ضدتبلیغ علیه زنان
کارشناسان از اثرات منفی گفتوگوی تلویزیون علیه زنان و نصب بیلبوردی که جایگاه زنان را زیر سؤال میبرد میگویند
گروه اجتماعی: حاجیفیروزهای قرمزپوش در پیادهروهای خیابان ولیعصر مژده آمدن فصل بهار را به خانوادههایی میدهند که برای خرید شب عید مغازهها را یکی یکی از نظر میگذرانند. بچهها و کم سن و سالترها خوشحالتر از بزرگترها هستند و برق شادی از خرید رخت و لباس در چشمهایشان موج میزند. شاید چون هنوز از گران بودن اجناس خبر ندارند. دیوارنگاره میدان ولیعصر نیز رنگ و بوی بهاری دارد. نقشی که این بار در دیوارنگاره میدان ولیعصر به تصویر کشیده شده، بهرغم زیباییهای بصری که دارد، مخالفتهایی را درپی داشته است؛ مادری که در حال بازی با فرزند کوچک خود است و 2فرزند دیگر در پناه مادر و روی چادر پر گل وی به بازی مشغولند. دیوار نگارهای که گفته میشود تنها به بعد مادری زنان توجه کرده و غافل از دیگر ابعاد زندگی زنان است. در سوی دیگر ماجرا در برنامهای تلویزیونی شاهد حضور خانوادهای هستیم که بعد از 27بار طلاق گرفتن و کتکهای فراوانی که از طرف پدر خانواده نثار مادر شده، همچنان با فرزندان خود زندگی میکنند و بهعنوان خانوادهای موفق در رسانه ملی معرفی میشود؛ خانوادهای که مادر خانواده در آن بارها و بارها در بیپناهی مورد خشونت قرار گرفته و باز هم حاضر به زندگی با مردی شده که هیچ احترامی برای وی قائل نبوده است. این در حالی است که در ماههای اخیر لایحه منع خشونت علیه زنان توسط نمایندگان مجلس در دست بررسی است اما خانواده موفق رسانه ملی خانوادهای است که زن خانواده بهرغم اذیت و آزارهای فراوان همچنان حاضر به ترک زندگی نیست و لابد باید سرمشقی برای دیگر زنانی باشد که در زندگی خود با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکند. گفتوگوی همشهری با سهیلا جلودار زاده، نماینده مردم تهران در مجلس و ناهید خداکرمی، عضو شورای اسلامی شهر تهران را در اینباره بخوانید.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس با بیان اینکه صدا و سیما باید زندگیهای خوب و خانوادههای موفق را در برنامههای خود نشان دهد، گفت: اینکه در یک برنامه تلویزیونی خانوادهای به تصویر کشیده میشود که مرد خانواده طی سالهای متمادی همسر خود را کتک زده و بعد از 27بار طلاق گرفتن، دوباره زندگی خود را با همان خانم شروع کرده، نمیتواند نمادی از یک خانواده موفق باشد.
سهیلا جلودارزاده در گفتوگو با همشهری گفت: نشان دادن زندگی این خانواده ترویج فرهنگ ستمگری است. انسانی که میتواند بعد از 27بار طلاق گرفتن و کتک زدن مداوم همسر خود، آدم شود، چرا در دفعه دوم به این نتیجه نرسیده که همسرش زن زندگی است و میتواند با وی زندگی مسالمتآمیزی داشته باشد. همسر این مرد حق انسانی دارد و خداوند از روح خودش در انسانها دمیده به همین دلیل است که انسانها کرامت دارند اما اینکه یک مرد شیطانصفت، مدام و در سالیان متمادی همسر خود را کتک بزند و طلاق بدهد و دوباره زندگی مشترک داشته باشد نمی تواند یک انسان یا خانواده موفق باشند. این استثنا را نمیتوان بهعنوان یک قاعده آن هم در رسانه ملی به مردم نشان داد.
