آیا اروپا درمصاف با آمریکا و با راه اندازی کانال مالی برای ایران میتواند منزلت و وزن خودش را نشان دهد؟ مقامات ایران می گویند منتظراقدام عملی اروپا هستند
عیار اروپا
3 روز پس از اعلام راهاندازی کانال مالی اروپا برای تجارت با ایران مقامات ایران کماکان نگاهی محتاطانه به این سازوکار دارند و میگویند اروپا باید در عمل بیخاصیت نبودن این کانال مالی را که به INSTEX معروف شده است ثابت کند. علی لاریجانی و علی اکبر صالحی دو عضو هیات نظارت بر برجام روز گذشته راه اندازی این سازوکار مالی را امیدوارکننده دانستند اما در عین حال اعلام کردند باید منتظر گامهای بعدی اروپا بود.
غروب پنجشنبه وزیران خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه با حضور در یک نشست مطبوعاتی رسما از کانال مالی تجارت با ایران با عنوان اینستکس (INSTEX)رونمایی کردند. روز گذشته علی اکبر صالحی، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه افتتاح نمایشگاه ملی دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاعمقدس در رابطه با راهاندازی این کانال به خبرنگاران گفت: اروپاییها در بعد اقتصادی قدم امیدوارکنندهای برداشتند، امیدواریم در همین مسیر با سرعت و شتاب بیشتر حرکت کنند. آنگونه که خودشان اعلام میکنند مشکلاتی دارند و با وجود اینکه با تأخیر انجام دادند، در عین حال ثبت شرکت اینستکس قدم امیدوارکنندهای است و انتظار داریم قدمهای نهایی را بردارند.
عضو هیأت نظارت بر برجام در عین حال این هشدار را هم داد که سازمان انرژی اتمی همواره آماده است و چنانچه طرفمقابل در چارچوب تعهدات برجامی عمل نکند، تصمیمات مقتضی را در زمان خود اتخاذ میکند.
علی لاریجانی دیگر عضو هیأت 9نفره نظارت بر برجام هم دیروز در حاشیه همان مراسم به خبرنگاران گفت: این مؤسسات نتیجه کاری بود که خود اروپاییها برای خودشان انجام دادند، یعنی کشورهای اروپایی در مصافی که با آمریکاییها داشتند منزلت و وزن خودشان را، در عرصههای بینالمللی نشان دادند. بنابراین، این موضوع میدانی است که میتواند عیار آنها را بسنجد.
وی ادامه داد: ما هم باید آن را بررسی کنیم تا ببینیم در مسیر عمل چقدر موفق خواهد شد. فعلاً درباره آن نه خیلی میتوان منفی صحبت کرد و نه میتوان خیلی مثبت گفت؛ بلکه باید در مقام عمل آن را ارزیابی کرد.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران هم در واکنش اولیه به ایجاد کانال اروپا در توییتر صرفا از اینستکس بهعنوان گام نخست اروپا استقبال کرده بود.
سخنگوی وزارت خارجه ایران هم در واکنش به درخواست اروپا برای تصویب سریع الزامات FATF در ایران، خواهان اجراییشدن کامل تمامی تعهدات اتحادیه اروپا در کوتاهترین زمان ممکن شده بود. وزارت خارجه در بیانیه خود از راه اندازی کانال مالی اروپا به صورت محتاط استقبال کرده بود.
در عین حال برخی اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام از ارتباط دادن این کانال مالی به موضوع پیوستن ایران به FATF (گروه ویژه اقدام مالی) ناخرسندند.مجمع تشخیص مصلحت نظام که بررسی لوایح سی اف تی و پالرمو را در دست بررسی دارد روز گذشته جلسه نداشت و هفته آینده نیز بهدلیل تعطیلی رسمی تشکیل جلسه نخواهد داد.
اینستکس، بخشی کوچک از تعهد اروپاست
رئیس دانشگاه عالی دفاع ملی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با الحاق ایران به کنوانسیون پالرمو و لوایح مشابه آن، اظهار داشت: این کنوانسیون ابهامات زیادی دارد و الحاق ایران به آن تبعات زیادی میتواند داشته باشد که باید مورد بررسی بیشتری قرار بگیرد.
به گزارش تسنیم، سردار احمد وحیدی در پاسخ به این سؤال که آیا اقدام اروپا مبنی بر اعلام آغاز اجرای کانال مالی ویژهای میتواند تأثیری بر تصمیم مجمع درخصوص الحاق به پالرمو داشته باشد یا خیر، افزود: خیر اقدام کشورهای اروپایی بخش کوچکی از تعهدات اروپا به ایران در قالب تعهدات برجامی بود؛ البته هنوز هم تکلیف آن تعهد حداقلی به شکل عملی مشخص نشده است.
اروپا هنوز به ایران بدهکار است
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در واکنش به راهاندازی کانال مالی ایران و اروپا، اظهار کرد: اینستکس بسیاری از نیازهای ایران را رفع نمیکند، لذا عمدتاً اثر سیاسی دارد که بیشتر از اثر اقتصادی آن است. حشمتالله فلاحتپیشه در گفتوگو با ایسنا، افزود: برای ارزیابی از اثر اقتصادی اینستکس باید منتظر ماند تا مشخص شود چقدر میتواند مشکلات اقتصادی را رفع کند. وی در عین حال با بیان اینکه «روابط اقتصادی با اروپا نکاتی دارد»، توضیح داد: اینکه اروپا FATF و مسائل دیگری را با اینستکس مرتبط کند درست نیست، اروپاییها هنوز در برجام گام عملی برنداشتهاند؛ بنابراین نباید انتظار داشته باشند که ایران درباره FATF بهخاطر اروپا گام بردارد.
افتتاح نمایشگاه ملی دستاوردهای انقلاب
نمایشگاه ملی دستاوردهای انقلاب اسلامی و دفاعمقدس در آستانه چهلمین سال انقلاب اسلامی با حضور رئیس مجلس، رئیس سازمان انرژی هستهای، شهردار تهران و رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاعمقدس افتتاح شد. به گزارش ایسنا، در این مراسم که در محل باغ موزه دفاعمقدس برگزار شد از خانواده چند تن از شهدای جنگ تحمیلی تجلیل و از تمبر ۴۰ سال افتخار و بالندگی رونمایی شد.
مکث
سازوکار ویژه چینیها برای مقابله با تحریم
سفیر ایران در پکن گفت: راهاندازی سیستم مالی جدید ایران و اروپا موسوم به اینستکس تحریمهای آمریکا را خنثی خواهد کرد. «محمد کشاورززاده» در گفتوگو با ایرنا تصریح کرد: از مکانیسم جدید مالی اروپا برای ایران استقبال میکنیم؛ اگر چه مقداری هم دیر شده، اما امیدواریم این سیستم بتواند مشکلات مالی موجود بر سر راه فعالیتهای تجاری ایران و اروپا را مرتفع کند. وی اضافه کرد: چینیها از مدتها قبل، روش خاصی را برای کار با ایران به کار گرفتهاند و فکر میکنم با تجربه اروپاییها و چینیها عملا باید گفت تحریمهای آمریکا علیه ایران با شکست مواجه خواهد شد.