز بسیار متنوع و متفاوت است؛ از 100 هزار تومان و 150هزارتومان گرفته تا رقم‌های میلیونی؛ 4میلیون، 5 میلیون و حتی 6 و 7 میلیون تومان. خیلی‌ها هم قیمت را توافقی اعلام کرده‌اند تا در چانه‌زنی با خریدار به یک رقم منصفانه دست پیدا کنند. خریداران هم برای خود معیارهایی در قیمت‌دهی تعیین کرده‌اند. مثلا یکی از آرایشگرها موهای طبیعی را اینطور قیمت‌گذاری کرده: «۴۰تا ۵۰ سانت گرمی 1000 تومان، ۵۰ تا ۶۰ سانت گرمی 1500 تومان، ۶۰ تا ۷۰ سانت گرمی 2500 تومان، ۷۰ تا ۸۰ سانت گرمی 3500تومان، ۸۰ تا ۹۰ سانت گرمی 4000تومان». در میان آگهی‌ها همه فروشندگان دست اول نیستند و برخی موهایی که قبلا خریده و اکستنشن کرده‌اند را دوباره می‌فروشند. این نوع موها به‌دلیل اینکه از چند روز تا چند ماه استفاده شده‌اند به‌طور طبیعی قیمت کمتری دارند.
سارا آرایشگر یکی از سالن‌های آرایش زنانه در تهرانپارس است. او که هم با فروشندگان و هم با خریداران موی طبیعی مراوده دارد، می‌گوید این روزها تعداد فروشندگان از تعداد خریداران بیشتر شده است. او از فرایند خرید و فروش و نحوه قیمت‌گذاری و نحوه ارزیابی موها هم اطلاعات جالبی می‌دهد: «هرچی موها ضخیم‌تر و پرپشت‌تر باشن، مشتری بیشتری دارن. رنگ نشده بودن مو یک امتیازه و قیمت رو بالا می‌بره. موهای رنگ شده هم البته فروش می‌ره ولی به قیمت پایین‌تر. وقتی مو رنگ و دکلره می‌شه، حالت‌پذیری و رنگ‌پذیریش هربار کمتر می‌شه. کسی که موی طبیعی می‌خره و اکستنشن می‌کنه طبعا همراه با موی خودش اون رو رنگ می‌کنه تا موهاش یکپارچه و طبیعی دیده بشه. موهایی که رنگ نشده باشه برای این کار مناسب‌تره. قیمت‌ها هم در مناطق مختلف فرق می‌کنه. اگه مرکز شهر رو ملاک بگیریم، موی سالم رنگ نشده، بسته به طولش، کیلویی بین یک میلیون تا 5 میلیون تومان قیمت داره. هرچی طول موها بیشتر باشه، قیمت می‌ره بالاتر».
چرا موفروشی؟
می‌گویند موی انسان طبق یافته‌های دانشمندان و پزشکان، روزانه نیم میلی‌متر رشد می‌کند. با این حساب برای اینکه موی فردی یک سانتی‌متر بلندتر شود، حداقل باید 20 روز صبر کرده و خوب از موهایش مراقبت کند. این یعنی فردی که موهای خود را مثلا به 80 سانتی‌متر رسانده و آن را سالم نگه داشته، عملا نزدیک به 5 سال موهای خود را کوتاه نکرده و حسابی از آن مراقبت کرده است. اما کسی که اینقدر برای موهایش وقت گذاشته، چرا حاضر می‌شود آن را بفروشد؟ مریم دانشجوی ساکن یکی از محلات جنوبی تهران است. در متن آگهی خود تأکید کرده به کمک کسی نیاز ندارد و صرفا می‌خواهد موهایش را بفروشد. گزینه چت را موقع آگهی دادن فعال کرده و می‌توان با او گفت‌وگو کرد. از او دلیل فروش موهایش را می‌پرسم: «من دانشجو هستم و به پول فروش موهایم نیاز دارم. البته فکر نکنید که موهایم را این همه بلند کردم که بفروشم، موهایم بلند بود، فهمیدم که برای موهای طبیعی سالم پول خوبی می‌دهند، من هم که پول لازم داشتم، تصمیم به فروش گرفتم. سخته و دروغه اگر بگم ناراحت نیستم و برام مهم نیست، چون برای بلند کردنش خیلی سختی کشیدم و مراقبت زیادی ازشون کردم، ولی به هر حال موهای من بعد از چند سال دوباره به همین اندازه بلند می‌شه اما اگر داروهای پدرم رو نخرم ممکنه برای همیشه از دستش بدم.» در میان فروشندگان خیلی‌ها مثل مریم صرفا برای پول موی‌شان را می‌فروشند و می‌خواهند پولش را بزنند به یکی از زخم‌های انبوه زندگی‌شان. همه ولی مثل او نیستند. «می‌خواستم موهایم را کوتاه کنم و بعد از 7 سال، یک تغییر اساسی در تیپم به‌وجود بیاورم. یکی از دوستانم گفت حالا که می‌خواهی کوتاه کنی، بفروش. اولش باورم نشد اما بعدش که سری به سایت‌ها و اینستاگرام زدم، دیدم شبیه موهای من را یکی 5 .4 میلیون قیمت گذاشته. منم آگهی دادم و نوشتم 5میلیون می‌فروشم. حالا ببینیم چی می‌شه؟»
موی طبیعی، خریداریم...