وی تصریح کرد: صدا و سیما به جای اینکه این بدیها را نشان دهد باید زندگیهای خوب و افرادی که میتوانند سرمشق برای زندگی دیگران باشند را به تصویر بکشد. بهنظر من مدیریت فرهنگی - اجتماعی صدا و سیما در حد نمره صفر است و حاصل آن این شده که مردم سعی میکنند به جای تماشای صدا وسیما، شبکههای دیگر را دنبال کرده و از سبک زندگی که در این شبکهها ترویج میشود، نمونهبرداری کنند. صدا و سیمای ما یک مداواخانه است که هیچ برنامهای برای پیشگیری، بهداشت و درمان ندارد، هیچ تئوری و فرضیهای ندارد و بهصورت روزمره حرکت میکند، صدا و سیما بیشتر بهدنبال حدس و گمانههاست و با این رویهای که در پیش گرفته فرهنگ جامعه را بههمریخته است.
نماینده مردم تهران در مجلس با اشاره به دیوار نگاره میدان ولیعصر که در آن تصویر مادری با 3 فرزند نقش بسته است، گفت: مادر بودن یک اصل ارزشمند است که در خلقت بنا نهاده شده و نمیتوان مادربودن را از زندگی یک زن حذف کرد اما نباید یک طرفه به این موضوع نگاه کرد. مادر علاوه بر نقش مادری باید از طرف پدر خانواده نیز مورد توجه و محبت باشد تا دیگر اعضای خانواده نیز همین رویه را در زندگی خود پیش بگیرند. بسیاری از زنان در جامعه علاوه بر نقش ارزشمند مادری همزمان در بیرون از خانه نیز فعالیت دارند و اتفاقا جزو زنان موفق جامعه هستند.
جلودارزاده تصریح کرد: باید عاشقانه زندگی کرد و این عاشقانه زندگی کردن را به مردم یاد داد اما متأسفانه هیچ اقدامی در اینباره انجام نمیدهیم. در برنامههای تلویزیون نیز شاهد این موضوع نیستیم. در 5-4دهه گذشته مردم از تلویزیون یاد میگرفتند که چگونه خانه داری کنند، برنامههای تلویزیون به مردم ایده زندگی میداد اما الان هیچ برنامه و یا فیلمی که در این خصوص باشد در رسانه ملی مشاهده نمیشود. وی ادامه داد: صدا و سیمای ما با سلیقه آدمهای قرنهای گذشته مدیریت میشود و گویی مدیران این سازمان هیچ برداشتی از نحوه زندگی مردم در زمان حاضر ندارند. صدا و سیما باید زندگی گرم خانوادگی را برای مردم فرهنگسازی کند نه اینکه از آنچه در کف جامعه میگذرد غفلت کند و تنها به آنچه در ذهن مدیران خود میگذرد اکتفا کرده و برنامههای خود را براساس این ذهنیات بسازد.
مواظب نگرشهای خطرناک جامعه درخصوص مادران باشیم
عضو شورای اسلامی شهر تهران گفت: در جامعه ما جریانی وجود دارد که تلاش میکند با تقویت باورهای سنتی، نقش زنان را تنها در چارچوب خانواده، همسر و مادر بودن به تصویر بکشد.
ناهید خدا کرمی در گفتوگو با همشهری گفت: همه ما زنان به اینکه میتوانیم مادر شده و فرزندانی را تربیت کنیم بهخود میبالیم اما در عین حال در کنار نقش مادر و همسر بودن نیز میتوانیم فرد اجتماعی، سیاسی و موفقی باشیم اما اینکه در برنامه تلویزیونی تبلیغ میشود که زن اگر در خانه مورد خشونت واقع شود باید صدایش در نیاید و یا حتی اگر بارها از طرف همسرش مورد ضرب و شتم قرار بگیرد میتواند زندگی کند، مادری کرده و فرزندان خود را بزرگ کند، نگرشی خطرناک است.
به گفته این عضو شورای اسلامی شهر تهران، در سالهای اخیر شاهد بودیم که در نتیجه وجود چنین دیدگاهی همواره مشکلات دیگری در مسائل فرهنگی بهوجود آمده است. در مسائل مربوط به جمعیت نیز همین مشکلات را داریم؛ یعنی بهجای اینکه شرایط برای ازدواج جوانان چه دختر و چه پسر، انتخاب درست شغل، همسر و مطابق با فرهنگ خانوادهها فراهم شود، بیشتر روی اینکه زن بایدنقش مادری داشته باشد تأکید میکنیم و نقشآفرینی مردان را هم نادیده میگیریم، اینکه تلاش کنیم با این نقش برای زنان محدودیت ایجاد کنیم نتیجه عکس خواهد داشت و در جوانان عنادی را ایجاد میکند.
خدا کرمی تأکید کرد: الان جوانانی که ازدواج کردهاند به فرزند آوری فکر نمیکنند چرا که شرایط اجتماعی و اقتصادی جامعه را مناسب فرزندآوری نمیدانند اما ما به جای اینکه اعتماد، اطمینان و امید اجتماعی را در جامعه افزایش دهیم به کارهایی روی میآوریم که نتیجه عکس بهبار میآورد.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران ادامه داد: در سالهای اخیر شاهد این بودهایم که نرخ باروری جمعیت مناسب با شرایط فعلی جامعه نبوده و کمتر از حد جانشینی است، درحالیکه در کشوری مثل آمریکا نرخ باروری و افزایش جمعیت از کشور ما بالاتر است؛ با وجود این ما دائما تبلیغ میکنیم که در آمریکا اخلاق مداری و خانواده محوی وجود ندارد.
وی تصریح کرد: هیچ زن و مردی بدشان نمیآید پدر و مادر باشند و هیچ دختر و پسری دوست ندارد مجرد بماند. میل به خانواده دار شدن در همه افراد وجود دارد اما شرایط اجتماعی باید جوانان را با نشاط، امیدوار و سرشار از فرصت خلق ثروت کند تا جوان خودش به سمت ازدواج و فرزندآوری برود.
خدا کرمی با اشاره به اینکه در برهههایی از تاریخ معاصر نیز شاهد کاهش رشد جمعیت در کشورمان بودیم، ادامه داد:در زمان قاجار شاهد کاهش زاد و ولد در کشور بودیم که مقداری از آن مربوط به قحطی و وجود بیماریهای واگیردار و بخشی نیز بهدلیل کاهش امید اجتماعی بود. در دهه60 اما شرایط کشور بهگونهای شد که مردم امیدوار به انقلاب بودند و مجددا نرخ باروری افزایش پیدا کرد. در زمان حاضر با وجود این همه تزریق یاس و ناامیدی و دلواپسی به جامعه، چگونه میشود به بچهدار شدن فکر کرد! عدهای فکر میکنند وکیل و قیم مردم هستند و انتظار دارند به دستور و خواسته آنان، خانوادهها به فرزندآوری روی بیاورند؛ این در حالی است که تعداد زیادی از جوانان ازدواج کرده بهدلیل شرایط موجود جامعه فرزنددار نمیشوند. خدا کرمی با اشاره به دیوارنگاره میدان ولیعصر که تصویر زنی با 3فرزند را نشان میدهد، میگوید: این دیوار نگاره و یا پخش تصاویری از خانوادهای که مرد خانواده همسرش را بارها و بارها کتک زده و اکنون بعد از 27بار طلاق، دوباره با یکدیگر زندگی میکنند، ضدتبلیغ برای خانواده است. زنی که در تلویزیون همراه با همسر و فرزندش نشان داده شد، قطعا حامی ندارد و مشکلاتی دارد که تن به این زندگی میدهد که اینها باید آسیبشناسی شود و بهنظر میرسد دوباره داریم به بیراهه میرویم. همانطور که زمانی با نیت تنظیم جمعیت، خانوادهها را به داشتن 2فرزند تشویق کردیم و کسی به حرف ما گوش نکرد که این کار غلط است، الان هم دوباره با یک روش غلط در حال تشویق مردم به فرزندآوری هستند، ما نباید به زندگی خصوصی مردم وارد شویم بلکه باید شرایط اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را به شیوهای مدیریت کرد که عشق و امید در فضای کشور جاری شود، آنوقت خود مردم میدانند چه کاری باید انجام دهند.