در میان انبوه آگهی‌های فروش موی طبیعی، آگهی‌هایی برای خرید مو هم هست. سالن‌های آرایش و زیبایی و سالن‌های اکستنشن مهم‌ترین خریداران موهای طبیعی هستند. برخی فروشندگان مواد آرایشی بهداشتی هم البته جزو خریدارانند. از میان متن آگهی‌های خرید، می‌توان دریافت که طول مو، بدون رنگ بودن، بدون موخوره بودن و نهایتا وزن و حجم از معیارهای افزایش قیمت موست؛ «صرفا موهای بالای 70 سانت، هر گرم 2500تومان» این متن آگهی یکی از خریداران است که خود را به عنوان سالن اکستنشن معرفی کرده. با شماره‌ای که داده تماس می‌گیرم و خود را فروشنده مو معرفی می‌کنم. « باید تشریف بیارید برای بازدید موهاتون. اگه زیر 70 سانت باشه به درد ما نمی‌خوره. هر چی وزن و حجم موهاتون بیشتر بشه قیمتش بیشتر می‌شه. اگه موهاتون پر باشه، ممکنه تا 5 .1 میلیون هم گیرتون بیاد. همین دیروز یه خانم اومد، 5 .1 ازش خریدیم. کیفیت موهاش بالا بود، گرمی 3هزار تومان ازش خریدیم، گرمی 50 تومان بیشتر از قیمت. اگه شما هم موهاتون سالم و خوب باشه، ممکنه قیمت بالاتر ازتون بگیریم. فردا تشریف بیارین».
در بازار موهای طبیعی هم واسطه‌ها حضور دارند و همه خریدارها لزوماً آرایشگر نیستند: «ما خودمون فروشنده‌ایم، اکستنشن‌کار نیستیم. موها رو از فروشنده‌ها می‌خریم، یه درصدی سود می‌کشیم روش و به خریدارها می‌فروشیم. بیشتر برای اکستنشن می‌خرن اما بعضی‌ها هم هستن که می‌خرن و کلاه‌گیس طبیعی درست می‌کنن. بعضی‌ها که مو ندارن یا مثلا به خاطر شیمی‌درمانی موهاشون ریخته، مشتری این گلاه‌گیس‌ها هستند. قیمت‌ها بسته به کیفیت موهای آدم‌های مختلف متفاوته. یکی می‌بینی 10بار موهاش رو دکلره کرده، این هر قدر هم حجم و وزن داشته باشه و هر قدر هم طولانی باشه، بیشتر از 500 هزار تومان نمی‌ارزه. ولی خب یکی دیگه رو می‌بینی حسابی از موهاش مراقبت کرده، موخوره نداره، تمیزه، سالمه، حجمش زیاده، وقتی می‌بافه تو یه مشت جا نمی‌شه، اینطور موها اگه طولانی باشه، تا چند میلیون هم می‌دن بالاش.»
مشتریان نهایی موی طبیعی...