جلودارزاده : صدا و سیما باید زندگیهای خوب و خانوادههای موفق را در برنامههای خود نشان دهد. اینکه در یک برنامه خانوادهای به تصویر کشیده میشود که مرد خانواده طی سالهای متمادی همسر خود را کتک زده و بعد از 27بار طلاق گرفتن، دوباره زندگی خود را با همان خانم شروع کرده، نمیتواند نماد خانواده موفق باشد
3 شهروند در میدان ولیعصر
از دیوارنگاره جدید این میدان میگویند
آقای عباسی به همراه همسر و 2دختر خردسالش برای خرید شب عید به خیابان ولیعصر آمدهاند. عباسی در حالی که دختر کوچکش را به آغوش گرفته، درباره دیوارنگاره میدان ولیعصر که تصویر یک مادر و 3 فرزند را به نمایش گذاشته، میگوید: تابلو از نظر بصری بسیار زیباست و تنوع رنگی جالبی دارد اما نکتهای که به آن توجه نشده، این است که ظاهرا سفارشدهندگان و تصویرگران این نقاشی فقط نقش مادربودن را برای زنان در نظر گرفتهاند در حالی که تعداد زیادی از زنان جامعه ما غیر از نقش مادری، در جامعه نیز فعالیت دارند و این فعالبودن آنها در جامعه هیچ تضادی با نقش مادری آنها ندارد. وی با اشاره به همسر خود میگوید: همسر من با وجود اینکه 2 دختر 10 و 4 ساله داریم، کارمند موفقی نیز هست و در کنار نقش مادری خود که اتفاقا به نحو احسن آن را اجرا میکند، یک کارمند نمونه نیز هست و هیچ کدام از این دو وظیفه سنگین، روی آن دیگری تاثیر نامناسبی نداشته. عباسی میگوید: یکبعدی نگاهکردن به نقش زنان در جامعه چندان جالب نیست، مثل اینکه بگوییم پدران یا مردان فقط باید در بیرون از خانه کار کنند و هیچ وظیفه دیگری ندارند، در حالی که یک مرد در بیرون از خانه کارمند یا کارگر و در داخل خانه همسر و پدر و کمکحال خانم خانه است و هیچکدام از این وظایف در تضاد با دیگری نیست.
خانم معبودی نیز که برای خرید به مرکز خرید اهدا در میدان ولیعصر آمده، میگوید: فکر میکنم با توجه به اینکه به روز زن نزدیک میشویم، تصویرگران این نقاشی فقط به بعد مادری زنان توجه کردهاند و با این دید نقاشی کشیدهاند. در گوشه تصویر هم متن «بر دامان بهشت» هست که ظاهرا به حدیث نبوی اشاره شده که «بهشت زیر پای مادران است» و شاید بر اساس همین حدیث نبوی این نقاشی به تصویر کشیدهشده است. وی با اشاره به اینکه خودش 20 سال سابقه کار در وزارت آموزش و پرورش را دارد، ادامه داد: اما این نقاشی فقط بعد مادربودن زنان را به تصویر کشیده و متاسفانه در نگاه اول اینطور القا میشود که وظیفه زن تنها فرزندآوری و تربیت فرزند است و هیچ کار دیگری از زنان جز مادری برنمیآید، در حالی که زنان زیادی هستند که در کنار نقش مادری و تربیت فرزندان خود، در عین حال کارمندان نمونه خوبی نیز هستند و فرزندان موفقی را نیز تحویل جامعه دادهاند، با این وجود شاید تصویرگران فقط نگاهشان به بعد مادربودن زنان بوده است یا اینکه از زنان توقع دارند فقط فرزندآوری داشته باشند. راسته میدان ولیعصر تا ابتدای خیابان فاطمی مملو از شهروندانی است که برای خرید نوروز، روز تعطیل را انتخاب کردهاند.
خانم عابدی به همراه همسر و فرزندانش برای خرید به این خیابان آمدهاند. وی درباره دیوار نگاره میدان ولیعصر میگوید: در نگاه اول به بینندهها اینطور القا میشود که وظیفه زنان در جامعه فقط فرزندآوری و تربیت فرزندان است و زنان عرضه انجام کارهای دیگر را ندارند، در حالی که زنان زیادی در جامعه هستند که همپای مردان در بیرون از خانه کار میکنند و از نظر مالی کمکحال خانواده هستند اما این دیوارنگاره متاسفانه به صورت یکبعدی به زنان نگاه کرده است. خانم عابدی که کارمند وزارت جهاد کشاورزی است و 15 سال سابقه کار دارد، میگوید: با این وضعیت گرانی، اگر زنان قرار باشد خانهدار باشند، هیچ مردی نمیتواند از پس هزینههای گزاف زندگی بربیاید. سالهاست که زنان در کنار مردان کمکخرج هزینههای کمرشکن زندگی هستند اما تنها به بعد خانهداری و مادربودن آنها توجه میشود. الان زنان زیادی هستند که در عین حال که 2فرزند و بیشتر دارند، کارمند هم هستند و اتفاقا فرزندانشان هم تربیت خوبی دارند و هم در درسهایشان موفق هستند.