تهیه گلاه‌گیس‌های طبیعی یا اضافه کردن مو به‌سر، مهم‌ترین محل مصرف موهای طبیعی است. اگرچه به کمک موهای مصنوعی هم می‌شود همین کارها را کرد اما اهالی فن می‌گویند، موهای طبیعی علاوه بر جلوه طبیعی، تاریخ مصرف طولانی‌تری دارند. سارا درباره نحوه استفاده و مشتریان موهای طبیعی می‌گوید: «موهایی که اکستنشن می‌شه، همه خصوصیات موهای طبیعی رو داره. می‌شه مو رو رنگ کرد، سشوار و اتو کرد، می‌شه برس کشید و حالت داد. کسایی که حجم و رشد موهاشون کمه اکستنشن می‌کنن. خیلی‌هاشون موهای اضافه رو تا چند ماه روی سرشون نگه می‌دارن و ازش مراقبت می‌کنن. خیلی‌ها هم تنوع‌طلبن، مشکل پول هم ندارن،10-20 روز نگه می‌دارن و بعدش میان مدل جدید از ما می‌خوان. بعضی‌ها وقتی موها رو جدا می‌کنن، نگه می‌دارن تا دفعه بعد هم ازش استفاده کنن. عمر این موها طولانیه و خیلی دیر غیرقابل استفاده می‌شه. خیلی‌هاشون هم موهای قبلی رو می‌ذارن برای فروش و چند وقت بعد میان موهای جدید می‌خرن.»
بازار خرید و فروش مو آنقدر این روزها معمول شده که دیگر خیلی‌ها نیازی نمی‌بینند برای مشکلات پوست و موی خود به پزشک متخصص مراجعه کنند و ترجیح می‌دهند با این روش مقطعی مسئله‌شان را حل کنند. فروشنده با واسطه یا بی‌واسطه موی سر هم در عادی جلوه دادن این روش سهم بسزایی دارد. شاپرک خیلی خندان و عادی می‌گوید: «چه ایرادی دارد، به جای اینکه چند صد هزار تومن خرج ویزیت پزشک و شامپو‌ها و داروهای گران بی‌خاصیت کنند، موی من و امثال من را می‌خرند و پُزش را در مهمانی‌ها و جلوی دوست و آشنا می‌دهند. همه ما راضی هستیم؛ چه کسی که می‌فروشد و چه کسی که می‌خرد.»
بکُش و خوشگلم کن
تا همین 17سال پیش، یعنی اوایل دهه 80 -کمی این طرف آن طرف - آرایشگاه زنانه جایی بود برای کوتاهی و رنگ مو، اصلاح ابرو و آرایش سر و صورت زنان برای مراسم‌های شادی و عروسی، می‌خواهم بگویم که فعالیت‌های آرایشگاه‌ها حد و مرز داشت و مثل امروز نبود که 14، 15نوع کار زیبایی و حتی بیشتر در آرایشگاه‌ها انجام شود؛ از کاشت ناخن و لیفت مژه و هاشور ابرو گرفته تا انواع و اقسام رنگ و هایلایت مو و تتو کردن و... که اگرچه برای ما آرایشگرها درآمدهای بالا و خوبی دارد، اما هر کدام در درازمدت عوارض و مشکلاتی را برای افراد به‌وجود می‌آورد که غیرقابل جبران است. اکستنشن یا کاشت مو یکی از همین روش‌های زیبایی است که 4، 5 سالی می‌شود که به‌شدت همه‌گیر شده و افرادی که دارای موهای کوتاه و کم‌پشت هستند، برای این اقدام مراجعه می‌کنند. جدا از زیبایی موقت و مقطعی که این راهکار برای بلند و پرپشت نشان دادن موی خانم‌ها به همراه دارد، باید به عوارض آن هم اشاره کرد. یکی از مشکلات اکستنشن ریزش موی کششی است، چون در اکستنشن موها به‌شدت کشیده می‌شود و به همین دلیل پس از مدتی شروع به ریزش می‌کند و گرچه شاید در دفعات اول و دوم موها چندان کم نشود، اما در دفعات بعدی کاهش آنها کاملا مشهود است. تشدید سردردهای میگرنی پس از اکستنشن در کسانی که مبتلا به میگرن هستند هم وجود دارد. البته در اکستنشن کشیده شدن موها در حدی نیست که باعث سردرد شود، اما وقتی کسی سابقه ابتلا به میگرن را دارد، نباید خطر کند. اینها بخشی از عوارض جانبی همه روش‌های زیبایی، نیمه‌دائمی و موقت است که در آرایشگاه‌های زنانه انجام می‌شود و چون درآمد بالایی به همراه دارد کمتر آرایشگری حاضر می‌شود واقعیت‌های چنین روش‌هایی را بیان کند. اما درست این است که افراد به جای سرپوش گذاشتن بر بیماری‌های پوست و مو، به‌دنبال درمان آن بروند.
در همینه زمینه :
